| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,732 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,448 |
تحلیل و بررسی «قصه نخجیران» و «پادشاه جهودی که نصرانیان را می‌کشت» در مثنوی معنوی و پیوند آن با نبوّت عامه | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 2، دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 57، آذر 1402، صفحه 25-52 اصل مقاله (803.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2023.45134.4324 | ||
| نویسنده | ||
| نجف جوکار* | ||
| دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| نوشته‌ی حاضر در پی نشان دادن مؤلفه‌هایی است که درون‌مایه‌ی قصه‌ی پادشاه جهودِ نصرانی‌کش و نیز حکایت نخجیران را با مبانی نبوّت عامه پیوند می‌زند. قهرمان قصه در داستان پادشاه جهود، کودکی است که وی را در آتش افکنده‌اند و بی‌آنکه شعله‌ی آتش بر او کارگر افتد، دیگران را به تمکین نکردن در برابر بت و استقبال از آتش فرامی‌خواند. در داستان نخجیران نیز خرگوشی پیمان ظالمانه‌ی شیر و نخجیران را زیر پا می‌نهد و تن نمی‌دهد که طعمه‌ی شیر شود و سرانجام شیر را با ترفندی به چاه می‌افکند. با نگاهی به سرگذشت شماری از پیامبران که در قرآن کریم انعکاس یافته است، همانندی و همسویی اجزا و اهداف این دو حکایت با سوانح زندگی ایشان و چگونگی هدایت قوم و موانع پیش‌روی آنان فرادید می‌آید. توان درونی قهرمانان قصه در کنار ناتوانی بیرونی، پشتوانه‌ی الهی، از جان گذشتگی، شکست دشمن و تحقق وعده‌ی حق، شهد پیروزی، نقش قضاوقدر، سبب‌سازی و سبب‌سوزی خداوند و واکنش جبّاران و مردم عادت‌پرست ازجمله مواردی است که در دعوت انبیا و فرازوفرود این دو حکایت دیده می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصحاب اخدود؛ پادشاه جهود؛ مثنوی معنوی؛ نبوت عامه؛ نخجیران | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. (1399). ترجمه‌ی صالحی نجف‌آبادی، تهران: کویر.
نهج‌البلاغه. (1380). ترجمه‌ی محمّد دشتی، قم: چاپ بعثت.
اصفهانی، ابونعیم. (1412 ق.) دلائل النبوة. به‌تحقیق محمّد رواس قلعه‌جی و عبدالبر عباس، بیروت: دارالنفائس.
بابایی، مهناز. (1399). ساسانیان و اعراب. تهران: مروارید.
بی. ناس جان. (1375). تاریخ جامع ادیان. ترجمه‌ی علی‌اصغر حکمت، تهران: علمی و فرهنگی.
بیهقی، ابوبکر احمدبن‌حسین. (1361). دلائل النبوة. ترجمه‌ی محمود مهدوی دامغانی، تهران: علمی و فرهنگی.
پیگولوسکایا، ن. و. (1372). اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سده‌های چهارم- ششم میلادی. ترجمه‌ی عنایت‌الله رضا، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)
دریایی، تورج. (1400). ناگفته‌های امپراتوری ساسانیان. ترجمه‌ی آهنگ حقانی، محمود فاضلی بیرجندی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
رامیار، محمود. (1371). در آستانه‌ی سالزاد پیامبر (ص). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
سجادی، سیّدعلی‌محمّد. (1386). مثنوی معنوی از نگاهی دیگر. تهران: مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه.
سلیمانی‌اردستانی، عبدالرحیم. (1395). یهودیّت. قم: طه.
_________________. (بی‌تا). مسیحیّت. قم: انجمن معارف اسلامی ایران.
صفوی، سیّدسلمان. (1388). ساختار معنایی مثنوی معنوی. ترجمه‌ی مهوش‌السّادات علوی، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
طباطبایی، سیّدمحمّدحسین. (1363). تفسیرالمیزان. ترجمه‌ی سیّدمحمّدباقر موسوی همدانی، تهران: نشر فرهنگی رجاء.
عطار نیشابوری، فریدالدین. (1383). منطق‌الطیر. تهران: سخن.
فروزان‌فر، بدیع‌الزّمان. (1362). مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی. تهران: امیرکبیر.
کریستن‌سن، آرتور. (1375). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه‌ی رشید یاسمی، تهران: دنیای کتاب.
کونگ، هانس. (1384). تاریخ کلیسای کاتولیک. ترجمه‌ی حسن قنبری، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
مسعودی، ابوالحسن علی‌بن‌حسین. (1370). مروج‌الذهب. ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی.
مولوی، جلال‌الدین محمّد. (1373). مثنوی معنوی. به کوشش توفیق سبحانی، تهران: سازمان ارشاد اسلامی.
نصرالله منشی، ابوالمعالی. (1361). کلیله و دمنه. به‌تصحیح و توضیح مجتبی مینوی طهرانی، تهران: دانشگاه تهران.
نولدکه، تئودور. (1388). تاریخ ایرانیان و عرب‌ها در زمان ساسانیان. ترجمه‌ی عباس زریاب‌خویی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نیشابوری، ابواسحاق. (1382). قصص الانبیاء. به‌تصحیح حبیب یغمایی، تهران: علمی و فرهنگی.
نیشابوری، ابوبکر عتیق مشهور به سورآبادی. (1375). قصص قرآن مجید. به‌تصحیح یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.
ویل دورانت. (1380). تاریخ تمدن. ج 3 (قیصر و مسیح)، ترجمه‌ی حمید عنایت، پرویز داریوشی و علی‌اصغر سروش، تهران: علمی و فرهنگی.
همدانی، ربیع‌الدین اسحاق بن محمّد. (1377). سیرت رسول‌الله. به تصحیح اصغر مهدوی، تهران: خوارزمی.
همدانی، قاضی عبدالجبّار بن احمد. (بی‌تا). تثبیت دلائل النبوة. به‌تحقیق عبدالکریم عثمان، قاهره: دارالمصطفی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 295 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 287 |
||
