| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,711 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,439 |
تحلیلی از دوگانه ی واقعیت/ارزش در پرتو نسبت توصیف و توصیه نزد هیلاری پاتنم و فارابی | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 فروردین 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2025.51914.3160 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن اشرفیان فر1؛ جنان ایزدی* 2؛ جعفر شانظری3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 3دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| این باور وجود دارد که دوگانه‌ی توصیفی/توصیه‌ای وجه زبانی/مفهومی دوگانه‌ی واقعیت/ارزش است. مقصود از دوگانه‌ی توصیفی/توصیه‌ای آن است که الفاظ/مفاهیم به طور کلی به دو دسته‌ی ارزش‌گذارانه و غیر ارزش‌گذارانه تقسیم می شوند به نحوی که الفاظ/مفاهیم ارزش‌گذارانه، خالی از هرگونه واقع نمایی بوده و غیر صدق و کذب‌پذیرند؛ در مقابل، الفاظ/مفاهیم توصیفی و غیر ارزش‌گذارانه وجود دارند که حکایت‌گر ویژگی‌های واقعیت خارجی بوده و صدق و کذب‌پذیرند. برخی معتقدند الفاظ/مفاهیمی وجود دارد که هر دو خاصیت توصیف و توصیه را توأمان دارا هستند و این الفاظ/مفاهیم، که غلیظ اخلاقی نامیده می‌شوند، توانایی نقض دوگانه‌ی توصیفی/توصیه‌ای را دارند و به دنبال آن با رد این دوگانه، دوگانه‌ی واقعیت/ارزش نیز فرو می‌ریزد. مقصود از دوگانه‌ی واقعیت/ارزش آن است که ارزش‌ها واقعی و عینی نبوده و ویژگی اصیل واقعیت خارجی نیستند. در این پژوهش قصد داریم در آثار هیلاری پاتنم و فارابی دو مسأله را واکاوی کنیم: اول نقش الفاظ/مفاهیم غلیظ اخلاقی در رد دوگانه‌ی توصیفی/توصیه‌ای و به تبع آن دوگانه‌ی واقعیت/ارزش؛ دوم نحوه‌ی درهم‌تنیدگی توصیف و توصیه و رابطه‌ی آن با مسأله‌ی واقعیت/ارزش. اهمیت این موضوع از آن جهت است که واقع‌نمایی، عقلانیت، استدلال‌پذیری و نسبی‌گرایی احکام و جملات اخلاقی مستقیماً به حل این مسأله وابسته است؛ لذا در فلسفه‌ی اخلاق و حکمت عملی دارای جایگاه مبنایی بوده و سایر مسائل اخلاقی از آن تأثیر می‌پذیرند. هدف از مقایسه‌ی این دو فیلسوف علی‌رغم اشتراک در صرف اعتقاد به واقع‌گرایی اخلاقی، نشان دادن اختلاف اساسی آن دو در تبیین و تفسیر از واقع‌گرایی است؛ فارابی از منظر واقع‌گرایی متافیزیکی و پاتنم در تقابل، از منظر واقع‌گرایی درونی و واقع‌گرایی فهم‌متعارفی به اخلاق نظر می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دوگانه ی واقعیت/ارزش؛ دوگانه‌ی توصیفی/توصیه ای؛ الفاظ/مفاهیم غلیظ اخلاقی؛ فلسفه ی اخلاق؛ هیلاری پاتنم؛ فارابی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 165 |
||