| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 862 |
| تعداد مقالات | 7,672 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,668,454 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,743,023 |
بررسی استعارۀ فضایی و طرحوارههای تصویری در غزل‌های حسین منزوی | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 6، دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 57، آذر 1402، صفحه 147-176 اصل مقاله (719.33 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2023.45136.4322 | ||
| نویسندگان | ||
| حسنا محمدزاده کاشی* 1؛ امیرحسین مدنی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان | ||
| چکیده | ||
| معنی‌شناسی شناختی با مطالعه‌ی معنی به چگونگی عملکرد ذهن و تجربه‌ی انسان در درک مفاهیم ازطریق زبان دست می‌یابد. چکیده‌ی کلام این رویکرد این است که استعاره امری صرفاً زبانی نیست، خاستگاه اصلی استعاره ذهن است؛ اما برای پیدایش و ظهور خود، به بسترهای مناسب زبانی، فرهنگی و اجتماعی نیاز دارد و رابطه‌ی استعاره با ذهن، اجتماع و فرهنگ، رابطه‌ای دوسویه است. استعاره‌ها کمک می‌کنند تا حوزه‌های انتزاعی بر اساس حوزه‌های عینی درک شوند. طرحوارههای تصویری ازجمله ساخت‌های مفهومی هستند که در این حوزه به آن توجه شده است و با زیربنایی استعاری ساخته می‌شوند تا به‌منزله‌ی پلی برای ارتباط میان تجربه‌های فیزیکی ما با حوزه‌های شناختی پیچیده‌تر محسوب شوند و به درک مفاهیمی کمک کنند که به‌لحاظ جوهری حجم ناپذیرند. جستار حاضر می‌کوشد با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به نظریه‌ی معنی‌‌شناسان شناختی به تحلیل استعاره‌های فضایی و طرحوارههای حجمی، حرکتی و قدرتی در غزل‌های حسین منزوی بپردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که منزوی برای تجسم مفاهیمی چون عشق، تردید، آرزو، بغض، غم، طاقت، شادی، جنون و... از طرحوارههای تصویری استفاده کرده و تجسّم این مفاهیم، نقشی اساسی در قدرت عاطفی غزل وی، تمایز تخیل و محتوای آن داشته است. استعاره‌های مفهومی او نشان می‌دهند که عشق، جنون، مستی، شرم و مهربانی در دنیای ذهنی شاعر و در فرهنگ زیسته‌ی او جایگاه والایی دارند، عشق از قدرتمندترین اندیشه‌ی او و مسلّط بر همه‌چیز است و بعد از عشق، تفرقه، تقدیر و غم ازنظر قدرتی در سطح بالایی قرارگرفته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعاره‌ی فضامدار؛ حسین منزوی؛ طرحواره‌ی تصویری؛ معنی‌شناسی شناختی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آر. آل. برت. (1379). تخیل. ترجمه‌ی مسعود جعفری جزی، تهران: مرکز.
اسمعلی‌پور، مریم. (1395). «استعاره‌ی شناختی نور در اشعار حسین منزوی». پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، شماره‌ی 26، صص33-67.
بیابانی، احمدرضا؛ طالبیان، یحیی. (1391). «بررسی استعاره جهت‌گیرانه و طرحوارههای تصویری در شعر شاملو». پژوهشنامه‌ی نقد ادبی، دوره‌ی1، شماره‌ی1، صص99-126.
تجلیل، جلیل. (1369). معانی و بیان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
حسن‌لی، کاووس. (1383). گونه‌های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
راسخ مهند، محمد. (1390). درآمدی بر زبان‌شناسی شناختی. تهران: سمت.
زرقانی، سیدمهدی و همکاران. (1392). «تحلیل شناختی استعاره‌های عشق در غزلیات سنایی». جستارهای ادبی، شماره‌ی 183، صص1-30.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1375). صورخیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.
صفوی، کورش. (1384). فرهنگ توصیفی معنی‌شناسی. تهران: فرهنگ معاصر.
ـــــــــــــــ (1387). درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: سوره مهر.
عبدالهی، نرگس و همکاران. (1399). «بررسی تطبیقی ساختار تصویرهای شعری حسین منزوی و محمدعلی بهمنی». زیبایی‌شناسی ادبی، دوره‌ی ۱۱، شماره‌ی 46، صص 185-218.
فتوحی، محمود. (1390). سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران: سخن.
کزازی، جلال‌الدین. (1368). بیان: زیباشناسی سخن پارسی. ج1، تهران: مرکز.
کوچش، زولتان. (1396). استعاره‌ها از کجا می‌آیند؟ (شناخت بافت در استعاره). ترجمه‌ی جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
گلفام، ارسلان؛ یوسفی‌راد، فاطمه. (1381). «زبان‌شناسی شناختی و استعاره». تازه‌های علوم شناختی، سال 4، شماره‌ی 3، صص59-64.
لوریا، اسکندر رومانویچ. (1391). زبان و شناخت. ترجمه‌ی حبیب‌الله قاسم‌زاده، تهران: ارجمند.
لیکاف، جورج؛ جانسون، مارک. (1397). استعاره‌هایی که با آن زندگی می‌کنیم به پیوست مقاله‌ی نظریه معاصر استعاره. ترجمه‌ی جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
محمّدزاده، حسنا؛ شجری، رضا. (1401). «فراهنجاری‌های دستوری و شگردهای بلاغی پرکاربرد در غزل‌های نیستانی، بهمنی و منزوی». پژوهش‌های دستوری و بلاغی، دوره‌ی 12، شماره‌ی 22، صص 80-100.
مدرسی، فاطمه؛ کاظم‌زاده، رقیه. (1388). «تصویر و شیوه‌های توصیف در غزل نو با تکیه بر اشعار سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمدعلی بهمنی». ادبیات فارسی، سال ۵، شماره‌ی 14، صص23-46.
مرتضوی، سیّدجمال‌الدین؛ نجفی بهزادی، سجاد. (1390). «بررسی و مقایسه‌ی صورخیال در شعر حسین منزوی و قیصر امین‌پور». زبان و ادبیات فارسی، سال 19، شماره‌ی 70، صص 167-196.
منزوی، حسین. (1384). با عشق در حوالی فاجعه. تهران: پاژنگ.
ــــــــــــــ (1389) مجموعه اشعار. به کوشش محمد فتحی، تهران: نگاه.
موسوی، سیّداصغر؛ سیّدی، سیّدحسین. (1397). «تصویر رمانتیک در شعر حسین منزوی و بدر شاکر السیّاب». ادبیات تطبیقی، سال10، شماره‌ی 18، صص 223-243.
هاوکس، ترنس. (1377). استعاره. ترجمه‌ی فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
همایی، جلال‌الدین. (1361). فنون بلاغت و صناعات ادبی. ج2، تهران: توس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 425 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394 |
||
