| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 867 |
| تعداد مقالات | 7,776 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,950,321 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,953,764 |
بهداشت زبانی و وسواسهای زبانی: بررسی گفتمان تجویزگرایی در ایران با تأکید بر سیاست‌های نگارشی | ||
| زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jill.2025.53370.1428 | ||
| نویسندگان | ||
| عادل محمدی* 1؛ هیوا ویسی2 | ||
| 1دکتری تخصصی زبان‌شناسی، پژوهشگر زبانکده ملی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار زبان‌شناسی کاربردی، گروه زبان انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشکدة ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با هدف بررسی گفتمان تجویزگرایی زبانی با محوریت سه حوزه اصلی سره‌گرایی واژگانی، درست‌نویسی اجباری و اصلاح خط در ایران معاصر انجام شده است. تجویزگرایی، به‌عنوان رویکردی تلقی می‌شود که بر حفظ صورت‌های زبانی به‌عنوان «گونه صحیح و معیار» و حذف گونه‌های دیگر به‌عنوان «گونه غلط و غیرمعیار» تأکید دارد. روش پژوهش به‌صورت کیفی-کمی است که در چهارچوب زبان‌شناسی اجتماعی و تحلیل گفتمان انتقادی رویکرد کامرون (2012) درباره «بهداشت زبانی» و پینکر (2014) درباره «وسواس زبانی» را اتخاذ کرده است. داده‌ها از مصوبات فرهنگستان زبان، شبکه‌های اجتماعی تلگرام و راهنمای نگارشی نشریات علمی در بازه زمانی (1404-1395) گردآوری شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهند که گفتمان تجویزگرایی در ایران بیشتر از آنکه بر پایه اصول علمی و زبان‌شناسانه استوار باشد، در پی بازتولید به ایدئولوژی غالب زبان معیار است که با رویکرد یکسان‌سازی زبانی، تنها به نگارش یک گونه زبانی معیار در زبان فارسی مشروعیت می‌بخشد. در پایان تأکید می‌شود که پژوهش حاضر منتقد رویکردهای تجویزی به‌صورت قواعد سخت‌گیرانه و ایدئولوژیک در زبان (نه نفی قراردادهای زبانی در رسم-الخط) است؛ بنابراین، پژوهش با نقد تجویزگرایی، بر لزوم پذیرش تنوع زبانی، رواداری و انعطاف‌پذیری در سیاست‌های زبانی تأکید می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تجویزگرایی؛ سره‌گرایی؛ سیاست زبانی؛ بهداشت زبانی؛ وسواسهای زبانی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17 |
||