| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,757 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,454 |
مرآةالجمالهای فارسی نوع‌شناسی و نسخه‌شناسی یکی از زیرگونه‌های سراپا | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 4، دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 58، اسفند 1402، صفحه 87-112 اصل مقاله (981.11 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2023.47377.4396 | ||
| نویسنده | ||
| سعید شفیعیون* | ||
| دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهم‌ترین زیرگونه‌های سراپانامه‌های فارسی، سراپانامه‌های تدوینی است که بیشتر با عنوان مرآةالجمال شناخته می‌شود و خود نیز از وجوه مختلف به زیرقسم‌هایی قابل‌بخش است. در کنار مشهورترین نمونه‌ی آن، یعنی مرآةالجمال صائب تبریزی، شاعر ادیبی که خود در عرصه‌ی خلق مضامین و نیز سفینه‌پردازی مقام والا و مشهوری در ادب فارسی دارد، آثار دیگری هم هست که عموماً شامل منتخب شعر یا نثر فارسی در موضوع سراپای معشوق است. این نوع گزیده‌های مضمونی خود می‌تواند زمینه‌ی پیدایش نوعی فرهنگ مضامین ادبی فارسی خاصه سبک هندی را فراهم کند تا مخاطب خاص بتواند ازطریق آن نیز به فهم درست و التذاذ هنری کلام این سخنوران باریک‌اندیش دشوارگوی نزدیک شود. در این مقاله سعی شده است تا ضمن تحلیل مفصل مرآةالجمال صائب به‌عنوان نمونه‌ی شاخص این زیرگونه، هرچند به‌اجمال درنگی هم بر سایر مرآةالجمالهای منظوم و منثور شود و ازآنجاکه این آثار هیچ‌یک تابه‌امروز به کسوت چاپ نیامده‌اند، در کنار گونه‌شناسی، نسخه‌ها نیز معرفی و بررسی شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آزاد بلگرامی؛ صائب تبریزی؛ محرم کشمیری؛ مرآةالجمال؛ وارسته سیالکوتی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آقابزرگ. (1983م). الذریعة الی تصانیف الشیعه. بیروت: دارالإضواء.
امیدسالار، محمود. (1381). «نکته‌ای در باب هویت جامع کتاب اختیارات شاهنامه». ایران‌شناسی، سال 14، شماره‌ی4. صص850-855.
انیس لکهنوی، موهن لعل (1239ق). انیس‌الأحباء. ترتیب و تقدیم پروفسور انوار احمد. پتنه: کتابخانه‌ی خدابخش.
ایمان، رحم‌علی‌خان. (1386). منتخب‌اللطایف. تصحیح حسین و مهدی علیزاده، تهران: طهوری.
بهوپالی، سیدعلی حسن خان. (1390). صبح گلشن. تصحیح مجتبی برزآبادی فراهانی، تهران: اوستا فراهانی.
تربیت، محمدعلی. (1378). دانشمندان آذربایجان. با اشراف غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: طبع و نشر.
جعفری، یونس. (1389)، صائب تبریزی. تهران: بنیاد موقوفات افشار.
خان‌خلیل، ابراهیم. صحف ابراهیم. نسخه‌ی خطی شماره‌ی 711، کتابخانه‌ی توبینگین.
خیام‌پور، رسول(1372)، فرهنگ سخنوران، تهران:طلایه
دریاگشت، رسول. (1371). صائب و سبک هندی. تهران: بنیاد موقوفات افشار.
دیهیم، محمد. (1367). تذکره‌ی شعرای آذربایجان. تبریز: آذربادگان.
راشدی، حسام‌الدین. (1346). تذکره‌ی شعرای کشمیر. لاهور: اقبال آکادمی پاکستان.
سرخوش، محمدافضل. (1389). کلمات‌الشعرا. تصحیح علیرضا قزوه، تهران: کتابخانه‌ی مجلس شورای اسلامی.
سعیدی، عباس؛ یدالله شکری. (1395)، «سراپانامه‌ای منثور از سیالکوتی». نامه‌ی فرهنگستان (ضمیمه‌ی شبه‌قاره)، شماره‌ی 6، صص145-178.
شاهنوازخان. (1388). بهارستان سخن. ویراسته‌ی عبدالمحمد آیتی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
شفیعیون، سعید. (1389). «سراپا، یکی از انواع ادبی غریب فارسی». جستارهای ادبی، سال 43، شماره‌ی170، پاییز. صص147-174.
---------. (1394). «درنگی بر چند گونه‌ی همسنگ: کارنامه، شهرآشوب، اشعار صنفی و شهرانگیز». نقد ادبی، سال8، شماره‌ی 30، تابستان، صص81-117.
---------(1401). «نسخه‌شناسی و گونه‌شناسی مناظرالأنوار». کهن‌نامه‌ی ادب پارسی، سال13، شماره‌ی 1.صص415-439.
صائب تبریزی. (1345). دیوان صائب. مقدمه‌ی امیری‌فیروزکوهی، تهران: خیام.
---------(1373). دیوان صائب. تصحیح محمد قهرمان، تهران: علمی- فرهنگی.
صبا، مولوی محمدمظفرحسین بن محمد یوسفعلی. (1343). تذکره‌ی روز روشن. تصحیح محمدحسین رکن‌زاده‌ی آدمیت. تهران: کتابخانه‌ی رازی.
قانع‌تتوی، میرعلی شیر. (1957م). مقالات‌الشعرا. تصحیح سیدحسام الدین راشدی، کراچی: سندهی ادبی بورد.
کامی قزوینی(1395). نفایس‌المآثر. تصحیح سعید شفیعیون، کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی
گلباز، ناصر. (1390). فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه‌ی مجلس شورای اسلامی. تهران: کتابخانه‌ی مجلس شورای اسلامی.
گلچین معانی، احمد. (1364). فرهنگ اشعار صائب. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نصرآبادی، میرزاطاهر. (1378). تذکره‌ی نصرآبادی. تصحیح احمد مدقق یزدی، یزد: دانشگاه یزد.
واله‌داغستانی، علی‌قلی. (1384). ریاض‌الشعرا. تصحیح محسن ناجی نصرآبادی، تهران: اساطیر.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 307 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |
||
