
تعداد نشریات | 24 |
تعداد شمارهها | 849 |
تعداد مقالات | 7,535 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,283,426 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,519,657 |
بررسی کارکرد پسوندها در زبان ترکی آذری | ||
زبانشناسی و گویشهای ایرانی | ||
دوره 5، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 213-239 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jill.2021.37586.1205 | ||
نویسنده | ||
ابراهیم رنجبر* | ||
دانشیار زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران | ||
چکیده | ||
زبان ترکی از زبانهای پیوندی است و یکی از گویشهای آن در حال حاضر در تبریز رایج است. موضوع این مقاله بررسی کارکرد پسوند در این گویش است و روش کار آن بر این اساس است که در توضیح کارکردهای صرفی و نحوی پسوندهای بسیط، استقلال و معنیداربودن واژهها را ملاک تعیین نوع واژه میداند. نتیجة این بررسی نشان میدهد که پسوند در این گویش کمک میکند تا فعل به کلمات غیرفعل تبدیل شود، کارکردهای آن گسترش پیدا کنند و کلمات غیرفعل مانند فعل صرف شوند. این امر موجب میشود که فعلها و کلمات در حدی تنوع و تعدد یابند که بتوانند معانی و مفاهیم و امور و عواطف را با تفاوتهای بسیار ظریف و جزئی بیان کنند. 80 پسوند از 196 پسوند رایج در این گویش بسیط هستند. یک کلمه میتواند تا هفت پسوند بپذیرد. تعدادی از پسوندها ماهیت ساختواژی کلمات و تعدادی دیگر کارکرد نحوی آنها را تعیین میکنند. بلافاصله پس از ستاک، پسوندهای صرفی و در پایان پسوندهای نحوی قرار میگیرند. پسوندها طبق قوانین هماهنگی واکهها، به چند صورت تلفظ میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
پسوند؛ ترکی؛ آذری؛ هماهنگی؛ واکهای | ||
مراجع | ||
ابوالقاسمی، محسن. (1367). پنج گفتار در دستور تاریخی زبان فارسی. بابل: کتابسرای بابل. ابوالقاسمی، محسن. (1392). دستور تاریخی زبان فارسی. تهران: سمت. احمدی، حسن. (1383). دستور تطبیقی زبان ترکی و فارسی. تهران: نشر قطره. احمدی، حسن و حسن انوری. (1375). دستور زبان فارسی. تهران: فاطمی. بدخشان، ابراهیم و محمد زمانی. (1393). غلتسازی در گویش کلهری. علم زبان. 2(2)، صص 97-115. بیانی، علیمحمد. (1391). بئله اوخو، بئله یاز. تبریز: اختر. پنج استاد. (1380). دستور زبان پنج استاد. زیر نظر سیروس شمیسا. تهران: فردوس. حقشناس، علیمحمد. (1356). آواشناسی، تهران: آگاه. خیامپور، عبدالرسول (1397). دستور زبان فارسی. گزارش و ویرایش اسدالله واحد و محمدعلی موسیزاده. تبریز: آیدین. رحمانی، صمد. (1393). دستور زبان آذربایجانی. تبریز: اختر. روایی، محمد. (1370). دستور زبان فارسی. تهران: ناشر مولف. سلطانی، علی. (1368). از کلمه تا کلام. تهران: ناشر مولف. شریعت، محمدجواد. (1370). دستور زبان فارسی. تهران: اساطیر. صادقی، وحید. (1398). درج همخوان برای جلوگیری از التقای واکهها در زبان فارسی، یک بررسی آوایی. پژوهشهای زبانی. 10(1). صص. 83-104. فرزانه، محمدعلی. (1371). مبانی دستور زبان آذربایجانی. تهران: نشر فرهنگ. فرشیدورد، خسرو. (1382). دستور مفصل امروز.تهران: سخن. کشانی، خسرو. (1371). اشتقاق پسوندی در زبان فارسی امروز. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. مشکوهالدینی، مهدی. (1379). توصیف و آموزش زبان فارسی. مشهد:انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. مشکوهالدینی، مهدی. (1385). ساخت آوایی زبان. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. ملکی، اردشیر، علیمحمد حقشناس و حیات عامری. (1396). بررسی ساختار صرفی فعل فارسی در چاچوب نظریه کلمه و صیغگان. دوفصلنامه جستارهای زبانی، 8 (2)، پیاپی 37، صص. 277-307. ناتلخانلری، پرویز. (1370). دستور زبان فارسی. تهران: توس. وحیدیان، تقی. (1386). دستور زبان فارسی. تهران: سمت. وفایی، عباسعلی. (1391). دستور زبان فارسی. تهران: سمت. همایونفرخ، عبدالرحیم. (بیتا). دستور جامع زبان فارسی. تهران: علمی.
Aronoff, M. (1994). Morphology by Itself: Stems and Inflectional Classes. (Linguistic. Inquiry Monographs 22). Cambridge: MIT Press. Igarashi, Y. (2003). Japanese as an Altaic Language: An Investigation of Japanese Genetic Affiliation through Biological Findings. WPLC (working papers of the linguistics circle of the university of victoria, (17), pp. 35-47. Johanson, L. (1998). The History of Turkic. in the Turkic Languages. Edited by Larse Johanson & Éva Ágnes Csató. 1st ed. pp. 81–125. London and New York: Routledge. Menges, K. H. (1995). The Turkic Languages and Peoples: An Introduction to Turkic Studies. 2 nd ed. Wiesbaden: Harrassowitz. Richards, J.C. & R. Schmidt, (2002). Longman dictionary of language teaching and applied linguistics. 3rd ed. London: Longman. Trask, R. L. (2015). Historical Linguistics. 3rd ed. Revised and Edited by Robert McColl Millar. London: Routledge Taylor & Francis group. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 416 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 420 |