| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,712 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,439 |
بررسی وراثت پیش‌فرض در طرح‌واره‌های ساختی کلمات غیربسیط فارسی | ||
| زبانشناسی و گویش‌های ایرانی | ||
| دوره 9، شماره 2، اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jill.2025.51703.1402 | ||
| نویسنده | ||
| فائزه ارکان* | ||
| استادیار زبانشناسی دانشگاه حضرت معصومه (س) قم | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به بررسی تخصیص اطلاعات دستوری از جمله ویژگی‌های صرفی، نحوی، معنایی به کلمات غیربسیط درچارچوب صرف ساختی (بوی 2010، 2017) می‌پردازد. در این راستا، 200 نمونه از کلمات غیربسیط با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شدند. یافته-ها نشان داد که نمونه‌های مشتق و مرکب، ویژگی‌های دستوری ازجمله ویژگی‌های صرفی، مقولۀ نهایی واطلاعات معنایی‌شان را ازطرح‌واره اصلی وزیرطرح‌واره‌های ساختی مسلّط بر خود از طریق سازوکار وراثت دریافت می‌کنند. همچنین مشخص گردید که در کلمات غیربسیط وندهای –ش و –ان، بیشتر به عنوان نمود صوری بخشی از یک ساخت وقوع می یابند که هرکدام به دلیل حضورشان در ساختی با الگوی چندمعنایی، معانی متنوعی دارند. دیگر آنکه با فرض وجود دو قطب صوری و معنایی در ساخت این کلمات و برقراری رابطۀ نظام‌مند میان این دو، می‌توان شیوۀ تحلیلی واحدی را برای انواع داده‌های این پژوهش استفاده کرد، اگرچه چالش آن این است که تحلیل دستوری از ساخت این نوع داده‌های فارسی را تاحدّی نامقیّد می‌سازد. در مجموع، معنایِ انواع داده-ها با پیچیدگی ساختواژی متفاوت، ازطریق الگوهای چندمعنایی، زیربخشی و معنای وابسته به ساخت در طرح‌واره ساختی و زیرطرح‌واره‌های آن برانگیخته می‌شود. مهم آنکه با رسیدن به چند زیرطرح‌واره ساختی تحت تسلط طرح‌واره اصلیِ ناظر بر این داده‌ها، می‌توان نمونه‌های کمتر قاعده‌مند و به‌ویژه خاص را همانند موارد قاعده‌مند تبیین‌کرد، بدون این‌که در پی یافتن راه‌حل‌های پراکنده برای معانی متفاوت یک وند یا شبه وند در کلمات مشتق و اصطلاحات ساختی، طرح تکواژ صفر برای ترکیبات بدون وند، یا معرفی قاعده راست‌هسته/ چپ‌هسته برای کلمات مرکب در توجیه بی‌قاعدگی‌ها باشیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلمه غیربسیط فارسی؛ ساخت/ طرح‌واره ساختی؛ واژگان سلسله‌مراتبی؛ وراثت پیش‌فرض؛ انگیختگی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 89 |
||