
تعداد نشریات | 24 |
تعداد شمارهها | 848 |
تعداد مقالات | 7,531 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,268,906 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,510,513 |
روابط بینامتنی داستان گنبد سیاه با قرآن بر پایهی تحلیل لایهی واژگانی | ||
شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
مقاله 6، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 55، خرداد 1402، صفحه 169-194 اصل مقاله (719.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2023.43117.4211 | ||
نویسندگان | ||
غلامحسین مددی* 1؛ ابراهیم استاجی* 2؛ اعظم استاجی* 3؛ علی تسنیمی* 4 | ||
1دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
2استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
3دانشیار زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
4دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
هفتپیکر از آثار برجستهی ادبی با بیانی رمزی است که بسیاری از ظرفیتهای زبانی آن ناشناخته است. ازآنجاکه محتوای یک اثر ائتلافی از معانی واژهها است و نمود واژگانی سبک در اثر بهمراتب بیشتر از لایههای دیگر است، واکاوی لایهی واژگانی در کشف ظرفیتهای زبانی و پیوند هنری زبان و معنا کارآمدتر است. در این پژوهش با بررسی لایهی واژگانی بهویژه هنرِ واژهگزینی، نقش این سازهی زبانی در بازنماییِ روایت ثانوی در داستان «گنبد سیاه» مشخص میشود. سراینده بهمنظور اثربخشی و درک عمیقترِ خواننده از پیام متن، داستان آدم (ع) را بهموازات داستان گنبد سیاه در سطح زیرین روایت میکند. گزینش واژهها متناسب با ارزش آنها در بافت متنی و نقششان در پیوند با فرامتن است؛ ازاینرو واژههایی که در بازنمایی روایت ژرفساختی ایفای نقش میکنند، رمزگانی نمادین هستند که ازنظر محتوایی، قابلیت دریافتهای چندگانه به متن میبخشند و از دیدگاه ساختاری، عامل انسجام در روایت ژرفساخت و تداعی رخدادهای آن هستند. بسامد و تکرار واژگان به متن قابلیت ارجاع به روایت ثانوی را میدهد. استفاده از شگردهایی مانند نقش منادایی، صفت جانشین اسم و آوردن ضمیر شخصی قبل از واژهها، شیوههایی مناسب برای برجستهسازی رمزگان است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: روابط متنی؛ قرآن؛ لایهی واژگانی؛ هفتپیکر | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم. (۱۳۸۶). ترجمهی بهاءالدین خرمشاهی، تهران: دوستان.
آذر، اسماعیل. (۱۳۹۵). «تحلیلی بر نظریههای بینامتنیت ژنتی». پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، شمارهی ۳، صص11-31.
آلن، گراهام. (۱۳۸۰). بینامتنیت. ترجمهی پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
اخوانثالث، مهدی. (1357). بدعتها و بدایع نیما یوشیج. تهران: نقش جهان.
ایگلتون، تری. (1397 ). چگونه شعر بخوانیم. ترجمهی پیمان چهرازی، تهران: آگه.
بارت، رولان. (1377). نقد و حقیقت. ترجمهی شیریندخت دقیقیان، تهران: مرکز.
پاینده، ابوالقاسم. (1382). نهجالفصاحه. تهران: دنیای دانش.
تودوروف، تزوتان. (۱۳۹۶). منطق گفتگویی میخائیل باختین. ترجمهی داریوش کریمی، تهران: مرکز.
خیامپور، عبدالرسول. (۱۳۸۸). دستور زبان فارسی. تهران: ستوده.
راسخمهند، محمد. (1396). درآمدی بر زبانشناسی شناختی نظریهها و مفاهیم. تهران: سمت.
راغباصفهانی، حسینبنمحمد. (1392). المفردات فی الفاظ القرآن. تهران.
ریاضی، حشمتالله. (۱۳۸۵). داستانها و پیامهای نظامیگنجوی، تهران: حقیقت.
زمردی، حمیرا. (1387). نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی. تهران: زوار.
ــــــــــــــ. (۱۳۹۲). نظریهی نشانهشناسی حروف در متون فارسی. تهران: زوار.
سرمدی، مجید(1391). هفت نگار آسمانی. تهران: علمی
شمیسا، سیروس. (1393). کلیات سبکشناسی. تهران: میترا.
صفا، پریوش؛ زمانی، مینا. (۱۳۹۱). «بررسی مقایسهای با هماییها در کنش زبانی بیان شدت در فرانسه و فارسی». پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، سال ۳، شمارهی ۳، پیاپی ۱۱، صص ۱۲۳-۱۴۱.
صفوی، کوروش. (1376). مناسبات بینامتنی. حسن انوشه (گردآورنده)، فرهنگنامهی ادبی فارسی: دانشنامهی ادبی. فارسی(۲) تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
فتوحیرودمعجنی، محمود. (1395). سبکشناسی نظریهها، رویکردها و روشها. تهران: سخن.
قریشی، زهراالسادات. (1389). نقد و تحلیل روایت در داستانهای هفتپیکر. تهران: علم و دانش.
کزازی، میرجلالالدین. (1393). معانی2. تهران: مرکز.
لطیفنژاد، فرخ. (1396). نحوهی تشکیل و دریافت متن در اشعار معاصر. تهران: سخن.
مددی، غلامحسین و دیگران. (1392). «ظرایف پیوندهای معنایی در شاهنامه». سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال6، شمارهی3، پیاپی ۲۱، صص ۴۵-74.
مکاریک، ایرناریما. (1385). دانشنامهی نظریههای ادبی معاصر. ترجمهی مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
میبدی، ابوالفضلرشیدالدین. (1371). کشفالاسرار و عدّهالابرار. تصحیح علیاصغر حکمت، تهران: امیرکبیر.
نظامی، الیاسبنیوسف. (1380 ). هفتپیکر. بهکوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره.
نامورمطلق، بهمن. (1390). درآمدی بر متنیت نظریهها و کاربردها. تهران: سخن.
وردانک، پیتر. (1389). مبانی سبکشناسی. تهران: نشرنی
یارمحمدی، لطفالله. (۱۳۸۳). گفتمانشناسی رایج و انتقادی. تهران: هرمس.
یوسفی اشکوری، حسن. (۱۳۷7). بازخوانی قصهی خلقت. تهران: قلم. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 361 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 308 |