| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شمارهها | 886 |
| تعداد مقالات | 7,899 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,904,763 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,667,531 |
برنامهریزی راهبردی فضای شهری با هدف ارتقای حس تعلق شهروندان (نمونه مورد پژوهی: خیابان امام خمینی شهر قزوین) | ||
| مطالعات طراحی شهری ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/iuds.2025.54463.1046 | ||
| نویسندگان | ||
| ملیکا صادقی1؛ ملیحه باباخانی* 2؛ حمیدرضا یوسفی ماتک3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران | ||
| 2استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
| 3دانشپژوه دکتری تخصصی (Ph. D) شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| حس تعلق به مکان از عوامل مهم و ارزشمند در برنامهریزی فضاهای شهری به شمار میرود. توجه به این مؤلفه، بهویژه در طراحی فضاهایی مانند خیابانها، میتواند نقش چشمگیری در ارتقای سرزندگی و بهبود کیفیت محیط شهری ایفا کند. برنامهریزی شهری، بهعنوان یکی از ابزارهای اساسی در شکلدهی به کالبد و هویت شهر، در تقویت این حس نقش مؤثری دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر تقویت حس تعلق به مکان انجام شده و این مؤلفهها را در محدوده خیابان امام خمینی واقع در ناحیه امامزاده حسین و منطقه یک شهر قزوین مورد بررسی قرار داده است. در این راستا، ابتدا با مرور ادبیات نظری، مدل مفهومی پژوهش تدوین شد. برداشتهای میدانی و تکمیل پرسشنامه، و درنهایت تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرمافزار SPSS و روشهای آماری توصیفی و استنباطی همچون آزمون t تک نمونهای انجام گرفته است. در ادامه، با تکنیک SWOT، چشمانداز، اهداف، راهبردها و سیاستهایی متناسب با مولفهها و یافتههای نظری تدوین شد. در نهایت، با بهرهگیری از نتایج ارزیابی محیط داخلی و خارجی و تدوین ماتریس برنامهریزی راهبردی QSPM، راهبردهای پیشنهادی اولویتبندی و پلان راهبردی محدوده طراحی شد. شناسایی عوامل مؤثر در تقویت حس تعلق میتواند به افزایش هویت، کیفیت و تعامل در فضاهای شهری کمک کند. بر اساس بررسیهای انجامشده، مهمترین متغیرهای محیطی تأثیرگذار بر این حس عبارتاند از: دسترسی و خوانایی، امنیت اجتماعی، خاطرهانگیزی، تعاملپذیری، مقیاس انسانی و تناسبات، تنوع فعالیتها، عناصر شاخص طبیعی یا مصنوع، و مبلمان شهری. متغیرها را میتوان در سه بعد اصلی: ادراکی–شناختی، اجتماعی–فرهنگی و کالبدی–محیطی دستهبندی کرد. در نهایت، توجه به نیازها و خواستههای جامعه در فرایند طراحی و برنامهریزی میتواند به خلق فضاهایی منجر شود که نهتنها از نظر بصری جذاباند، بلکه پیوندی عمیقتر میان شهروندان و محیط زندگیشان ایجاد میکنند و موجب تقویت حس تعلق در فضا میشوند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فضای شهری؛ حس تعلق؛ سرزندگی؛ هویت؛ تعامل اجتماعی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||