| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 852 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,420,778 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,583,414 |
بررسی ماهیت و ویژگی های قواعد کلامی | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 4، دوره 23، شماره 86، فروردین 1402، صفحه 71-88 اصل مقاله (475.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2023.46488.2807 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی عبدی* 1؛ قربانعلی کریم زاده2؛ سعید علیزاده3 | ||
| 1دانشجوی دکتری کلام اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، ایران. | ||
| 3استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| اصول عقاید انسان، نقش بنیادینی در تمام حرکات مادی و معنوی او دارد. این اهمیت بنیادین، توجه ویژه به علم کلام که عهده‌دار معارف اعتقادی است را می‌طلبد و لزوم توسعه و تعمیق در آن را روشن می‌سازد. قواعد کلامی در علم کلام جایگاهی تعیین‌کننده دارند؛ لذا توسعه و تعمیق در این قواعد، نقش بسزایی در رشد و شکوفایی علم کلام دارد. هرچند تا دوران معاصر توجه استقلالی و مناسبی به قواعد کلامی، نشده است؛ اما در عصر حاضر برخی محققین اقدام به باز پژوهی قواعد کلامی موجود و همچنین تحصیل قواعد جدید نموده‌اند. این حرکت ارزشمند نیاز به مقدماتی دارد که نقش مدخل و باب ورود به این تحقیقات را دارد. ازجمله این مقدمات، تحلیل و بررسی ماهیت و ویژگی‌های قواعد کلامی و ارائه تعریفی جامع افراد و مانع اغیار از این قواعد است. جستار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به این امر پرداخته است. با بررسی های صورت گرفته می توان قواعد کلامی را چنین تعریف کرد: «احکام کلی حاصل از مباحثات کلامی که اساس علم کلام اند و نقش مؤثری در جهت گیری های کلی مذاهب اعتقادی دارند.» | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قواعد کلامی؛ ماهیت قواعد کلامی؛ ویژگی‌های قواعد کلامی؛ مبادی تصدیقی علم کلام | ||
| مراجع | ||
|
۱. ابن‌خلدون، عبدالرحمن، (۱۹۷۸)، مقدمه ابن خلدون، بیروت: دارالقلم.
۲. اشعری، ابوالحسن، (1400ق)، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، آلمان-ویسبادن: فرانس شتاینر.
۳. ایجی، عضدالدین، (بی‌تا)، المواقف، بیروت: عالم الکتاب.
۴. برنجکار، رضا؛ نصرتیان‌اهور، مهدی، (۱۳۹۶)، قواعد کلامی (توحید)، قم: انتشارات دار الحدیث.
۵. تفتازانی، سعدالدین، (۱۴۰۹ق)، شرح المقاصد، تحقیق و تعلیق عبدالرحمن عمیره، قم: الشریف الرضی.
۶. تهانوى، محمدعلى‌بن‌على، (۱۹۹۶)، کشاف اصطلاحات الفنون، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون.
۷. جرجانی، سیدشریف، (۱۴۱۹ق)، التعریفات، بیروت: دار الفکر.
۸. خسروپناه، عبدالحسین، (۱۳۸۳)، کلام جدید، قم: مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه‌ی علمیه.
۹. خویى، ابوالقاسم، (۱۴۱۷ق)، محاضرات فی أصول الفقه، قم: دار الهادی.
۱۰. راغب‌اصفهانى، حسین‌بن‌محمد، (۱۴۱۲ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم.
۱۱. ربانی‌گلپایگانی، علی، (۱۳۷۸)، درآمدی بر علم کلام، قم: انتشارات دار الفکر.
۱۲. ربانی‌گلپایگانی، علی، (۱۴۱۸ق)، القواعد الکلامیه، قم: مؤسسة الامام الصادق.
۱۳. سبحانی، جعفر، (۱۴۱۲ق)، الالهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة.
۱۴. سبحانی، جعفر، (بی‌تا)، بحوث فی الملل و النحل، قم: مؤسسة النشر الاسلامی- مؤسسة الامام الصادق.
۱۵. سبحانى تبریزى، جعفر، (۱414ق)، المحصول فی علم الاصول، قم: مؤسسه‌ی امام صادق.
۱۶. شهرستانی، محمدبن‌عبدالکریم، (۱۳۶۴)، الملل و النحل، تحقیق محمد بدران، قم: الشریف الرضی.
۱۷. طبرسی، (۱۴۰۳ق)، الاحتجاج، مشهد، نشر المرتضى.
۱۸. طریحى، فخر‌الدین‌بن‌محمد، (۱۳۷۵)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی.
۱۹. علامه حلی، (۱۳۶۳)، أنوار الملکوت فی شرح الیاقوت، تحقیق محمد نجمى‌زنجانى، قم: الشریف الرضی.
۲۰. علامه حلی، (۱۳۷۱)، الجوهر النضید، قم: انتشارات بیدار.
۲۱. علامه حلی، (۱۳۸۲)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد؛ قسم الالهیات، تصحیح آیت‌الله جعفر سبحانی، قم: مؤسسه‌ی امام صادق.
۲۲. فاضل مقداد، (۱۴۰۵ق)، إرشاد الطالبین إلى نهج المسترشدین، قم: انتشارات کتابخانه‌ی آیت‌الله مرعشى.
۲۳. فیومى، احمدبن‌محمد، (۱۴۱۴ق)، المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى، قم: مؤسسه دار الهجرة.
۲۴. کلینی، محمدبن‌یعقوب، (۱۴۰۷ق)، الکافی، تحقیق و تصحیح على‌اکبر غفارى، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
۲۵. محقق طوسی، خواجه نصیر الدین، (۱۳۶۱)، أساس الاقتباس، تهران: دانشگاه تهران.
۲۶. محقق طوسی، خواجه نصیرالدین، (1407ق)، تجرید الاعتقاد، تحقیق حسینى‌جلالى، قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
۲۷. محقق طوسی، خواجه نصیرالدین، (۱۴۰۵ق)، تلخیص المحصل المعروف بنقد المحصل، بیروت: دار الاضواء.
۲۸. محقق لاهیجی، عبدالرزاق، (بی‌تا)، شوارق الالهام، اصفهان: انتشارات مهدوی.
۲۹. محقق لاهیجی، عبدالرزاق، (۱۳۸۳)، گوهر المراد، تهران: نشر سایه.
۳۰. مطهری، مرتضی، (۱۳۸۹)، مجموعه‌آثار، جلد ۵، تهران: صدرا.
۳۱. مکارم‌شیرازى، ناصر، (۱۴۲۸ق)، انوار الاصول، قم: مدرسة الامام علی‌بن‌ابی‌طالب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 627 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 324 |
||