| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 852 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,420,812 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,583,435 |
مسئولیت حقوقی مادر در قبال سلامت و بهداشت جنین | ||
| مطالعات حقوقی | ||
| دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 43، اردیبهشت 1401، صفحه 103-126 اصل مقاله (925.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jls.2022.40054.4318 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد روشن1؛ فاطمه عبیری* 2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، رئیس پژوهشکده حقوق خانواده دانشگاه شهید بهشتی. | ||
| 2گروه حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی، نهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| جنین به عنوان انسان بالقوه و دارای احترام و از حقوق متعددی از جمله حق بر سلامت و بهداشت برخوردار است. با توجه به شرایط زیستی جنین، هر گونه رفتار مثبت یا منفی مادر باردار بر سلامت و بهداشت جنین تأثیرگذار و مسئولیت‌آور است و آسیب‌پذیری جنین مانع از احقاق حق بر سلامت می‌گردد؛ به همین علت، لازم است با اتخاذ تدابیر الزام‌آور، اراده آزاد مادر را در چارچوب اصول و قوانین آمره قرار داده و به رعایت بهداشت و سلامت جنین الزام شود تا شاهد نسلی بیمار نبوده و از تحمیل هزینه‌های مادی و معنوی به خانواده و جامعه جلوگیری شود. در حال حاضر، نص قانونی مشخصی مبنی بر الزام مادر به رعایت سلامت و بهداشت جنین وجود ندارد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی قوانین حقوقی مرتبط با الزام مادر باردار به رعایت سلامت و بهداشت جنین پرداخته و مآلاً به این نتیجه رسیده که: با استناد به قوانین اساسی، مدنی، مسئولیت مدنی، توسعه‌ای و منشور حقوق و مسئولیت زنان، الزام مادر به رعایت بهداشت و سلامت جنین امکان‌پذیر است؛ لیکن با توجه به فرهنگ غالب جامعه و نادیده‌انگاری حقوق جنین، باید مسئولیت مادر تقنین شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "حق بر سلامت و بهداشت جنین"؛ "مسئولیت مادر باردار از نظر حقوقی"؛ "آسیب‌پذیری جنین"؛ " حقوق کودک". | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی
احمدی، فاطمه (1395)، پایان‌نامه «حقوق مدنی حمل و شرایط آن با تأکید بر مصادیق قابل بحث»، رشته حقوق خصوصی دانشگاه قم.
اسدی، لیلا سادات (1389)، «حمایت دادستان از کودک در خانواده، موانع و چالش‌ها»، فقه و حقوق خانواده، دوره 15، شماره 52، صص 21-1.
امامی، سید حسن (1389)، حقوق مدنی، جلد 4، تهران: اسلامیه.
امجد، محمد (1376)، «احکام فقهی ایدز»، تحقیقات اسلامی، دوره 12، شماره 1 و 2، صص 178- 159.
پارسا پور، محمدباقر و نوربخش، سوسن (1394)، «معیارهای ارزیابی مصلحت کودک در فقه امامیه، حقوق ایران و کنوانسیون حقوق کودک»، پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال دوم، شماره 3، صص 27- 1.
ثقفی، مریم و یزدانیان، علیرضا و جلالی، محمود (1396)، «ماهیت تعهد ایمنی و کاربرد آن در مسئولیت مدنی پزشک در حقوق ایران و فرانسه»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره 21، شماره 3، صص 35- 1.
جمعی از نویسندگان (1386)، سقط جنین: مجموعه مقالات سمینار میان‌رشته‌ای سقط جنین، بررسی سقط جنین از منظر پزشکی، حقوقی، فقهی، اخلاقی، فلسفی...، تهران: سمت؛ جهاد دانشگاهی؛ مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی و پژوهشکده ابن‌سینا.
خادم‌الشریعه لاهیجانی، حسین (1398)، «واکاوی حقوقی مبانی مدنی مسئولیت مادر در سلامت و عدالت جنسیتی جنین»، پنجمین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی، صص 1-18.
خشنودی، رضا (1392)، «مطالعه تطبیقی تعهد ایمنی در حقوق ایران و فرانسه»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 17، شماره 1، صص 47- 23.
دادمرزی، مهدی (1396)، «ملاحظاتی بر «تأثیر سیاست کلی نظام» بر تقنین با تأکید بر سیاست‌های کلی خانواده ابلاغی در سال 1395»، فقه حکومتی، دوره 2، شماره 4، صص 151- 127.
دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، ابلاغ سیاست‌های کلی «خانواده»، (پنج‌شنبه 16 مرداد 1399، ساعت 30 :14)، در:
https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34254
دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، ابلاغ سیاست‌های کلی «سلامت»، (پنج‌شنبه 16 مرداد 1399، ساعت 39 : 14)، در:
دلیری، لیلا و دیگران (1394)، «کاهش جنین و مسئولیت مدنی ناشی از آن»، حقوق پزشکی، سال نهم، شماره 35، صص 108-82.
رجب‌زاده، علیرضا و شفیعی، بهاره (1398)، «مسئولیت مدنی اشخاص حقیقی ناشی از انتقال بیماری‌های مسری با تأکید بر حقوق انگلیس»، پژوهش‌های حقوقی، دوره 18، شماره 39، صص 85- 67.
روحی، علی (1390)، «حق بر سلامت جنین از منظر اخلاق، فقه و حقوق پزشکی»، نشریه فقه پزشکی، دوره 3، شماره 5، صص 119-87.
روشن، محمد و صادقی، محمد (1395)، دانشنامه حقوقی خانواده، تهران: جاودانه.
زرگوش‌نسب، عبدالجبار و زرگوش‌نسب، عمار (1391)، «حقوق مادی و معنوی جنین از دیدگاه شیعه و اهل سنت»، فقه و تاریخ تمدن، دوره 9، شماره 2، صص 108- 87.
سازمان جهانی بهداشت؛ مرکز ملی نقص‌های مادرزادی و معلولیت در بخش کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا؛ انجمن بین‌المللی پایش و پژوهش در ناهنجاری‌های مادرزادی (2019 م)، اصول و روش‌های پایش نابهنجاری مادرزادی، ترجمه: سعید دستگیری، انتشارات سازمان بهداشت جهانی.
شقاقی شهری، وحید (1397)، «ارزیابی برنامه پنج‌ساله توسعه کشور از منظر اهداف اقتصادی سند چشم‌انداز»، مجلس و راهبرد، سال 25، شماره 94، صص 237- 209.
صفایی، سید حسین و قاسم‌زاده، سید مرتضی (1393)، حقوق مدنی اشخاص و محجورین، تهران: سمت.
عباسی، محمود و رضایی، راحله و دهقانی، غزاله (1393)، «مفهوم و جایگاه حق بر سلامت در نظام حقوقی ایران»، فصلنامه حقوق پزشکی، سال هشتم، شماره 30، صص 199- 183.
عبیری، فاطمه (1399)، «بررسی فقهی-حقوقی الزام مادر به رعایت بهداشت و سلامت روانی - جسمی جنین در پرتو کنوانسیون‌های بین‌المللی»، پایان‌نامه در رشته حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی.
قربان‌نیا، ناصر (1386)، «پیوست: نقدی بر منشور و حقوق مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران»، پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، دوره اول، شماره 21، صص 208- 187.
کاتوزیان، ناصر و ایزانلو، محسن (1387)، الزام‌های خارج از قرارداد مسئولیت مدنی، جلد اول، تهران: دانشگاه تهران.
کاتوزیان ناصر (1390)، دوره مقدماتی حقوق مدنی، حقوق خانواده، تهران: میزان.
کاتوزیان، ناصر (1393)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار.
کیان‌پور، محمدرضا و گرجی ازندریانی، علی‌اکبر و نصیری اوانکی، بختیار (1398)، «خانواده‌گرایی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با الهام از آموزه‌های قرآنی»، فصلنامه مطالعات قرآنی، دوره 10، شماره 40، صص 216-191.
مجمع تشخیص مصلحت نظام، خبر 138، (15 خرداد 1399، ساعت 20:00)، در:
http://www.maslahat.ir/index.jsp?fkeyid=&siteid=3&pageid=540&newsview=138
مشکات، مصطفی؛ صلاحی، سهراب (1397)، «مطالعه سنجش جنین آزاری در سامانه کیفری ایران و ایالات‌متحده آمریکا»، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، دوره 7، شماره 24، صص 65-37
مظفری، مهدی (1391)، «حقوق جنین از منظر حقوق عمومی و خصوصی در فقه و حقوق موضوعه»، پایان‌نامه در رشته حقوق خصوصی دانشگاه تربیت معلم.
مقدادی، محمدمهدی (1390)، «جایگاه و تأثیر مصلحت در سرپرستی کودک از دیدگاه فقه و حقوق»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، سال چهاردهم، پیاپی 54، صص 210- 175.
مقدادی، محمد مهدی و جوادپور، مریم (1392)، «حمایت از تمامیت جسمی و روانی جنین در نظام حقوقی اسلام»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، دوره 16، شماره 62، صص 145-105.
یاوری، مصطفی (1389)، «مسئولیت مدنی والدین در قبال فرزند دارای اختلالات ذهنی»، پایان‌نامه در رشته حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
یزدانیان، علیرضا (1386)، حقوق مدنی، قواعد مسئولیت مدنی، تهران: میزان.
یزدانیان، علیرضا (1392)، حقوق تطبیقی، مطالعات تطبیقی در حقوق تعهدات، تهران: میزان.
ب. عربی
خوانساری، احمد (1405 ه. ق)، جامع المدارک، جلد 4، تهران: مکتبه الصدوق.
عاملی جبعی، زین‌الدین بن علی (1410 ه. ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، جلد 8، قم: مکتبه الداوری.
عاملی جبعی، زین‌الدین بن علی (1415 ه. ق)، مسالک‌الأفهام، جلد 6، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه.
ج. انگلیسی Bartellet, Jimmy D & Siret D. Jaanus, (2008) Clinical Ocular Pharmacology, Missouri: lsevier Health Sciences. Morissette, Emily Lynch (2009) Personal Injury and the Law of Torts for Paralegals, New York: Aspen Publishers. د. فرانسه Defferrard Fabrice, (1999) Une Analyse de L'obligation de Sécurité L'épreuve de la cause Étrangére, Reims, Recueil Dalloz.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 947 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 494 |
||