| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شمارهها | 887 |
| تعداد مقالات | 7,912 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,910,624 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,671,160 |
حساب غالب و مغلوب: حسابی ناشناخته و گونه ای شکل نایافته | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 3، دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 65، آبان 1404، صفحه 31-44 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2025.50564.4582 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن شفیعی قهدریجانی* 1؛ محسن محمدی فشارکی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| فالنامهها از انواع ادبیای در زبان فارسی هستند که سیر تحول آنها تابهحال مورد بررسی قرار نگرفته است. یکی از صورتهای پیشینی فالنامهها «حساب غالب و مغلوب» است که در متون ادبی و تاریخی فارسی بازتاب یافتهاست. از شاخصترین این متون خسرو و شیرین نظامی است. در ضمن این منظومه، فرهاد از مقولهای به نام «حساب غالب و مغلوب» به گونهای مبهم سخن میگوید که دریافت فحوای بیت با دشواری همراه است. همانطور که از واژهی حساب برمیآید، غالب و مغلوب نوعی محاسبه ریاضی است که در ابیات نظامی نحوهی محاسبه آن مشخص نیست و شارحان آثار نظامی نیز به نحوهی محاسبه و چیستی آن نپرداختهاند. در واقع غالب و مغلوب نوعی فال و پیشگویی است در قالب اعداد. این حساب اغلب در جنگ کاربرد دارد و مدعیان آن بر این باورند که با این حساب میتوانند طرف پیروز جنگ را پیش از ورود به جنگ مشخص کنند. در این مقاله ما با استفاده از روش کمی و توصیفی، پس از بررسی نمونههای غالب و مغلوب در متون چاپی و خطی فارسی و نگاهی بر منابع غیرفارسی به ارائهی نمونههای موجود در متون شاخص فارسی از این مقوله میپردازیم. سپس با استفاده از این منابع، ساختار و چگونگی محاسبهی «غالب و مغلوب» و نحوهی استفاده از آن، برای یافتن طرف غالب و طرف مغلوب در جنگ و موارد دیگر استفاده از آن را بیان خواهیم کرد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| غالب و مغلوب؛ نظامی؛ فالنامه؛ دوایر حروف؛ ارسطو | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 470 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 129 |
||
