| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,662 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,413 |
صدر الدین محمد دشتکی و مسئله اصالت وجود یا ماهیت | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 4، دوره 24، شماره 3 - شماره پیاپی 92، مهر 1403، صفحه 41-51 اصل مقاله (601.71 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2024.50775.3092 | ||
| نویسندگان | ||
| قاسم کاکایی* 1؛ علی رحیمی2 | ||
| 1استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران . | ||
| 2استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مسألة اصالت وجود یا ماهیت، قبل‌از ملاصدرا به شکلی غیر‌مستقل در لابلای کلمات بزرگان اشاره شده است. مشهور آن است که اشراقیان قائل به اصالت ماهیت و مشائیان قائل به اصالت وجودند. صدرالدین دشتکی شیرازی (903ق) به‌عنوان سردمدار مکتب فلسفی شیراز، در حاشیة جدید خود بر شرح تجرید قوشچی، به کرات پیرامون اعتباریت وجود، مطالبی بیان کرده است که حاکی از غلبة اندیشة اصالت ماهیت بر نظام فکری ایشان است. او با پیروی از شیخ اشراق، چند دلیل بر اعتباری بودن وجود بیان کرده است. اعتقاد به اعتباری بودن وجود، لوازم متعددی را در پی داشته است؛ از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: مجعول حقیقی، ماهیت است؛ حقیقت واجب‌تعالی نه وجود است و نه ماهیت؛ شیء خارجی با موجود متحد است و نه با وجود؛ تشخص وابسته به نحوة ادراک است، نه به وجود. بررسی ادلة ایشان نشان داد که جمیع براهین ایشان بر اثبات این مدعا مخدوش بوده و به تبع آن، لوازم متعددی که بر این مبنا پایه‌گذاری شده بود نیز مخدوش خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وجود؛ ماهیت؛ اصالت وجود؛ اصالت ماهیت؛ صدرالدین دشتکی | ||
| مراجع | ||
|
استرآبادی، محمدجعفر (1382ش). البراهین القاطعة فی شرح تجرید العقائد الساطعة. قم: مکتب الأعلام الاسلامی.
جوادی آملی، عبدالله (1386ش). رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه). قم: مرکز نشر اسراء.
دشتکی، صدرالدین محمد (بی‌تا). نسخه خطی. کتابخانه ملک. شماره: 882.
سبزواری، هادی (1372ش). شرح المنظومه. (تصحیح و تعلیق: حسن حسنزاده آملی). تهران: نشر ناب.
سهروردی، شهاب‌الدین (1375ش). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، (تصحیح و مقدمه: هانرى‌کربن و سیّد حسین نصر و نجفقلى حبیبى). تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
سهروردی، شهاب‌الدین (1373ش). حکمة الإشراق. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا) (1360ش). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا) (1363ش). المشاعر. تهران: کتابخانه طهوری.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (ملاصدرا) (1981م). الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة. بیروت: دار إحیاء التراث.
طباطبائی، محمدحسین (1385ش). نهایة الحکمة. (تصحیح و تعلیق: غلامرضا فیاضی). قم: مرکز انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
طباطبائی، محمدحسین (1428ق). بدایة الحکمة. (تصحیح و تعلیق: عباس علیزارعیسبزواری). قم: موسسة النشر الاسلامی.
طوسی، نصیرالدین (1407ق). تجرید الاعتقاد. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
طوسی، نصیرالدین (1375ش). شرح الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
فارابی، ابونصر (1996م). السیاسة المدنیة. (مقدمه و شرح: علی بوملحم). بیروت: مکتبة الهلال.
مصباح‌یزدی، محمدتقی (1388ش). آموزش فلسفه. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 238 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81 |
||