| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,396,130 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,571,042 |
مقاله کوتاه: بررسی دو تصحیف (اشتاد و بنات) در دیوان خاقانی | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 7، دوره 16، شماره 4 - شماره پیاپی 62، اسفند 1403، صفحه 119-126 اصل مقاله (1.32 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کوتاه | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2024.49902.4517 | ||
| نویسندگان | ||
| امیر سلطان محمدی* 1؛ سید منصور سادات ابراهیمی2 | ||
| 1دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان ، ایران | ||
| چکیده | ||
| خاقانی از شاعران دشوارگوی زبان فارسی است که این دشوارگویی عامل دستبردها و تحریف هایی برای آسان سازی اشعار او شده است؛ البته گاه نیز خط فارسی و دقت خاقانی در بهره گیری از خاصیت این خط در جناسسازی عامل گشتگی در شعر او شده است. این همان‌چیزی است که جناس یا ایهام تصحیف گویند. خاقانی در پرداخت ایهام یا جناس تصحیف ذهن مخاطب را به‌سمت وجهی میبرد که منظور نیست؛ اما فضای بیت آن را تمهید کرده است. همین نکته باعث ورود وجه متبادر به متن به‌جای وجه متبادرعنه شده است و این تحریف وضعیت معنایی مبهم و چالش برای مصححان و شارحان بیت ایجاد کرده است. البته با تدقیق در فضای نسخه شناسی و معنایی بیت، میتوان شکل اصح آن را دریافت و مورد تصحیفی آن را هم که خاقانی در ذهن داشته است، حدس زد. با بررسی، تدقیق و تحقیق در برخی از ابیات مشخص میشود که وجوه صحیح «اشتاد» و «بنات» در ابیات مصحَح به وجوه سقیم «استاد» و «نبات» بدل شده اند و به تَبَعِ آن و به طبع شروح نیز خالی از ایرادی نیست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اشتاد (استاد!)؛ بنات (نبات!)؛ خاقانی؛ نسخه پژوهی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
منابع
آموزگار، ژاله؛ تفضلی، احمد. (1370). اسطوره‌ی زندگی زردشت. تهران: بابل.
استعلامی، محمد. (1367). شرح قصاید خاقانی. تهران: زوار.
برزگر خالقی، محمدرضا. (1387). شرح دیوان خاقانی. ج1، تهران: زوار.
بیرونی، ابوریحان. (1386). آثارالباقیه. ترجمه‌ی اکبر داناسرشت، تهران: امیرکبیر.
پارسا، احمد. (1386). «تصحیح دو تصحیف در دیوان خاقانی». نشریه‌ی دانشکده ادبیات و علوم انسانی کرمان، شماره‌ی 21، صص 1-۱۳.
پورداوود. ابراهیم. (1305). کاتها. تهران: اساطیر.
ــــــــــــــــ. (1307). یشتها. ج 2، بمبی: انجمن زردشتیان ایرانی
تفضلی، احمد. (1376). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: سخن
خاقانی، افضلالدین. (1357). دیوان اشعار خاقانی. به تصحیح و تعلیقات علی عبدالرسولی، تهران: کتابخانهخیام.
ــــــــــــــــ. (1362). منشآت. تصحیح و تحشیة محمد روشن، تهران: کتاب فرزان
ــــــــــــــــ. (1375). دیوان خاقانی. تصحیح جهانگیر منصور، تهران: نگاه.
ــــــــــــــــ. (1375). دیوان خاقانی. ویراستة میرجلالالدین کزازی، تهران: مرکز
ــــــــــــــــ. (1387). ختمالغرایب (تحفه العراقین). تصحیح یوسف عالی عباس‌آباد، تهران: سخن.
ــــــــــــــــ. (1388). دیوان خاقانی. تصحیح ضیاءالدین سجادی، تهران: زوّار .
خلف تبریزی، محمد. (1361). برهان قاطع. تصحیح محمد معین، تهران: امیرکبیر.
دهخدا، علی اکبر. (1336). لغت‌نامه. تهران: مجلس شورا.
سجادی، ضیاءالدین. (1390). شاعر صبح. تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــ. (1384). گزیده‌ی اشعار خاقانی. تهران: جامی.
سلطانمحمدی، امیر. (1398). «یک ایهام نادر (ایهام تصحیف) در دیوان حافظ و تلاقی وجوه». فنون ادبی، شماره‌ی 1، (پیاپی 26)، صص 115-130 10.22108/LIAR.2018.113058.1470.
سلطانمحمدی، امیر؛سادات ابراهیمی،منصور سادات. (1399). «ذکر شمه‌ای از محاسن نسخه‌ی تهران در خوانش دیوان خاقانی». زبان فارسی و گویشهای ایرانی، دروه‌ی 5، شماره‌ی 10، صص 79-101.
صوفی، عبدالرحمن. (1351). صورالکواکب. ترجمه خواجه‌نصیرالدین توسی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه. ج ۸، به‌کوشش خالقی مطلق. تهران: مرکز دایره‌المعارف.
کزازی، میرجلالالدین. (1385). گزارش دشواری‌های خاقانی. تهران: مرکز.
مسعودسعدسلمان. (1390). دیوان. تصحیح و تعلیقات از محمد مهیار، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
معین، محمد. (1326). مزدیسنا و تأثیر آن در ادبیات فارسی. تهران: دانشگاه تهران
نظامی، الیاس بن یوسف. (1388). خسرو و شیرین. به سعی و کوشش دکتر سعید حمیدیان، تهران: قطره
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 152 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119 |
||
