اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات24
تعداد شماره‌ها851
تعداد مقالات7,575
تعداد مشاهده مقاله13,413,757
تعداد دریافت فایل اصل مقاله11,580,454
تکمیل, امیرحسین, امین زاده, بهناز. (1403). تبیین ابعاد فرهنگی-هویتی فضاهای عمومی بر اساس اصول شهرسازی شهروندگرا، مطالعه موردی بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران. , 1(2), 125-142. doi: 10.22099/iuds.2025.52092.1021
امیرحسین تکمیل; بهناز امین زاده. "تبیین ابعاد فرهنگی-هویتی فضاهای عمومی بر اساس اصول شهرسازی شهروندگرا، مطالعه موردی بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران". , 1, 2, 1403, 125-142. doi: 10.22099/iuds.2025.52092.1021
تکمیل, امیرحسین, امین زاده, بهناز. (1403). 'تبیین ابعاد فرهنگی-هویتی فضاهای عمومی بر اساس اصول شهرسازی شهروندگرا، مطالعه موردی بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران', , 1(2), pp. 125-142. doi: 10.22099/iuds.2025.52092.1021
تکمیل, امیرحسین, امین زاده, بهناز. تبیین ابعاد فرهنگی-هویتی فضاهای عمومی بر اساس اصول شهرسازی شهروندگرا، مطالعه موردی بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران. , 1403; 1(2): 125-142. doi: 10.22099/iuds.2025.52092.1021

تبیین ابعاد فرهنگی-هویتی فضاهای عمومی بر اساس اصول شهرسازی شهروندگرا، مطالعه موردی بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران

مطالعات طراحی شهری ایران
دوره 1، شماره 2، دی 1403، صفحه 125-142    اصل مقاله (2.47 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/iuds.2025.52092.1021
نویسندگان
امیرحسین تکمیل1؛ بهناز امین زاده* 2
1پژوهشگر دکتری شهرسازی، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران. کیش. ایران
2استاد دانشکده شهرسازی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
فضاهای عمومی به‌عنوان قلب تپنده شهرها، نقشی کلیدی در شکل‌دهی هویت شهری، تقویت تعاملات اجتماعی، و ایجاد حس تعلق شهروندان به محیط زندگی ایفا می‌کنند. یکی از راهکارهای مؤثر برای ارتقای هویت این فضاها، بهره‌گیری از رویکرد شهرسازی شهروندگرا است. این رویکرد، با توجه به نیازها، خواسته‌ها و ارزش‌های جامعه محلی، به دنبال طراحی و ایجاد فضاهایی است که ضمن پاسخگویی به نیازهای همه اقشار جامعه، هویت فرهنگی و تاریخی آن‌ها را نیز حفظ کند. با وجود اهمیت این موضوع، پژوهش‌های محدودی به بررسی تأثیر شهرسازی شهروندگرا بر هویت و کیفیت فضاهای عمومی پرداخته‌اند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی متغیرهای کلیدی تأثیرگذار در ارتقای هویت فضاهای عمومی، در بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران انجام شده است. روش‌شناسی پژوهش از نوع ساختاری بوده و با بهره‌گیری از نرم‌افزار MICMAC و نمونه‌گیری هدفمند از ۱۵ متخصص شهرسازی صورت گرفته است. در این راستا، ۱۷ متغیر در ابعاد عملکردی، کالبدی و هویتی شناسایی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای دسترسی آسان به خدمات و امکانات شهری، تنوع کاربری، کف‌سازی، حفاظت از بناها و فضاهای تاریخی، و طراحی مسیرهای دوچرخه‌سواری به‌عنوان عوامل اصلی و محرک در جهت ارتقای هویت مکان در بافت تاریخی منطقه ۱۲ تهران شناخته می‌شوند. این یافته‌ها می‌توانند راهنمایی مؤثر برای برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار فضاهای عمومی در این منطقه ارائه دهند.

تازه های تحقیق
  • فضاهای عمومی نقش مهمی در ارتقای هویت شهری و تعاملات اجتماعی دارند.
  • شهرسازی شهروندگرا با توجه به نیازها و ارزش‌های جامعه محلی، بر هویت فرهنگی و تاریخی فضاهای شهری تأثیر می‌گذارد.
  • پژوهش به شناسایی ۱۷ متغیر کلیدی در ابعاد عملکردی، کالبدی و هویتی پرداخته است.
  • متغیرهای "دسترسی آسان به خدمات"، "تنوع کاربری"، "کف‌سازی"، "حفاظت از بناهای تاریخی"
  • "طراحی مسیرهای دوچرخه‌سواری" به‌عنوان عوامل اصلی در ارتقای هویت مکان شناسایی شدند.
کلیدواژه‌ها
شهرسازی شهروندگرا؛ هویت فضاهای عمومی؛ نرم افزار میک مک؛ بافت تاریخی منطقه 12 تهران
مراجع
  1. خلعتبری، رامین، مظاهریان، حامد، تقی‌زاده، کتایون (۱۴۰۱). اثرگذاری طیف‌های رنگ روی احساسات کاربران فضای مسکونی و تأثیرگذاری ترجیح رنگ در آن. نشریۀ هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی. دوره ۲۷ شماره ۴ صفحه ۵-۱۶
  2. حبیبی، سیدمحسن (۱۳۹۵)، از شار تا شهر. تهران: دانشگاه تهران.
  3. جوادی، شهره (۱۳۹۲)، زیبایی‌شناسی منظر شهری تهران، انتشارات منظر، شماره ۲۲، ص۱۴-۱۷.
  4. هدمن، ریچارد و یازوسکی، اندرو (۱۳۸۵)، مبانی طراحی شهری، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران، ترجمۀ زاضیه رضازاده و مصظفی عباس‌زادگان.
  5. Beatley, T. (2016). Handbook of Biophilic City Planning & Design. Island Press.
  6. Bentley, I., Alcock, A., Murrain, P., McGlynn, S., & Smith, G. (1985). Responsive Environments: A Manual for Designers. Architectural Press.
  7. Brown, K., & Lee, A. (2021). The ۱۵-minute city: Urban planning and design efforts toward creating human-scale urban environments. Journal of Urban Planning, 29(4), 310-325.
  8. Carmona, M. (2021). Public Places Urban Spaces: The Dimensions of Urban Design. Routledge.
  9. Cattell, V., Dines, N., Gesler, W., & Curtis, S. (2008). Mingling, observing, and lingering: Everyday public spaces and their implications for well-being and social relations. Health & place, 14(3), 544-561.
  10. Chiesura, A. (2004). The role of urban parks for the sustainable city. Landscape and Urban Planning, 68(1), 129-138.
  11. Couch, C., Sykes, O., & Börstinghaus, W. (2011). Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany, and France: The importance of context and path dependency. Progress in Planning, 75(1), 1-52.
  12. Fauzi, M., Sugandi, Y. S., & Kushendar, D. H. (2023). THE CITIZEN CENTRIC APPROACH IN THE IMPLEMENTATION OF E-GOVERNMENT AS AN EFFORT TO IMPROVE THE QUALITY OF PUBLIC SERVICES IN THE GOVERNMENT OF WEST JAVA PROVINCE. Jurnal Ekonomi, 12(04), 690-698.
  13. Forester, J. (1999). The Deliberative Practitioner: Encouraging Participatory Planning Processes. MIT Press.
  14. Gehl, J. (2010). Cities for People. Island Press.
  15. Gehl, J. (2011). Life Between Buildings: Using Public Space. Island Press
  16. Godet, M., & Roubelat, F. (1996). Creating the future: The use and misuse of scenarios. Long Range Planning, 29(2), 164-171.
  17. Heath, T. (2001). Adaptive re-use of offices for residential use: The experiences of London and Toronto. Cities, 18(3), 173-184.
  18. Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great American Cities. Random House.
  19. Jiang, B., Li, D., Larsen, L., & Sullivan, W. C. (2016). A dose-response curve describing the relationship between urban tree cover density and self-reported stress recovery. Environment and Behavior, 48(4), 607-629.
  20. Kellert, S. R., & Calabrese, E. F. (2015). The Practice of Biophilic Design. Terrapin Bright Green.
  21. Lang, J. (2005). Urban Design: A Typology of Procedures and Products. Routledge.
  22. Lehmann, S. (2016). Sustainable urbanism: towards a framework for quality and optimal density?. Future cities and environment, 2, 1-13.
  23. Malcolm ,Innes(2012) Lighting for interior design, Laurence King Publishing
  24. Montgomery, C. (2013). Happy City: Transforming Our Lives Through Urban Design. Farrar, Straus and Giroux.
  25. Moughtin, C., et al. (2003). Urban Design: Street and Square. Routledge
  26. Newman, P., & Kenworthy, J. (2015). The End of Automobile Dependence: How Cities Are Moving Beyond Car-Based Planning. Island Press.
  27. Relph, E. (1976). Place and Placelessness. Pion.
  28. Soni, N., & Soni, N. (2016). Benefits of pedestrianization and warrants to pedestrianize an area. International Journal of Transportation Science and Technology, 5(3), 47-56.
  29. Tiesdell, S., Oc, T., & Heath, T. (1996). Revitalizing Historic Urban Quarters. Architectural Press.
  30. Whyte, W. H. (1980). The Social Life of Small Urban Spaces. Project for Public Spaces.
  31. Zacharias, J. (2001). Pedestrian behavior and perception in urban walking environments. Journal of Planning Literature, 16(1), 3-18.
  32. Zhou, X., & Wang, Y. C. (2020). Spatial–temporal dynamics of urban green space in response to rapid urbanization and greening policies. Landscape and Urban Planning, 194, 103.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,075
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب