| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,753 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,454 |
مقایسه‌ی شعر کودک و بزرگ‌سال پروین دولت‌آبادی از منظر خواننده‌ی درون متن | ||
| مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 1، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 30، اسفند 1403، صفحه 1-22 اصل مقاله (2.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcls.2024.40536.2012 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا آقابابایی خوزانی* 1؛ حسین مسجدی2؛ سمانه عابدی دولت آبادی3 | ||
| 1استادیار گروه زبان ادبیات فارسی دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه پیام نورتهران ، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد زبان ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانها، دانشگاه پیام نور تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| پروین دولت‌آبادی هم در شعر کودک صاحب آثار شایان توجهی است و هم دستی در شعر بزرگ‌سال دارد. او از معدود شاعرانی است که شعرهایش در شصت سال اخیر همواره در کتاب‌های درسی جایگاهی داشته و شاید شعر هیچ شاعر دیگری در شعر کودک و کتاب‌های درسی این مایه حضور و بروز نداشته است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش کتابخانه‌ای و میدانی، یعنی استفاده از دست‌نوشته‌های شاعر و مصاحبه با خانواده‌ی او به معرفی و تبیین ابعاد شخصیتی پروین پرداخته‌ایم؛ به همین دلیل این بخش دربردارنده‌ی نکات تازه‌ای درباره‌ی شاعر و ابعاد شخصیتی اوست، سپس به روش توصیفی‌تحلیلی دلیل اقبال به شعر کودک پروین و همچنین تفاوت اشعار او را با مقایسه‌ی سروده‌های کودک و بزرگ‌سال او براساس رویکرد نقد خواننده‌محور از ایدن چمبرز بررسی کرده‌ایم. با مقایسه‌ی اشعار او در ژانر کودک و بزرگ‌سال براساس چهار مؤلفه‌ی این نظریه (سبک، زاویه دید، طرفداری و شکاف‌های گویا) آشکار می‌شود که پروین به‌صورت کاملاً هدفمند به سرودن شعر برای کودکان پرداخته و هر چهار مؤلفه در شعر کودک او گویای توجه شاعر به خواننده‌ی نهفته در متن است. به‌طور نمونه در ساحت سبک، جهان ممکن شعر کودک برآمده از خیال‌پردازی‌ها و واقعیت‌گریزی‌های کودکانه است؛ حال آنکه شعر بزرگ‌سال پروین از جهان واقعیت وارد جهان ممکن می‌گردد و در آن کاربست استعاری و نمادین موتیف‌ها بیشتر است. از منظر نظام واژگانی در شعر بزرگ‌سال از کلمات ادبی بیشتر استفاده شده است؛ درحالی‌که در ژانر کودک تکرار و استفاده از واژگان و جملات ساده و خودکار بسامد بیشتری دارد. در حوزه‌ی روایت، شاعر با استفاده از زاویه دید اول‌شخص و کانون‌گری کودکانه وحدت خود را با مخاطب خردسال مستحکم می‌سازد. همچنین شاعر در حوزه‌ی شکاف‌های گویا، سپیدخوانی و پرکردن خلأهای متن، خواننده‌ی کودک و بزرگ‌سال را براساس ژانر شعر خود در نظر داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایدن چمبرز؛ پروین دولت‌آبادی؛ خواننده‌ی درون متن؛ شعر کودک | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
استادزاده، زهرا. (۱۳۹۱). «بررسی محتوایی اشعارکودکانه پروین دولت‌آبادی برقایق ابرها وگل بادام». مطالعات ادبیات کودک، سال 3، شماره‌ی 6، صص 1-24. https://doi.org/10.22099/jcls.2012.551
امینی، کیمیا. (1395). «تجلی شاعرانه‌ی باد؛ واکاوی اشعار پروین دولت‌آبادی». کتاب کودک و نوجوان، سال 3، شماره‌ی 11، صص75-100.
امینی، محمدرضا و کهنسال، مریم. (1384). «جایگاه مخاطب در آفرینش ادبی و نقش وی در تأویل آن (برپایه‌ی نظریه‌ی ایدن چمبرز)». علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، سال 4، شماره‌ی 44، صص20-29.
چمبرز، ایدن. (1382). «خواننده‌ی درون متن». ترجمه‌ی طاهره آدینه‌پور، پژوهشنامه‌ی کودک و نوجوان، شماره‌ی 32 و 33، صص 53-64.
چمبرز، ایدن. (1387). «خواننده‌ی درون کتاب». دیگرخوانی‌های ناگزیر، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، صص115-153.
حسام‌پور، سعید. (1389). «بررسی خواننده‌ی نهفته در داستان‌های احمد اکبرپور (برپایه‌ی نظریه‌ی ایدن چمبرز)». مطالعات ادبیات کودک، سال 1، شماره‌ی 1، صص101-128.
حسام‌پور، سعید و همکاران. (۱۳۹۲). «بررسی دو داستان کودک از احمدرضا احمدی برپایه‌ی نظریه‌ی خواننده‌ی درون‌متن». ادب‌پژوهی، سال 7، شماره‌ی ۲۳، صص ۹۷-۱۲۱.
حسام‌پور، سعید و سادات‌شریفی، فرشید. (1393). «خواننده نهفته در شماره تلفن بهشت». نقد ادبیات کودک و نوجوان، شماره‌ی1 و 2، صص 259- 268.
حکیمی، محمود و کاموسی، مهدی. (1384). سخنی درباره‌ی ادبیات کودکان و نوجوانان. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
دوستی آتش‌بیک، مریم. (1399). بررسی جناس در اشعار پروین دولت‌آبادی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام‌نور مراغه.
دولت‌آبادی، پروین. (1373). بر قایق ابرها. مجموعه شعر کودکان، تهران: نقره
ــــــــــــــــــ. ( ۱۳۸۲الف ). هلال نقره‌ای. تهران: ایران جام.
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۲ب). بلورین جامه‌ی انگور. تهران: ایران جام.
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۲ج). شهر سنگی. تهران: یران جام.
ــــــــــــــــــ. ( گوینده). (بی‌تا). «آواز شوشتری». [نوار صوتی]
ــــــــــــــــــ. (نویسنده و گوینده). (بی‌تا، یک ساعت و پانزده ثانیه) «آفتاب2، نفسی تازه»، [نوار صوتی].
دولت‌آبادی، حسام. (1310). «اشعار منتشر نشده». دستنویس شخصی.
دولت‌آبادی، شیوا. ( ۱۴۰۱). اصفهان: مصاحبه‌ی مولف. (19اسفند)، [مصاحبه‌ی تلفنی با تهران].
شهیدی، عبدالوهاب. ( ۱۳۹۹). «یک شاخه گل». برنامه‌ی شماره‌ی ۳۲۵، [نوار صوتی].
عیوضی‌اندریان، زهرا. (1397). بررسی تطبیقی صور خیال در آثار کودکانه‌ی پروین دولت‌آبادی و شکوه قاسم‌نیا. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تبریز.
فلاح، سارا. (1396). بررسی صور خیال در آثار احمدرضا احمدی و پروین دولت‌آبادی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور آمل.
ﻣﺎرﺗﻴﻦ، واﻻس. (1389). ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎی رواﻳﺖ. ﺗﺮجمه‌ی ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻬﺒﺎ، تهران: هرمس
محسنی، مرتضی و ریحانی، آتنا. (1400). «مقایسه‌ی شرح‌های نقد نیازی و لطیفه‌ی غیبی بر غزلیات حافظ براساس نظریه‌ی دریافت یاوس». شعرپژوهی، سال 13، شماره‌ی47، صص249-274.
میرزایی پرکلی، جعفر و غلامی، فرزانه. (1395). «جلوه نظریه در آثار نظریه‌پرداز: بررسی «خواننده درون متن» در بازی محبت اثر ایدن چمبرز». نقد ادبی، سال 9، شماره‌ی 36، صص 165-186.
میرزایی پرکلی، جعفر. (1397). «از نظریه تا عمل: بررسی«خواننده‌ی درون متن» در یک مشت گندم اثر ایدن چمبرز». پژوهش ادبیات معاصر جهان، سال 9، شماره‌ی77، صص236-217. doi: 10.22059/jor.2018.211546.1414
نامورمطلق، بهمن. (1387). «یائوس و آیزر: نظریه‌ی دریافت». پژوهشنامه‌ی فرهنگستان هنر. سال3. شماره‌ی 11، صص93-110.
Chambers, Aidan. (1996). Tell me, children reading and talk. UK: Thimble Press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 478 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 267 |
||
