| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 859 |
| تعداد مقالات | 7,646 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,578,489 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,684,908 |
تبیین نظام الهیاتی عطّار با تأکید بر مصیبت‌نامه (اسماء و صفات الهی) | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 بهمن 1403 اصل مقاله (769.03 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2025.49752.4513 | ||
| نویسندگان | ||
| خدیجه سادات طباطبایی* 1؛ حسن اکبری بیرق2 | ||
| 1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان، کارمند رسمی آموزش وپرورش شهرستان سمنان | ||
| 2دانشیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی @ دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی | ||
| چکیده | ||
| اندیشه های الهیاتی در متون نظم فارسی، غنای خاصی به آنها بخشیده‌است؛ به گونه ای که می توان با تأمل در آن ها، تحولات فکری در حوزه الهیات و کلام اسلامی-ایرانی رابه دست آورد. مصیبت نامه عطّار نیز سرشار از آموزه های دینی، کلامی و عرفانی است. به منظور بازسازی نظام الهیاتی عطّار، فقراتی از این اثر که بر مضامین الهیاتی دلالت دارند، استخراج و با استفاده از روش تحلیل محتوا، دسته بندی شده اند. در مواردی نیز برای تسجیل حکم، به دیگرآثار عطّار نیز استنادشده است. به نظر می رسد مشرب عرفانیِ «وحدت وجودی»، هسته مرکزی سامانه یزدان شناختی عطّار را تشکیل می دهد. کاربست مفاهیم الهیاتی در نظام فکری عطّار، به گونه‌ای است که تطابق کامل بین صفات و ذات الهی وجود ندارد. به باور او، اسما و صفات الهی از طریق منطق عقلانی درک نمی شوند که چنین رویکردی برگرفته از آراء اشاعره است. او گاه وجود حق را یک ذات می داند که دارای صفات متعدد استکه انعکاسی از آراء معتزله است وگاه نیز صفات خداوند را، نه عین ذات و نه غیر ذات مقدسش می داند؛ بلکه قائم به ذات احدیت است که طنینی اشعری دارد. به علاوه، عطّار در مسألۀ رؤیت خداوند نیز، دیدگاهی متناقض دارد، که نسبت دادن او به یکی از مکاتب کلامی را دشوار می سازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسماء و صفات الهی؛ الهیات اشعری؛ الهیات معتزلی؛ عطّار نیشابوری؛ مصیبت نامه | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 125 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 89 |
||