| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,800 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,477 |
خویشکاری عشق و جنگ در دوبیتیهای فایز دشتی بر پایه‌ی نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 3، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 60، شهریور 1403، صفحه 61-86 اصل مقاله (910.9 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2024.48587.4466 | ||
| نویسندگان | ||
| احسان زیارتی1؛ فرامرز خجسته* 2؛ جواد دهقانیان3؛ محمد امین صراحی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه هرمزگان. بندر عباس | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان | ||
| 3دانشیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز | ||
| 4دانشیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه گیلان | ||
| چکیده | ||
| خویشکاری عشق و جنگ در دوبیتیهای فایز دشتی بر پایه‌ی نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی چکیده یکی از وجوه قابل‌توجه شعرغنایی عاشقانه، مفهوم جنگ و تعبیرهای وابسته به آن است؛ رویکردی از ناز و جلوه‌گری معشوق در مقابل خواست عاشق که ازطریق اشکال و عناصر مربوط به حوزه‌ی جنگ تشریح می‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسی خویشکاری حوزههای مفهومی عشق و جنگ در دوبیتیهای فایز دشتی است. پژوهش به روش تحلیل و توصیف کیفی و کمّی بر اساس بنیان‌های نظری استعاره‌ی مفهومی لیکاف و جانسون (1980) دوبیتیهای فایز دشتی را موردمطالعه قرار می‌دهد. یافته‌های مطالعه که به‌صورت کتابخانه‌ای فراهم شده است، نشان می‌دهد تعداد 131 دوبیتی از مجموع 494 دوبیتی فایز دشتی (1367) کمینه یکی از ملزومات حوزه‌ی جنگ را در خود دارد. این فراوانی که از بسط 79 مورد روشن از مناسبات جنگ حاصل می‌شود، در حمایت زیر‌نگاشت‌های میان‌حوزه‌ای و پی‌آمدهای استعاری مربوط به حوزه‌ی جنگ و همچنین تفصیل‌هایی که گاهی از شرایط اقلیمی- فرهنگی برخاسته است، درون‌مایه‌ی بخش قابل‌توجهی از دوبیتیهای فایز دشتی را در ذیل استعاره‌ی مفهومی «عشق جنگ است» قرار‌می‌دهد. نتیجه‌ای که از این دریافت حاصل می‌شود روشن می‌کند که فهم استعاری این ترانه‌ها در ذیل نام نگاشت «عشق جنگ است» مستلزم نوعی خوانش است که به‌صورتی پیوسته حوزههای درون‌دادی و پی‌آمدهای استعاری مربوط به استعاره‌ی مرکزی را نیز فرا‌‌‌بخواند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعاره‌ی مفهومی؛ جنگ؛ فایز دشتی؛ دوبیتی؛ عشق | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌تبار، ابراهیم. (1391). «تطبیق ترانه‌های فایز دشتستانی و امیر پازواری». مطالعات ادبیات تطبیقی، سال 6، شماره‌ی 21، صص 21-42.
اسپرغم، ثمین و همکاران. (1397). «بررسی ساختاری قصه‌ی فایز و پری و اسطوره‌ی هندی ازدواج گنگا و شاه شانتن». فرهنگ و ادبیات عامه، سال6، شمـاره‌ی 21، صص1-23.
اصغر‌نژاد فرید، مرضیه؛ فقیه ملک‌مرزبان، نسرین. (1395). «آمیزه‌ی مفهومی جنگ و شکار و عشق در غزلیات سعدی با تکیه بر نظریه‌ی فوکونیه و ترنر». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره‌ی 14، شماره‌ی 42، صص 31- 59.
بروستر، اسکات. (1395). شعر غنایی. ترجمه‌ی رحیم کوشش، تهران: سبزان.
پردل، مجتبی. (1396). «بررسی تطبیقی استعاره‌ی مفهومی عشق جنگ است در دیوان غزلیات حافظ و سروده‌های پترارک». پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، دوره‌ی 5، شماره‌ی 2، صص 143- 172.
حسینی‌کازرونی، سیداحمد. (1379). «فهلویات، در آمدی بردوبیتی‌سرایی». پژوهشنامه‌ی علوم انسانی، شماره‌ی 28، صص 46-64.
حسن‌زاده، علی. (1396). جامعه شناسی اشعار عامیانه‌ی جنوب با تأکید بر دوبیتی. پایان نامه‌ی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه تهران.
حسینی، سیدنیام‌الدین و همکاران. (1401). «بررسی اغراض بلاغی خبر و انشای طلبی در دوبیتیهای فایز». مطالعات زبانی بلاغی، دوره‌ی 13، شماره‌ی 29، صص 133- 160.
حاجیان، حیدر و همکاران. (1402). «تبیین غم و اندوه در شروه سرایی‌های فایز دشتی، محمد‌خان دشتی و مفتون بردخونی». مطالعات زبان و ادبیات غنایی، دوره‌ی 12، شماره‌ی 42، صص 97- 111.
داودی مقدم، فریده. (1396). «کارکرد انگاره‌ی پری در ترانه‌های فایز دشتی». دومین همایش ملی نگاهی نو به ادب عامه، بوشهر: دانشگاه خلیج فارس.
ذوالفقاری، حسن. (1394الف). «کاربرد و ویژگی‌های دوبیتی در بومی سروده‌های ایرانی». ادب‌پژوهی، دوره‌ی 9، شماره‌ی 32، صص 63- 95.
ــــــــــــــــ. (1394ب). «گونه‌شناسی ساخت‌های قالبی در زبان عامه». جستارهای زبانی، دوره‌ی 6، شماره‌ی 4، (پیاپی 25)، صص 69-98.
روشن‌زاده، مهرراد؛ عابدی، مجید. (1396). «بررسی تطبیقی آیات قرآن کریم در اشعار فایز دشتی و مفتون بردخونی». پویش در آموزش علوم انسانی، دوره‌ی ۳، شماره‌ی 8، صص 19-29.
فایز، محمدعلی. (1367). ترانه‌های فایز. عبدالمجید زنگویی (گردآورنده). بی‌جا: ققنوس.
ساسانی، فرهاد. (1390). استعاره مبنای تفکر و ابزار زیبایی آفرینی، مجموعه مقالات امبرتو اکو [و دیگران]. ترجمه‌ی گروه مترجمان، تهران: سوره‌ی مهر.
سبزعلیپور، جهاندوست؛ رستمی‌جوریابی، راضیه. (1397). «مفهوم‌سازی استعاری و مبانی فرهنگی آن در ادبیات فارسی (مطالعه‌ی موردی: استعاره‌ی عشق جنگ است)». مطالعات زبانی و بلاغی، سال 9، شماره‌ی 18، صص 233-260.
صفوی، کورش. (1398). استعاره. تهران: علمی
قوام، ابوالقاسم؛ اسپرغم، ثمین. (1394). «بررسی استعاره‌های عشق و معشوق در دوبیتیهای عامیانه‌ی خراسان بر بنیان نظریه‌ی استعاره‌ی شناختی». کهن‌نامه‌ی ادب فارسی، پژوهشگاه علوم اسلامی و مطالعات فرهنگی، سال 6، شماره‌ی 3، صص 1- 27.
کوچش، زولتان. (1398الف). استعاره مقدمه‌ی کاربردی (ویراست دوم). جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
ــــــــــــــ. (1398ب). استعاره‌ها از کجا می‌آیند: شناخت بافت در استعاره. جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
گرگین‌پور، فرهاد. (1376). «فایز و شروه‌خوانی درمناطق جنوب». رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شماره‌ی 44، صص 14- 17.
لیکاف، جورج؛ جانسون، مارک. (1397). استعاره‌هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم (ویراست دوم). جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
مباشری، محبوبه؛ ولی‌زاده پاشا، لیلا. (1398). «بررسی تطبیقی استعاره‌ی مفهومی عشق جنگ است در مفهوم سازی «فنا» در دیوان شمس و قرآن». پژوهش‌های ادبی – قرآنی، سال 7، شماره‌ی 1، صص 179- 222.
مهدوی‌مرتضوی، سیده‌فاطمه. (1397). «جلوه‌ی اساطیر در دوبیتیهای فایز دشتی». رخسار زبان، دوره‌ی 7، شماره‌ی 5، صص28- 50.
مظفری، نسرین. (1393). «جستارهای معنوی (دینی و اخلاقی) در اشعار فایز دشتی». چهارمین همایش ملی اخلاق با موضوع اخلاق و آداب زندگی، دانشگاه زنجان.
نوربخش، علی و همکاران. (1402). «سبک‌شناسی لایه‌ای شروه‌های جنوب». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، سال 16، شماره‌ی 2 (پیاپی4)، صص 221- 245.
هاشمی، زهره. (1389). «مروری بر نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون». ادب‌پژوهی، دوره‌ی 4، شماره‌ی 12، صص 119- 139.
هاوکس، ترنس. (1397). استعاره. فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
Lakoff, George. (1993). "The Contemporary Theory of Metaphor", in Andrew Ortony (ed.) Metaphor and Thought (2nd edition), Cambridge University Press,pp, 202- 251.
Stefanowitsch, Anatol. (2006). Words and their metaphors: A corpus-based approach. In A. Stefanowitch & S. T. Gries (Eds.), Corpus-Based Approaches to Metaphor and Metonymy (pp. 64–105), Berlin: Mouton de Gruyter.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 330 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 236 |
||
