| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 852 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,420,803 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,583,431 |
مقاله کوتاه: شواهدی نویافته بر معنا و کاربرد «بلبل» در متون روایی فارسی | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 7، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 63، اردیبهشت 1404، صفحه 105-112 اصل مقاله (847.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کوتاه | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2024.51570.4580 | ||
| نویسنده | ||
| محمد هادی خالق زاده* | ||
| دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران | ||
| چکیده | ||
| شواهدی نویافته بر معنا و کاربرد «بلبل» در متون روایی فارسی چکیده بلبل به‌عنوان پرندهای خوشخوان که به زندخوان، زندباف و زندواف نیز مشهور است، در ادبیات فارسی جایگاه ویژهای دارد. فردوسی در ابتدای داستان رستم و اسفندیار بیتی به قرار زیر آورده: ز بلبل شنیدم یکی داستان که برخواند از گفته‌ی باستان در این مقدمه، بلبل راویِ داستانِ اسفندیار شمرده شده است. جلال خالقیمطلق برای نخستین‌بار حدسی مطرح میکند که آیا این بلبل میتواند نه بلبلِ پرنده که لقب یک راوی باشد که در روایتِ داستان به مقام استادی رسیده است؟ پس از انگاره‌ی خالقیمطلق، شواهدی توسط پژوهشگران حاکی از آنکه در اندیشه‌ی ملل مختلف به فردِ راوی، شاهنامهخوان و گوسانها «بلبل» اطلاق می‌شود، بیان شد. این پژوهشگر ضمن معرفی شواهدِ گذشته و نقل‌قولهای پیشین، به شواهدی جدید دست یافته است که در این مقاله به تحلیل آنها خواهد پرداخت. این کوتهمقاله که با روش توصیفی – تحلیلی نوشته شده، به این نتایج دست یافته که بلبل در مقدمه‌ی رستم و اسفندیار لقب یا صفت یک راوی است و در قزاقستان، پاکستان، هند، ازبکستان، لهستان و ایران این لقب برای گوسانها وجود داشته و تا چندی پیش نیز در برخی شهرهای ایران ازجمله شیراز کاملاً شناخته شده بوده که مستندهای آن در متن مقاله آمده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بلبل؛ راوی؛ رستم و اسفندیار؛ شاهنامه‌ی فردوسی؛ گوسانها | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آیدنلو، سجاد. (1401). دفتر خسروان (برگزیده‌ی شاهنامه‌ی فردوسی). تهران: سخن.
خالقیمطلق، جلال. (1388). گلِ رنجهای کهن (برگزیده‌ی مقالات درباره‌ی شاهنامه‌ی فردوسی). به‌کوشش علی دهباشی، تهران: ثالث.
دستغیب، عبدالعلی. (25 آذر 1402). گفتگو با نگارنده.
دهستانی، حسین‌بن‌اسعد. (1363) فرج بعد از شدّت. به‌تصحیح اسماعیل حاکمی، تهران: اطلاعات.
سرّامی، قدمعلی. (1378). از رنگ گل تا رنج خار، تهران: علمی و فرهنگی.
فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه. به‌کوشش جلال خالقیمطلق، تهران: دائره المعارف بزرگ اسلامی.
ـــــــــــــــــ. (1387). شاهنامه. به‌کوشش فریدون جنیدی، شش مجلّد، تهران: بنیاد نیشابور.
فرزین، احمدعلی. (1385). «خنیاگران و سرودگویان دورهگرد». نشریه‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال 57، شماره‌ی 4، صص 113– 132، https://journals.ut.ac.ir/article_28116.html
قائمی، فرزاد. (1392). «تحلیل سیر تاریخی سراینده- راویان و نقش سنّت روایت شفاهی در روند روایات پهلوانی در ایران». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دورهی 11، شماره‌ی 31، صص 25-57.
https://literature.ihss.ac.ir/ar/Article/9938/FullText
قمی، عباس. (1385). الفوائد الرضویة فی أحوال علماء المذهب الجعفریة. محقق: ناصر باقر بیدهندی، دو مجلّد، قم: بوستان کتاب.
قمی، قاضی احمد. (1366). گلستان هنر. تهران: چاپ بنیاد فرهنگ.
کزّازی، میرجلالالدّین. (۱۳۸۷). نامه‌ی باستان، ج۶، تهران: سمت.
کستلر، آرتور. (1361). خزران. ترجمه‌ی محمّدعلی موحّد، تهران: خوارزمی.
نحوی، اکبر. (1384). «نگاهی به روشهای ارجاع به منابع در شاهنامه». نامه‌ی فرهنگستان، دورهی 7، شماره‌ی 28، صص 32 -64. https://ensani.ir/fa/article/journal-number/15681
هروی، محمّدبن‌شیخ‌محمّد. (کتابت: 989ق) مفتوح‌القلوب (تفألات از دیوان حافظ). دست‌‌نویس شماره‌ی 578 کتابخانه‌ی دانشگاه استانبول، نستعلیق، کاتب: علاءالدّین منصور شیرازی، ۷۸ برگ.
Bowra, Cecil Maurice. (1952). Heroic Poetry. Macmillan.
Datta, Amaresh, Mohan Lal & Sahitya Akademi. (1988). Encyclopaedia of Indian literature. vol. 2, Sahitya Akademi.
Indo-Iranica. (1982). v.35, By Iran Society (Calcutta, India) Published by Iran Society.
Reichl, Karl. (1992). Turkic Oral Epic Poetry. Tradition, Forms, Poetic Structure, Garland.
Lakhnavi, Ghalib, Abdullah Bilgrami, Musharraf Farooqi & Hamid Dabashi. (2007). The Adventures of Amir Hamza: Lord of the Auspicious Planetary Conjunction. Translated by Musharraf Farooqi, Modern Library.
Tikku, Girdhari L. (1971). Persian Poetry in Kashmir, 1339-1846: An Introduction. University of California Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 181 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 115 |
||
