| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 877 |
| تعداد مقالات | 7,851 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,562,240 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,284,383 |
پدیده چشم‌زخم از منظر فلسفه اسلامی | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2025.54506.3303 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدجواد جعفری زاده1؛ عباس جوارشکیان* 2؛ مرتضی لطفی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| پدیده «چشم‌زخم» به عنوان باوری کهن و جهان‌شمول، از دیرباز در اعتقادات گستره‌ی وسیعی از ادیان و فرهنگ‌های گوناگون جای داشته است. مداقه در این پدیده با رویکردی عقل‌محور، عرصه‌ای است که کمتر بدان توجه شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با رویکردی فلسفی در پی آن است که از نگاه سطحی به پدیده چشم‌زخم عبور کرده و در پرتو مبانی فلسفه اسلامی خوانشی عقلانی از این پدیده به دست دهد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که به اتفاق نظر حکمای مسلمان، چشم‌زخم سازوکاری فرامادی داشته و از تأثیر نفس انسان در حالت تعجب شدید یا حسادت ناشی می‌شود. این تبیین عقلی آشکار می‌سازد که پدیده چشم‌زخم نه یک باور افسانه‌ای یا خرافی، بلکه واقعیتی متافیزیکی است که از نفس انسانی و قدرت تأثیر آن بر ماده نشئت می‌گیرد. این خوانش فلسفی علاوه بر سازگاری با آموزه‌های وحیانی و برتری همه‌جانبه بر تبیین‌های مادی، نیز به لزوم کنترل احوالات نفسانی و اصلاح صفات رذیله برای مسدودسازی اثرگذاری چشم‌زخم در تعاملات اجتماعی و روابط انسانی رهنمون می‌گردد. در نهایت، نوشتار حاضر، بیش از پیش بر ظرفیت‌های غنی فلسفه اسلامی در تبیین نظام‌مند و خردپسند باورهای عمومی تاکید ورزیده، و مبانی نظری ارزنده‌ای برای گفتگوهای بینافرهنگی و تحقیقات بینارشته‌ای فراهم می‌آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| چشم زخم؛ اصابة العین؛ شورچشمی؛ تاثیر نفس؛ فلسفه اسلامی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 99 |
||