| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,732 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,448 |
مقایسة صرف فعل در چند گویش مرزی خراسان رضوی | ||
| زبانشناسی و گویشهای ایرانی | ||
| دوره 9، شماره 1، مهر 1403، صفحه 183-199 اصل مقاله (560.67 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jill.2024.49295.1380 | ||
| نویسنده | ||
| محمدامین ناصح* | ||
| گروه زبان انگلیسی و زبان شناسی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
| چکیده | ||
| در گویشهای فارسی خراسان شمالی و حتی رضوی گاه آمیختگیهایی را با الگوهای زبانی برخی اقوام مهاجر شاهد هستیم که موجب شده اطلس گویشی آنها ناهمگن شود. این در حالی است که نواحی جنوبی استان خراسان رضوی و نیز خراسان جنوبی به جهت واقع‌بودن در حاشیۀ کویر و دوری از مرکز، گویشهای فارسی اصیلی دارد که برخی از ویژگیهای فارسی میانه و دری آغازین را به یادگار داشته و در مواردی با گویشهای فارسی مرزی در افغانستان نیز بیشباهت نیست. به دلیل ماهیت پیکرهبنیاد پژوهش در زبانها و گویشهای ایرانی بررسی تطبیقی آنها در تحقیقات دانشگاهی کشور چندان معمول نبوده و کمبود اطلاعات گویشی با رویکرد مقایسهای، انجام این دسته از پژوهش‌ها را محدود کرده است. مقالۀ حاضر از نتایج یک تحقیق میدانی در باب بررسی تطبیقی گویشهای مرزی شرق ایران است که در آن گونههای متنوع صرف فعل در زمانهای مختلف در چند گویش از نواحی جنوبی استان خراسان رضوی شامل شهرهای خواف، تایباد و تربت جام همراه با مثالهای مرتبط ارائه شدهاند. پژوهنده به این منظور از رهگذر مصاحبه و همچنین مشاهده مستقیم، پیکرۀ گویشی مورد نیاز را استخراج و ثبت کرده است. تعداد گویشوران از هر گویش 5 نفر مرد و زن بومی با میانگین سن 60 سال است. نتایج تحقیق حاضر حاکی از تفاوتهایی در ساخت فعل در برخی از گویشهای مورد مطالعه از حیث نمود استمرار در زمانهای حال و گذشتۀ مستمر (ملموس) و نیز درج پیشوند be بر ابتدای برخی ساختهای گذشته، همسو با زبان فارسی میانه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "؛ صرف فعل"؛ گویش خوافی"؛ گویش تایبادی"؛ گویش جامی"؛؛ "؛ خراسان رضوی" | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
احمدی بنکدار، عبدالناصر (1374). بررسی گروه اسمی و گروه فعلی در گویش تربتجام. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
المقدسی، محمدبناحمد (1385). احسنالتقاسیم فی معرفهالاقالیم. ترجمۀ علینقی منزوی، تهران: کوبش.
الیاسی، محمود (1369). بررسی گسترش جغرافیایی ترسیم اطلس زبانی صد صورت زبانی در حدفاصل شهر تربتجام و شهر مشهد. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
امیرینژاد، مسعود (1375). بررسی و توصیف گویش خواف. پایاننامة زبانشناسی همگانی، دانشگاه فردوسی مشهد.
اورانسکی، یوسفمیخائیلویچ (1358). مقدمة فقهاللغة ایرانی. ترجمة کریم کشاورز، تهران: انتشارات پیام.
بدرهای، فریدون (1349). زبان و لهجه». فرهنگ و زندگی. (2): 27-23.
پیامعسکری، محدثه (1400). مطالعۀ تطبیقی ساختمان فعل در گویشهای مرزیِ تربتجام و تایباد. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه بیرجند.
تیموری، جهانگیر (1388). بررسی و توصیف گویش کرملی (خواف). پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیامنور تهران.
جامیالاحمدی، حمیرا (1389). بررسی ویژگیهای گویش تربتجام در نثر شیخ احمد جامی (با محوریت کتاب انیس‌التائبین). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور تهران مرکز.
دبیرمقدم، محمد (1392). ردهشناسی زبانهای ایرانی. جلد 1، تهران: سمت.
ذوالفقاری، امین (1397). بررسی و توصیف گویش باخرز (تایباد). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور خراسان رضوی.
رضایتی کیشهخاله، محرم و آرزو ابراهیمی دینانی (1395). فعل آینده در زبانها و گویشهای ایرانی. زبان فارسی و گویشهای ایرانی، 1 (1): 7-26.
رضاییباغبیدی، حسن (1388). تاریخ زبانهای ایرانی. تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی.
رنجبر ابدالآبادی، غلامرضا (1399). بررسی گویش ابدالآباد (تربتجام). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور خراسان رضوی.
زمانی، عبدالرحمن (1398). بررسی گویشهای محلی کلاتهقاضی و نقدعلی (تربتجام). پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیامنور خراسان رضوی.
زنگنه، حسینعلی (1384). بررسی و مقایسة صد صورت زبانی در گونههای غالب شهرهای تایباد و هرات. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
زنگنه، علیرضا (1388). بررسی و توصیف گویش قاسمآباد (خواف). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور تهران.
سلیمانی، نفیسه (1400). گردآوری و بررسی زبانیِ افسانههای محمدآباد (تربتجام). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور خراسان رضوی.
سنگک خاص بوژگانی، بنیامین (1398). گردآوری و بررسی زبانی افسانههای بوژگان (تربتجام). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور خراسان رضوی.
شفیعیجعفرآباد، محمدناصر (1367). بررسی و توصیف گویش جام. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
شوکتی رودی، احمد (1388). بررسی و توصیف گویش مردم رود (خواف). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور تهران.
صادقی، علیاشرف (1357). تکوین زبان فارسی. تهران: دانشگاه آزاد ایران.
صفا، ذبیحا... (1372). تاریخ ادبیات در ایران. جلد اول، تهران: فردوسی.
فرهوشی، بهرام (1358). فرهنگ زبان پهلوی. تهران: دانشگاه تهران.
کاظمی، رحمتا... (1379). توصیف گویش تایباد. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
کلباسی، ایران (1388). فرهنگ توصیفی گونههای زبانی ایران. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مینوی، مجتبی (1333). یکی از فارسیات ابونواس. مجلة دانشکدة ادبیات دانشگاه تهران، 1(3): 77-62.
ناتلخانلری، پرویز (1373). دستور تاریخی زبان فارسی. به کوشش عفت مستشارنیا، تهران: توس.
ناتلخانلری، پرویز (1374). تاریخ زبان فارسی. سه جلدی، تهران: سیمرغ.
ناصح، محمدامین (1393). بررسی تطبیقی- ردهشناختی گویشهای فارسیِ نوار مرزی شرق ایران. رسالة دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
نجفیان، آرزو (1391). زبانها و گویشهای خراسان. تهران: کتاب مرجع.
نوروزی، ناصر (1399). گردآوری و بررسی زبانی افسانههای محمودآباد (تربتجام). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور خراسان رضوی.
نیکقدمی، حمیده (1395). گردآوری و توصیف گویش حسینی (تایباد). پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
یارشاطر، احسان (1336). زبانها و لهجههای ایرانی. مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 5 (1 و 2): 48-11.
Chambers, J. K. & Trudgill, P. (1980). Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press. Comrie, B. (1976). Očerk obščej teorii èrgativnosti. (Outline of a general theory of ergativity): G.A. Klimov. Lingua 39, 252-260. Hickey, R. (2002). Internal and external forces again: Changes in word order in old English and old Irish. Language Sciences, 24: 261-283. Ivanov, V. (1926). Notes on the ethnology of Khurasan. The Geographical Journal, 67 (2): 143-158. Lazard, G. (1994). Dari. Encyclopaedia Iranica, Online Edition. Lazard, G. (1995). Un Conte En Persan Local De Khusf. Pand-o Sokhan (Eds. C. Balay, C. Kappler, Z. Vesel), IFRI, Tehran: 147-153 Mackenzie, D. N. (1971). A concise Pahlavi dictionary. Oxford: Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 131 |
||
