| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,703 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,436 |
تحلیل انتقادی دیدگاه رایل درباره ی مسأله ی تعامل نفس و بدن و رابطه‌ی آن با انکار نفس، بر اساس مبانی حکمت متعالیه | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 85، اسفند 1401، صفحه 113-132 اصل مقاله (500.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2022.44955.2760 | ||
| نویسندگان | ||
| لیلا نصرتی* 1؛ عباس شیخ شعاعی2؛ محمد جواد رضایی ره2 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران . | ||
| 2استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| دوگانه انگاری افراطی نفس و بدن در فلسفه‌ی دکارت مسأله‌ی رابطه‌ی آن دو را پیش آورد. یکی از نقدهایی که مخالفان دوگانه‌انگاری بر این دیدگاه وارد کرده‌اند همین مسأله بوده است. گیلبرت رایل نیز در کتاب مفهوم ذهن (1949) که در رد دوگانه‌انگاری دکارتی نوشته است این اشکال را مطرح کرده است. این مسأله توسط خود دکارت و معاصرانش نیز مطرح و پاسخ داده شده است. اما راه حل‌هایی که دکارت برای حل این مسأله ارائه داد قانع‌کننده نبودند و او در نهایت برای حل (منحل کردن) این مسأله فکر نکردن به چگونگی این رابطه را پیشنهاد داد. صدرالمتألهین با برداشتن شکاف بین نفس و بدن و با استفاده از مبانی خاص خود از جمله اصالت و تشکیک وجود، حرکت جوهری و ... و همچنین با مطرح کردن وسائطی چون روح بخاری و بدن مثالی به دنبال پاسخ مناسبی به این مسأله بود. در این دیدگاه نفس و بدن دو موجود متمایز منفصل نیستند؛ بلکه آن دو مراتب یک حقیقت واحدند. اگرچه بر اساس دیدگاه صدرا می‌توان پاسخ بهتری به مسأله‌ی تعامل نفس و بدن ارائه داد اما این دیدگاه نیز با اشکال‌ها و ابهام‌هایی مواجه است. به نظر می‌رسد فیلسوفان علی‌رغم همه‌ی تلا‌ش‌هایشان نتوانسته‌اند پاسخ در خوری به این مسأله دهند اما این امر نمی‌تواند دلیلی بر انکار وجود نفس باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بدن؛ نفس؛ دوگانه انگاری؛ رایل؛ ملاصدرا | ||
| مراجع | ||
|
۱. ابن‌سینا، (1371)، المباحثات، قم: انتشارات بیدار.
۲. ایزدی، محسن، (1387)، «رابطه نفس(ذهن) و بدن و رهیافت‌های موفق و ناموفق آن»، اندیشه‌ی دینی، شماره 28، صص 105-132.
۳. پاپکین، ریچارد ؛ استرول، آروم، (1388)، کلیات فلسفه، ترجمه‌ی سیدجلال الدین مجتبوی، چ بیست‌وپنجم، تهران: انتشارات حکمت.
۴. پیری، علی؛ مرشدلو، قمر، (1392)، «دوگانگی نفس و بدن در حکمت متعالیه»، معارف عقلی، شماره‌ی 26، صص 77-92.
۵. حاجی‌حسینی، مرتضی، (1375)، «جغرافیای منطقی مفاهیم ذهنی»، خردنامه‌ی صدرا، شماره‌ی 75، صص 60-70.
۶. دکارت، رنه، (1376)، انفعالات نفس، ترجمه‌ی منوچهر صانعی، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
۷. دکارت، رنه، (1385)، تأملات در فلسفه‌ی اولی، ترجمه‌ی احمد احمدی، چاپ ششم، تهران: انتشارات سمت.
۸. دکارت، رنه، (1386)، اعتراضات و پاسخ‌ها، ترجمه‌ی علی موسائی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
۹. رحیمیان، سعید، (1377)، «نقدی بر دیدگاه فلسفه‌ی تحلیلی زبان رایل درباب نفس»، خردنامه‌ی صدرا، شماره‌ی 11، صص 33-39.
۱۰. ریونز کرافت، ایان، (1387)، فلسفه‌ی ذهن؛ یک راهنمای مقدماتی، ترجمه‌ی حسین شیخ‌رضایی، تهران: نشر صراط.
۱۱. سهروردی، (1392)، حکمه الاشراق، شرح قطب‌الدین شیرازی، حاشیه‌ی صدرالدین شیرازی، ج4، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
۱۲. صدر المتألهین، (1354)، المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه‌ی ایران.
۱۳. صدرالمتألهین، (1361)، عرشیه، تصحیح غلامحسین آهنی، تهران: انتشارات مولا.
۱۴. صدر المتألهین، (1981م)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، چ سوم، بیروت: دار احیاء التراث.
۱۵. صدرالمتألهین، (1360)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، مصحح: سیدجلال‌الدین آشتیانی، چ دوم، مشهد: مرکز نشر دانشگاهی.
۱۶. صدرالمتألهین، (1363)، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسه‌ی تحقیقات فرهنگی.
۱۷. عبدالجبار، (1965)، المغنی، قاهره: المؤسسة العامة المصریة للتألیف و الانباء و النشر.
۱۸. عبودیت، عبدالرسول، (1392)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی، ج3، چ دوم، تهران: سمت.
۱۹. مسلین، کیت، (1395)، فلسفه‌ی ذهن، ترجمه‌ی مهدی ذاکری، چ دوم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
۲۰. مگی، برایان، (1385)، فلاسفه‌ی بزرگ، ترجمه‌ی عزت‌الله فولادوند، تهران: انتشارات خوارزمی.
۲۱. همازاده ابیانه، مهدی، (1398)، دوئالیسم سینوی – دکارتی و مونیسم صدرایی، چ دوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322 |
||