| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 876 |
| تعداد مقالات | 7,812 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,383,055 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,210,671 |
تحلیل و تبیین وحدت ذومرتبه عقل نظری و عقل عملی در حکمت متعالیه و آثار و لوازم آن | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2025.54046.3273 | ||
| نویسندگان | ||
| زینب عبادی* 1؛ عباس جوارشکیان2؛ سید مرتضی حسینی شاهرودی2 | ||
| 1گروه حکمت متعالیه دانشکده شهید مطهری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده شهید مطهری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| در رویکردهای رایج به ویژه در برخی مکاتب غیر صدرایی، عقل نظری و عقل عملی اغلب به عنوان دو قوه‌ی مستقل و منفصل از یکدیگر مورد بررسی قرار می‌گیرند و نسبت وجودی و شناختاری میان این دو به روشنی تبیین نمی‌گردد. مسئله اصلی این پژوهش، تبیین و تحلیل رابطه عقل نظری و عقل عملی و آثار و لوازم آن بر اساس مبانی اختصاصی حکمت متعالیه همچون اصالت وجود، وحدت وجود، و وحدت نفس و قوا است؛ نسبتی که برخلاف دیدگاه‌های دوگانه‌انگار ساختاری وحدتمند، و ذومرتبه دارد. پرسش محوری مقاله آن است که وحدت عقل نظری و عملی و پیامدهای آن در تحلیل نسبت «باید» و «هست» چگونه بر اساس مبانی حکمت صدرایی قابل تبیین است و آیا بدون این مبانی نیز می‌توان از چنین وحدتی سخن گفت؟ این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی نشان می‌دهد که بر اساس مبانی حکمت متعالیه عقل نظری و عقل عملی دو شأن ادراکی از یک حقیقت واحدند و مراتب آن‌ها به‌صورت تلازمی و هم‌افزا در مسیر استکمال نفس ناطقه تحقق می‌یابد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که این وحدت، چارچوبی فلسفی برای تبیین پیوند نظام‌مند میان «هست» و «باید» و «دانش» و «ارزش» فراهم می‌سازد؛ پیوندی که افزون بر ساحت معرفتی، در ابعاد وجودی، اخلاقی و تربیتی نیز دارای امتداد است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقل نظری؛ عقل عملی؛ وحدت ذومرتبه؛ حکمت متعالیه؛ هست؛ باید | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||