| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,757 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,454 |
واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 3، دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 58، اسفند 1402، صفحه 57-86 اصل مقاله (627.18 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2023.45137.4323 | ||
| نویسندگان | ||
| کاووس حسن لی1؛ سمانه اسدی* 2 | ||
| 1استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز مدیر کرسی پژوهشی حافظ | ||
| 2دکترای زبان و ادبیات فارسی (پژوهشگر پسادکترا ) | ||
| چکیده | ||
| دیوان حافظ از گنجینه‌های گران‌بهای ادبی‌ست که گروه‌های مختلف مردم، متناسب با دانش‌های ادبی و گرایش‌های فکری خود، از آن بهره می‌برند؛ اما آیا اشعار حافظ برای نوجوانان هم می‌تواند سودمند باشد؟ نویسندگان مقاله‌ی پیشِ رو، برای پاسخ به این پرسش، پژوهشی را سامان داده‌اند که این مقاله بخشی از دستاوردهای آن است. پیش‌فرض پژوهش آن بوده که بخشی از سروده‌های حافظ، از نظر زبانی برای نوجوانان، دریافتنی‌ست و بسیاری از آنان می‌توانند دستِ‌کم با سطوح اولیه‌ی بعضی از اشعار ارتباط برقرار کنند. این پژوهش از دو طریق پی گرفته شد: یکی مطالعه‌ی منابع معتبر و مرتبط با موضوع و بررسی توصیفی‌تحلیلی آن و دیگری تدوین و توزیع پرسش‌نامه‌ای ویژه برای نوجوانان. با توجه به نتایج تحقیق، اشتراکاتی میان ویژگی‌های دوره‌ی نوجوانی و بسیاری از ابیات حافظ وجود دارد که مناسب‌بودن آن‌ها را برای نوجوانان تأیید می‌کند. برخی از ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان عبارت‌اند از: پرداختن به موضوعات و مفاهیمی مانند تلاش برای شناخت خود و یافتن معنای زندگی، آرمان‌گرایی، مسائل اخلاقی و اجتماعی، عشق و دوستی (که از ویژگی‌های دوره‌ی نوجوانی هم هستند)، تعدد و تنوع شخصیت‌ها (انسانی و غیرانسانی) و شیوه‌ی پردازش آن‌ها در کنار فضای روایت‌گونه و نمایشی برخی از سروده‌ها. با توجه به این ظرفیت‌ها می‌توان به بخشی از نیازهای معنوی نوجوانان پاسخ مناسب داد؛ نیازهایی همچون: داشتن فضایی امن برای گفت‌وگوی درونی، اندیشیدن به واقعیت‌ها و احتمالات و خیال‌پردازی؛ داشتن دوستی امن و صمیمی، با احساسات و دغدغه‌های مشترک؛ دستیابی به استقلال عمل در کنار بهره‌مندی از راهنمایی افراد مطمئن و آگاه؛ نیاز به هویت‌یابی و خداشناسی و دستیابی به معنای زندگی. واژه‌های کلیدی: حافظ، دیوان حافظ، نوجوانان. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حافظ؛ دیوان حافظ؛ نوجوانان؛ دوره‌ی نوجوانی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ب‍رک، ل‍ورا. (۱۳۹۶). روان‌شناسی رشد؛ نوجوانی تا پایان عمر. ترجمه‌ی یحیی سیدمحمدی، ج۲، تهران: ارسباران.
ب‍ه‍م‍ن، ک‍اوه. (۱۳۸۲). حافظ. تهران: م‍درس‍ه.
پورنامداریان، تقی. (۱۳۸۱). «به بوی نافه‌ای کآخر صبا زان طره بگشاید». هنر، شماره‌ی ۵۴، صص۸-۲۲.
ــــــــــــــــ. (۱۳۸۴). گمشده‌ی لب دریا؛ تأملی در معنی و صورت شعر حافظ. تهران: سخن.
حافظ، شمس‌الدین‌محمد. (۱۳۹۶). دیوان حافظ. به‌تصحیح غنی‌قزوینی، تهران: پیام عدالت.
حسن‌لی، کاووس. (۱۳۸۵). چشمه‌ی خورشید؛ بازخوانی زندگی، اندیشه و سخن حافظ. شیراز: نوید شیراز.
حمیدیان، سعید. (۱۳۹۸). شرح شوق. تهران: قطره.
خالصی، محمدرضا. (۱۳۸۶). نقشی از مستی و مستوری. شیراز: نوید.
خرمشاهی، بهاءالدین؛ نیکنام، مهرداد. (۱۳۷۳). ب‍رگ‍زی‍ده و شرح اشعار حافظ. تهران: پژوهش ف‍رزان‌‌روز.
خرمشاهی، بهاءالدین. (۱۳۸۴). حافظ‌نامه. ج۱، تهران: علمی و فرهنگی.
ـــــــــــــــــــ. (۱۳۸۵). حافظ، حافظه‌ی ماست. تهران: قطره.
خیام، مسعود. (۱۳۸۸). پادشاه صورت و معنی؛ نمونه‌ای از جواهرات حافظ برای حافظ‌نخوانده‌ها (حافظ برای جوانان). تهران: ابتکار نو.
فیض‌آبادی، ابوالقاسم. (۱۳۹۳). دیداری شگفت با حافظ شیرازی؛ سفرهای پرماجرای داری و ناری. تهران: نخستین.
کریمی، عبدالعظیم. (۱۳۸۶). «نوجوانی و پدیده‌ی عشق». روشنان، شماره‌ی ۵، صص۲۰-۳۵.
کیا، علی‌اصغر؛ ثقه‌ای، سعید. (۱۳۹۰). «مطالعه‌ی نقش‌های باد صبا در شعر حافظ از منظر ارتباطی». نشریه‌ی جهانی رسانه، دوره‌ی 6، شماره‌ی ۱۱، صص۳۲-۴۷.
گ‍روگ‍ان، حمید. (۱۳۷۸). شرح شوق؛ م‍ش‍اع‍ره با اشعار خ‍واج‍ه‌ی شیراز، حافظ. تهران: ک‍ان‍ون پ‍رورش فکری ک‍ودک‍ان و نوجوانان.
لطف‌آبادی، حسین. (۱۳۹۸). روان‌شناسی رشد؛ نوجوانی، جوانی و بزر‌گسالی. تهران: سمت.
م‍زی‍ن‍ان‍ی، محمدکاظم. (۱۳۷۷). بلبل باغ جهان، حافظ؛ زندگی‌نامه و غزل‌نامه. تهران: پیدایش.
ــــــــــــــــــ. (۱۳۷۹). ش‍اع‍ر راز و شیراز، حافظ. تهران: پیدایش.
معمارزاده، پیمان؛ آریان، حسین. (۱۳۹۵). «تقابل شخصیت رند و صوفی در دیوان حافظ شیرازی». مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، دوره‌ی ۲، شماره‌ی ۲، صص۷۵-۹۰.
ی‍زدان‍ی، زی‍ن‍ب. (۱۳۹۷). حکایت زندگی حافظ شیرازی؛ ویژه‌ی نوجوانان و جوانان. تهران: واش.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 331 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 334 |
||
