سانتیمانتالیسم و شعر معاصر فارسی(مطالعهی موردی؛ سهراب سپهری و فخرالدین مزارعی) | ||
شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
مقاله 11، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 51، اردیبهشت 1401، صفحه 285-312 اصل مقاله (474.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2021.14151.4036 | ||
نویسندگان | ||
آزاده فداکار1؛ محمد حکیمآذر* 2؛ اصغر دادبه3 | ||
1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران. | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران. استاد بازنشستهٔ دانشگاه علامه طباطبایی تهران | ||
چکیده | ||
سانتیمانتالیسم و شعر معاصر فارسی(مطالعهی موردی؛ سهراب سپهری و فخرالدین مزارعی) آزاده فداکار* محمد حکیمآذر ** اصغر دادبه*** چکیده سانتیمانتال و سانتیمانتالیسم دو اصطلاح آشنا در نقد ادبی غربی هستند؛ اما در حوزهی ادبی فارسی کاربرد نادرستی یافتهاند. در زبان فارسی، شعری که سطحی، شعارزده و بزکشده باشد، سانتیمانتال نام میگیرد، درحالیکه سانتیمانتالیسم یکی از مکاتب ادبی مؤثر در درام و نمایشنامه است که از قرن هفدهم در اروپای غربی رواج یافت. در این جریان بازتاب سریع و بدون تأمل احساسات شاعر یا هنرمند در اثر ادبی سبب میشود که مخاطب نیز واکنشی هیجانی و زودگذر از خود نشان دهد. شعلههای عواطف سطحی به همان سرعت که برخاستهاند، فرومینشینند و شعر سانتیمانتال را گرفتار انزوا میکنند. در این پژوهش کوشیدهایم که سانتیمانتالیسم را در شعر دو شاعر احساساتی، سهراب سپهری و فخرالدین مزارعی شیرازی، بکاویم و به هیجانهای شعری آنها توجه کنیم. نتیجهی این پژوهش نشان میدهد که اصرار بر عاطفه، خشم، خودبزرگبینی و نفرت، سبب ناشناختهماندن و طردشدن مزارعی در حوزهی شعر معاصر شده است و درعوض وفور اندیشهها و عواطف رقیق، ملایم، شاد، سبز و مهربان در شعر سپهری عاملی شده که او چند دهه در حافظهی مخاطبان باقی بماند. واژههای کلیدی: سانتیمانتالیسم، سهراب سپهری، شعر معاصر، فخرالدین مزارعی، عاطفهی شعری. * دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران leilamiri2566@gmail.com ** دانشیار زبان و ادبیات فارسی واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران hakimazar@gmail.com (نویسندهی مسئول) *** استاد زبان و ادبیات فارسی واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران adaadbeh@yahoo.com تاریخ دریافت مقاله: 19/2/1400 تاریخ پذیرش مقاله: 31/5/1400 | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: سانتیمانتالیسم؛ سهراب سپهری؛ شعر معاصر؛ فخرالدین مزارعی؛ عاطفهی شعری | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
احمدی، بابک. (1382). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
اسکلتن، رابین. (1375). حکایت شعر. ترجمهی مهرانگیز اوحدی، تهران: میترا.
براهنی، رضا. (1380). طلا در مس. ج1، تهران: زریاب.
پورنامداریان، تقی. (۱۳۷۴). سفر در مه. تهران: زمستان.
تسلیمی، علی. (1396). پژوهشی انتقادی کاربردی در مکتبهای ادبی. تهران: کتاب آمه.
حسینی، صالح. (1375). نیلوفر خاموش، نظری به شعر سهراب سپهری. تهران: نیلوفر.
حقوقی، محمد. (1368). شعر و شاعران. تهران: نگاه.
ــــــــــــــ (1371). سهراب سپهری، از مجموعه شعر زمان ما. تهران: نگاه.
خزائل، حسن. (1384). فرهنگ ادبیات جهان. تهران: کلبه.
داد، سیما. (1383). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
رضانژاد، غلامحسین. (1367). اصول علم بلاغت. تهران: الزهرا.
ریچاردز، آی ا. (1375). اصول نقد ادبی. ترجمهی سعید حمیدیان، تهران: علمی و فرهنگی.
رید، هربرت. (1354). معنی هنر. ترجمهی نجف دریابندری، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
سپهری، سهراب. (1389). هشت کتاب. تهران: طهوری.
سیدحسینی، رضا. (1371). مکتبهای ادبی. جلد1، تهران: نگاه.
شباهنگ، بیتا. (1385). «سانتیمانتالیزم، شعارزدگی و آموختگی». هفت، شمارهی 35، صص7۰-7۱.
شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1390). با چراغ و آینه، در جستجوی ریشههای تحول شعر معاصر ایران. تهران: سخن.
شمس قیس رازی. (1338). المعجم فی معاییر اشعار العجم. بهتصحیح محمد قزوینی، تهران: دانشگاه تهران.
قاسمنژاد، علی. (1376). مدخل «ادبیات عامهپسند» در فرهنگنامهی ادبی فارسی، به سرپرستی حسن انوشه. ج2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کالر، جاناتان، (1385). نظریهی ادبی. ترجمهی فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
کوش، سلینا. (1396). اصول و مبانی تحلیل متون ادبی. ترجمهی حسین پاینده، تهران: مروارید.
مزارعی، فخرالدین. (136۹). سرود آرزو. بهکوشش اصغر دادبه، تهران: پاژنگ.
موران، برنا. (1389). نظریههای ادبیات و نقد. برگردان ناصر داوران، تهران: نگاه.
نظامی عروضی، احمدبنعمر. (1381). چهارمقاله. بهتصحیح محمد معین، تهران: زوار.
نیما یوشیج. (1368). ارزش احساسات و پنج مقاله در شعر و نمایش. آلمان غربی: نوید.
ولک، رنه. (1377). تاریخ نقد جدید. ترجمهی سعید ارباب شیرانی، ج1، تهران: نیلوفر.
هالجین، ریچارد پی. (1398). آسیبشناسی روانی؛ دیدگاههای بالینی درباره اختلالات روانی. ترجمهی یحیی سیدمحمدی، ج2، تهران: روان.
یوسفی، غلامحسین. (1369). چشمه روشن. تهران: علمی.
Bedell, R. (2011). "What is Sentimental Art?". American Art, 25(3), 9-12, Doi:10.1086/663949 Dobson, Joanne. "Reclaiming Sentimental Literature". American Literature, Vol 69. No.2 (June, 1997). Pp 263-288 Epsten – Corbin S. (2017). "The Sentiment of Rationality". William James and The Sentimental Tradition. William James Studies, 13(1), 27-48. Retrieved April 26, 2021, from https://www. jstor.org /stable/26203814 Howard, June. (1999). "What is Sentimentality". American History Literary. Vol. 11, No. 1, (Spring), pp. 63-81 (19 pages), published By: Oxford University Press. Kauppinen, Antti. (2018). "Moral Sentimentalism". The Stanford Encyclopedia of Philosophy (winter), Edward N. Zalta (ed.), URL = . | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 907 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 277 |