تحلیل کارکردهای هویتی زبان در اشعار مدحی | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 1، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 51، اردیبهشت 1401، صفحه 1-22 اصل مقاله (292.88 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2021.39346.3943 | ||
| نویسنده | ||
| محسن اکبری زاده (بتلاب اکبرآبادی)* | ||
| عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت | ||
| چکیده | ||
| زبان به‌عنوان رسانه‌ی ارتباطی در متون ادبی، از نشانههایی تشکیل شده است که امکان خلق معناها و دلالتهای اجتماعی و فرهنگی متفاوتی را فراهم میکند و میتواند نماینده‌ی تمایلات اجتماعی و فرهنگی گوینده‌ی خود شود. یکی از معناهایی که نشانههای زبانی میتوانند آن را بروز دهند، هویت گوینده یا نویسنده است. هویت در معنای درک مفهوم خویشتن، نمایانگر ویژگیهای خاص هر فرد است که ازطریق ارتباط با دیگران و برحسب شباهت و تفاوت شکل میگیرد؛ پس هرگونه کاربرد زبان در شعر یا متن ادبی، شرایطی را فراهم میکند که هم میتواند خویشتن و هویت نویسنده و هم جامعهای را که به آن تعلق دارد، نشان دهد و بسته به نوع کاربرد زبان، کارآییهای آن نیز متفاوت می‌شود؛ برای نمونه در قصاید مدحی که نویسنده وابستگی خود را به گفتمانهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مستقیمتر نشان میدهد، فهم عوامل اجتماعی شکلگیری هویت شاعر نیز ازطریق نشانههای زبانی دقیقتر و عینیتر خواهد بود. در این مقاله تلاش شده تا با تکیه بر اشعار فرخی سیستانی و با رویکرد نشانهشناسی اجتماعی، سازوکارهای زبانی و نشانهای هویت بررسی شود. ازاین‌‌منظر تمام نشانههای زبانی موجود در این قصاید، دلالتهای اجتماعی و هویتی دارد. ازدست‌رفتن استقلال و خویشتن شاعر، تبدیل‌شدن شعر به کالای مصرفی، بحران هویت، ارتباط مستقیم میان ادبیت و هویت‌یابی شاعر، مرکزگرایی و... همگی از دلالتهای اجتماعی نشانههای زبانی قصاید مدحی به شمار می‌روند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: ادبیت؛ دربار؛ قصاید مدحی؛ نشانهشناسی اجتماعی؛ هویت | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
بارت، رولان. (1387). درجه صفر نوشتار. ترجمه‌ی شیرین‌دخت دقیقیان، تهران: هرمس.
تاجیک، محمدرضا. (1384). «انسان مدرن و معمای هویت». مطالعات ملی، سال 6، شماره‌ی1، صص 8-28.
چندلر، دنیل. (1386). مبانی نشانهشناسی. ترجمه‌ی مهدی پارسا، تهران: سوره‌ی مهر.
زرین‌کمر، رضا و همکاران. (1394). «انحلال هویت مداح در هویت ممدوح». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره‌ی 38، صص 129-152.
زیما، پیتر. (1394). فلسفه‌ی نظریه‌ی ادبی مدرن. ترجمه‌ی رحمان ویسی حصار و عبدالله امینی، تهران: رخداد نو.
ساسانی، فرهاد. (1389). معناکاوی: به‌سوی نشانهشناسی اجتماعی. تهران: علم
سوانه، پیر. (1391). مبانی زیباشناسی. ترجمه‌ی محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
ضیمران، محمد. (1382). درآمدی بر نشانهشناسی هنر. تهران: قصه.
عبادیان، محمود. (1387). «آزادی، خودآگاهی و هویت، نظریه‌ی آزادی و هویت در اخلاق (پرسش‌انگیز) کانت». حقوق بشر، سال 3 ، شماره‌ی 2، صص 85-100.
فاولر، راجر. (1390). زبان‌شناسی و رمان. ترجمه‌ی محمد غفاری، تهران: نی.
فرخی سیستانی. (1335). دیوان اشعار. به‌کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران: سپهر.
فوکو، میشل. (1391). تئاتر فلسفه. ترجمه‌ی نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نی.
مالپاس، سایمون. (۱۳۸۸). پسامدرن. ترجمه‌ی بهرام بهین، تهران: ققنوس.
محجوب، محمدجواد. (1387). سبک خراسانی در شعر فارسی. تهران: فردوسی.
نظامی‌عروضی. (1327). چهارمقاله. به‌‌تصحیح و اهتمام محمد قزوینی، لندن: لیدن.
وزین‌پور، نادر. (1374). مدح، داغ ننگ بر سیمای ادب فارسی. تهران: معین
یاحقی، محمدجعفر. (1368). «نگاهی تازه به شعر درباری». نشر دانش، شماره‌ی51، صص 44-49.
یوسفی، غلامحسین. (1373). فرخی سیستانی، بحثی در شرح احوال و روزگار و شعر او. تهران: علمی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 436 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 292 |
||
