| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,725 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,442 |
راه‌حلّی به دشواره‌ی تسلسل در ابژه در رد وجود ذهنی | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 1، دوره 21، شماره 81، اسفند 1400، صفحه 1-28 اصل مقاله (621.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2021.41884.2553 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی اسدی* | ||
| استادیار فلسفه‌ی اسلامی و حکمت معاصر، هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| برخی از اشکال‌هایی که اندیشمندان غربی به وجود ذهنی وارد کرده‌اند نزد فیلسوفان مسلمان هنوز ناشناخته است. مثلاً یک نقد هوسرل اشکال تسلسل در ابژه و مطابَق خارجی است: ابژه ← ← «ایده‌ی ابژه» ← ← «ابژه‌ی «ایده‌ی ابژه»» ← ← «ایده‌ی «ابژه‌ی «ایده‌ی ابژه»»» ← ← «ابژه‌ی «ایده‌ی «ابژه‌ی «ایده‌ی ابژه»»»» ← ⁞ ما می‌کوشیم به‌روش عقلی و برپایه‌ی برخی از مبادی فلسفه‌ی اسلامی راه‌حلّی برای این اشکال - که وجود ذهنی را رد می‌کند - بیابیم. اندیشمندان مسلمان گرچه درست با همین تسلسل روبه‌رو نبوده‌اند، با مواردی مانند آن بسیار درگیربوده‌اند و گفته‌اند: چنین تسلسل‌هایی در ذهن اعتبارکننده‌ی ما پدید می‌آید و بنابراین با انقطاع اعتبار ذهنی منقطع می‌شود و از بین می‌رود. بدین‌سان، در این‌جا نیز بر پایه‌ی آن مبانی خلاصه‌ی پاسخ این است که: به‌جز ابژه و مطابَق نخست، بقیه هنگامی پدید می‌آید که با اعتبار ذهن ما آن امور زنجیروار در ذهن ما پدید آید. پس هرگاه ما اعتبار خود را متوقف‌سازیم، آن‌ها نیز متوقف‌می‌شوند و تسلسلی پدید نمی‌آید. در پایان به‌مناسبت به تسلسل مطابَق در رد نفس‌الامر بودن عقل فعّال نزد برخی از اندیشمندان مسلمان نیز اشاره‌ای می‌کنیم. نشان‌می‌دهیم این تسلسل مطابَق نیز نقدی ناکارآمد است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تسلسل؛ وجود ذهنی؛ ابژه؛ اعتبار ذهن؛ هوسرل | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 361 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 365 |
||