| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 859 |
| تعداد مقالات | 7,646 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,578,485 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,684,903 |
آینده‌پژوهی روابط ایران و افغانستان پس از ظهور مجدد طالبان در سال 2021 | ||
| مجله ایرانی مطالعات آسیا | ||
| مقاله 4، دوره 1، شماره 2، فروردین 1404، صفحه 87-112 اصل مقاله (839.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/ijas.2025.52040.1022 | ||
| نویسنده | ||
| حمیدرضا سهرابی* | ||
| استادیار علوم سیاسی، گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج ، ایران | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس چارچوب نظری آینده‌پژوهی به «بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران و طالبان بعد از خروج نیروهای ناتو از افغانستان در سال 2021» می‌پردازد. یافته‌های این پژوهش بیانگر سناریوهای محتمل در روابط ایران و طالبان مانند افزایش تنش‌های مرزی با همسایگان با هدف کسب توجه قدرت‌های جهانی، عدم توجه به حقابه آبی همسایگان، تسلط بر معابر حمل‌ونقل مواد مخدر به‌عنوان پرسودترین و غیراخلاقی‌ترین تجارت، عدم رعایت قوانین بین‌المللی، حقوق بشر، مسائل زنان، تبعیض نسبت به قومیت‌ها، بی‌توجهی به مهاجرت افغان‌ها از مهم‌ترین این موارد هستند. در نتیجه، قدرت‌گیری طالبان و عدم تشکیل دولت فراگیر و مسئولیت‌پذیر در برابر مردم و جامعه بین‌المللی، سبب نگرانی‌های آتی جامعه بین‌المللی شده است. ایجاد دولت فراگیر، پاسخگو به حقوق اقوام افغان، حسن هم‌جواری با ایرانیان و توجه به فقه اجتهادی و دوری از اخباری‌گری و حدیث گرایی از سناریوهای مطلوب برای آینده افغانستان و همسایگان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ طالبان؛ ناتو؛ افغانستان؛ آینده‌پژوهی؛ ثبات منطقه‌ای | ||
| مراجع | ||
|
منطقی، محسن (1359). آینده‌پژوهی، ضرورت آینده مطالعات فرهنگی و عمومی، مجله اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. 1(1)، 61-68.
آدمی، علی (1391). بحران بحرین و امنیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه راهبرد، 21(62)، 68-141.
اطاعت، جواد و اسماعیل ورزش (1391). هیدروپولیتیک هیرمند: دلایل، آثار و پیامدها. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 80 ،193-212.
بوزان، باری (1378). مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بطحایی، سید یحیی و دیگران (1402). چالش‌های پیشِروی افغانستان تحت زعامت طالبان و سناریوهای آینده آن. روابط خارجی، 15(3)، 182-157.
بخشایش اردستانی، احمد (1388) جمهوری اسلامی ایران و بازیگران نظام بین‌الملل، اهواز: دانشگاه آزاد اسلامی.
بهرامی، محمود رضا (1389) تحولات افغانستان پس از 11 سپتامبر و تأثیر آن بر ایران. برگرفته از:
http://www.khabaronline.ir/i
جعفری ولدانی، اصغر (1388). روابط خارجی ایران بعد از انقلاب اسلامی، تهران: انتشارات آوای نور.
حسین‌خانی، الهام (1390). امنیت افغانستان و مسئله قدرت‌یابی دوباره طالبان، علوم سیاسی، 16، 240-250.
زارعی، سعدالله (1400). آینده‌پژوهی روابط ایران کابل و افغانستان، سیاست درهای باز و بسته. مطالعات راهبردی جهان اسلام. 86، 5-42.
سعیدی، علی و همکاران (1403). آینده‌پژوهی تجارت خارجی ایران و افغانستان، نشریه پژوهش‌های کاربردی اقتصاد مقاومتی، 1(2)، 9-68.
سلحشور، خلیل (30/12/2021). طالبان چگونه بعد از 20 سال بر افغانستان مسلط شد؟ خبرگزاری آناتولی. برگرفته از: https://www.aa.com
شاهین حسیب‌الله (1401). بررسی چرایی تنش‌های مرزی حکومت طالبان با همسایگان. موسسه مطالعاتی راهبردی شرق برگرفته از: https://www.iess.ir
شعبان، ماهگل و دیگران (1404). چالش‌ها و فرصت‌های سیاست خارجی ایران در قبال افغانستان، اندیشه‌های نو در علوم جغرافیایی، 3(7)، 53-57.
عبدالله خانی، علی (1383). نظریه‌های امنیت، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
فلاح نژاد علی و دیگران (1394). روابط ایران و افغانستان؛ همگرایی یا واگرایی، فصلنامه مطالعات سیاسی، 8(29)، 125 -150.
قریشی، زهرا (1401). تعاملات آبی ایران و افغانستان در آیینه تاریخ. خبرگزاری جمهوری اسلامی. برگرفته از: https://www.irna.ir
کریمی پور، یداله (1379). مقدمه‌ای بر ایران و همسایگان) منابع تنش و تهدید(، تهران: جهاد دانشگاهی.
مارسدن، پیتر (1379). طالبان: جنگ، مذهب و نظام جدید در افغانستان، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: نشر مرکز.
محمودخانی، حمیدرضا (1400). طالبان و داعش؛ دوست یا دشمن. خبرگزاری فارس. برگرفته از:
https://www.farsnews
مرادی‌پور، حجت‌الله (1384). آینده‌پژوهی، مفاهیم و روش‌ها. مجله رهیافت. 15(36)، 45-50.
ملازهی، پیرمحمد (1384). فرصت‌ها و تهدیدهای امنیتی فراروی جمهوری اسلامی ایران در نگرش به -افغانستان، در امنیت بین‌الملل (3)، تهران: انتشارات ابرار معاصر تهران.
مدرسی یزدی، سید محمدعلی (1403). آینده‌پژوهی روابط تهران و کابل در دولت چهاردهم. دیپلماسی ایرانی. برگرفته از: http://www.irdiplomacy.irملازهی، پیرمحمد (1383). ثبات در افغانستان و نقش آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، در کتاب آسیا (3). ویژه افغانستان پس از طالبان، تهران: انتشارات ابرار معاصر تهران.
نصر اصفهانی، علیرضا و دیگران (1399). روندهای حاکم بر آینده شیعه، نشریه آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 1(2)، 71-101.
Buzan, B. (1991). People, State and Fear, An Agenda for International Security Studies in the Post- Cold War Era, London Harvester Wheatsheaf Publication. Buzan, B. (2003). Regional Security Complex Theory in the post-Cold War World.In Soderbaum, F. & Shaw, T. (Eds.) Theories of New Regionalism, New York: Palgrave Macmillan Press. Johnson, C. and Jolyon Leslie. (2008). Afghanistan: The Mirage of Peace, London & NewYork: Zed books Ismatullahi, M. et al (1999). Taliban Fast Flow, Tehran: Al-Hoda International Publishing. Sarafraz, M. (2011). The Rise and Fall of Taliban, Tehran: Soroush Mojtahedzadeh, P. (2004). Small Players of the Great Game, the Settlement of Iran’s Eastern Borderland and the Creation of Afghanistan, London & New York: Routledge & Curzon. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 170 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |
||