| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 874 |
| تعداد مقالات | 7,803 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,220,779 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,165,073 |
زیست اجتماعی براساس مختصات عقلانیت با تکیه بر آثار ملاصدرا | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 6، دوره 23، شماره 86، فروردین 1402، صفحه 109-128 اصل مقاله (404.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2023.47146.2856 | ||
| نویسندگان | ||
| علی مستاجران گورتانی1؛ مهدی گنجور* 2؛ مهدی امامی جمعه3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران . | ||
| 3استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بررسی مختصات عقلانیت از منظر ملاصدرا از مسایل تاثیرگذار در جهت بهبود، اصلاح و ارتقاء کیفی زیست اجتماعی به شمار می‌رود. منظور از مختصات عقلانیت، تحلیل نسبت به جایگاه و ماهیت عقلانیت و کاربست عقلانی است، که در این پژوهش کاربست عقلانی در سه محور بررسی خواهد شد. محور اول: پرهیز از تعصب و ترویج آزاداندیشی عقلانی، محور دوم: شناسایی و شناخت نسبت به اندیشمندان ظاهرنما و پرهیز از تفکرات واعتقادات آنان و محور سوم: هشدار نسبت به تمایل پیداکردن به عقلانیت خودبنیاد قابل بررسی است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیل محتوا هر سه محور را ریشه‌یابی کرده است. ریشه یابی محور اول، در عدم واکاوی مختصات عقلانیت است، علت آسیب‌زایی محور دوم در عدم تبیین نسبتِ ارزش با مختصات عقلانیت و ریشه‌یابی محور سوم در ظاهرگرایی دانسته شده است. درنهایت باتکیه بر مختصات عقلانیت و به پشتوانه دو پیشنهاد ملاصدرا یعنی توجه به غایت حکمت و پرهیز از تقلید، زیست اجتماعی را می‌توان ارتقاء و بهبود بخشید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقلانیت؛ ملاصدرا؛ ادراک؛ الزام؛ زیست اجتماعی | ||
| مراجع | ||
|
۱. اخوان‌الصفا، (۱۹۹۲)، رسائل، بیروت: التاریخ العربی.
۲. بدخش، محمدصادق؛ محمدرضایی، محمد، (۱۳۹۸)، «واقع‌نمایی احکام عقل عملی»، فلسفه‌ی دین، شماره‌ی ۲، ص۱۸۵ـ۲۰۷.
۳. پورنیازی، حسن‌اسماعیل، (۱۳۹۶)، «تبیین نیازمندی عقل عملی به عقل نظری در اعتبار و استقلال در ادراک»، آیین حکمت، دوره ۳۳، ص۱۵۰ـ۱۸۰.
۴. رازی، قطب‌الدین، (۱۳۸۱)، المحاکمات بین شرح الاشارات، تهران: انجمن فلسفه‌ی اسلامی ایران.
۵. رازی، محمدبن زکریا، (2005)، السیره الفلسفیه، تصحیح کراوس پل، دمشق: بدایات.
۶. خویی، سیدابوالقاسم، (بی‌تا)، اجود التقریرات، قم: کتابفروشی مصطفوی.
۷. حائری‌یزدی، مهدی، (۱۴۰۰)، کاوش‌های عقل عملی، تهران، مؤسسه‌ی پژهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران.
۸. ذریه، محمدجواد، (۱۳۹۶)، «واکاوی معناشناختی عقل نظری وعقل عملی از نظرگاه ملاصدرا»، خردنامه‌ی صدرا، شماره‌ی ۹۰، ص۹۱ـ۱۰۸.
۹. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۶۳)، مفاتیح الغیب، تحقیق محمد خواجوی، تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه‌ی ایران.
۱۰. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۶۶)، شرح اصول کافی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
۱۱. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۷۸)، الاسفارالاربعه، تحقیق محمدرضا مظفر، قم: مصطفوی.
۱۲. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۸۱الف)، کسر الاصنام الجاهلیه، تحقیق محسن جهانگیری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
۱۳. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۸۱ب)، المبدأ والمعاد، تحقیق محمد ذبیحی و جعفر شانظری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
۱۴. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۷۸)، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق محسن بیدارفر، قم: بیدار.
۱5. ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم، (۱۳۸۷)، المظاهر الالهیه، تحقیق سیدجلال‌الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
۱۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (۱۳۷۲)، المیزان، تهران: دارالکتب اسلامیه.
۱۸. عراقی، ضیاءالدین، (۱۴۲۰ق)، مقالات الاصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
۱۹. علیدوست، ابوالقاسم، (۱۳۹۵)، فقه و عقل، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی.
۲۰. قائمی‌نیا، علیرضا، (۱۳۸۳)، «چیستی عقلانیت»، ذهن، شماره‌ی ۱۷، ص۳ـ۱۲.
۲۱. مظفر، محمدرضا، (۱۳۹۱)، اصول الفقه، قم: اسلامی.
۲۲. مصلح، علی‌اصغر، (۱۳۹۲)، فلسفه‌ی میان‌فرهنگی و عالم معاصر، تهران: حکمت.
۲۳. مصباح‌یزدی، محمدتقی، (۱۳۷۷)، فلسفه‌ی اخلاق، تهران: اطلاعات.
۲۴. مجلسی، محمدباقر، (۱۴۲۳ق)، بحار الانوار، بیروت: التاریخ العربی.
۲۵. مبینی، محمدعلی، (۱۳۹۹)، خدا، ارزش، عقلانیت، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
۲۶. لاریجانی، محمدصادق، (۱۳۸۶)، «نظریه‌ای در تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی»، فصلنامه‌ی تخصصی علم اصول، شماره‌ی ۷، ص۲۰۹ـ۲۳۴.
۲۷. نائینی، میرزامحمدحسین، (۱۳۹۸)، تنبیه الامه وتنزیه المله، قم: بوستان کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 795 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 547 |
||