| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,711 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,439 |
فراتحلیل روابط مولفههای روان‌شناسی مثبتنگر و پیشرفت تحصیلی | ||
| مجله مطالعات آموزش و یادگیری | ||
| دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 81، اسفند 1400، صفحه 152-173 اصل مقاله (1.03 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jsli.2022.6538 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید محمدی مولود1؛ رحیم بدری گرگری* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز | ||
| 2استاد روان‌شناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج پژوهشهای مختلف و دستیابی به یک نتیجهی کلی در خصوص رابطه میان مولفههای روان‌شناسی مثبتنگر (شامل سرمایه روانشناختی، خوشبینی، شادکامی، تابآوری، امید) و پیشرفت تحصیلی و نیز برطرف نمودن تناقضهای احتمالی در نتایج پژوهشهای مختلف با استفاده از روش فراتحلیل به انجام رسید. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیهی مقالات چاپ شده و در دسترس در خصوص رابطه بین مولفههای روان‌شناسی مثبتنگر و پیشرفت تحصیلی بود که پس از اعمال ملاکهای ورود و خروج 19 مطالعه به عنوان نمونه انتخاب شد و از این مطالعات 35 اندازه اثر از نوع r استخراج گردیده و با نرم‌افزار CMA2 مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان داد مقدار اندازه اثر ترکیبی در هر دو مدل ثابت و تصادفی معنیدار است ولی مقدار رابطه براساس ملاکهای تفسیری کوچک ارزیابی گردید. همچنین روابط موجود میان مولفههای شادکامی، امید، خوشبینی، سرمایه روانشناختی و پیشرفت تحصیلی نیز براساس ملاک مذکور مقادیری کوچک و رابطه میان تابآوری و پیشرفت تحصیلی مقداری متوسط تفسیر گردید. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که با بهبود و ارتقاء این مولفهها در افراد، میتوان ضمن دلچسب نمودن فرایند تحصیل و توانمند‌سازی افراد در کنترل و مدیریت چالشها و فشارهای ناشی از تحصیل و محیط تحصیل، پیشرفت تحصیلی را نیز بهبود بخشید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امید؛ تابآوری؛ خوشبینی؛ شادکامی؛ فراتحلیل | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی (منابعی که به عنوان مطالعات اولیه در فرایند فراتحلیل وارد شده است با * مشخص شده‌اند)
ابراهیمی، امراله؛ اعرابی، سبحان و خالویی، محمد مهدی. (1392). مقایسه سلامت روان و مولفههای روان شناسی مثبت (امید، شادی و معنویت) در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برحسب سال‌های مختلف تحصیلی و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی آنان. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 31(361)، 1885-1896.
* ابراهیمی، نسرین؛ صباغیان، زهرا و ابوالقاسمی، محمود. (1390). بررسی رابطه امید با موفقیت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 60، 1-16.
ابوالقاسمی، عباس. (1390). ارتباط تابآوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانشآموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. مطالعات روانشناختی، 7(3)، 131-151.
* برجعلی، احمد (1397). مدل تاثیر انگیزه تحصیلی با میانجیگری سرمایه روانشناختی بر موفقیت تحصیلی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 9(23)، 1-19.
بیابانگرد، اسماعیل. (1384). رابطه میان عزت نفس، انگیزه پیشرفت، و پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان سال سوم دبیرستان های تهران. مطالعات روانشناختی، 1(4)، 131-144.
پورسینا، مریم؛ احمدی، خدابخش و شفیع‌آبادی، عبداله. (1393). اثربخشی شادکامی بر اضطراب، پیشرفت تحصیلی و ارتباط والد فرزندی در دانشآموزان دختر. فصلنامه خانواده و پژوهش، 20، 41-54.
* تمناییفر، محمدرضا؛ سلامی محمدآبادی، فاطمه و دشتبان‌زاده، سمیه. (1390). رابطه سلامت روان و شادکامی با موفقیت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 15(2)، 46-63.
* حیدرزادگان، علیرضا و مشهدی عباس، فاطمه. (1390). رابطه شادی و نشاط با موفقیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 1(1)، 69-83.
خادمی، ملوک و کدخدایی، محبوبه‌السادات. (1394). تأثیر خوشبینی آموختهشده بر انگیزش پیشرفت و تابآوری تحصیلی نوجوانان دختر. پژوهشنامه روان‌شناسی مثبت، 1(2)، 65-80.
خلجی، طیبه. (1386). بررسی رابطه بین امید ، منبع مهار تحصیلی و موفقیت تحصیلی دختران دوره پیش‌دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 86-85. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
* ذبیحی، رزیتا؛ نیوشا، بهشته و منصوری، محبوبه. (1391). رابطه تابآوری و جو روانی– اجتماعی کلاس با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مقطع راهنمایی شهر. فصلنامه اندیشههای تازه در علوم تربیتی، 7(3)، 71-82.
* رحیمی، رضا و علی اکبری دهکردی، مهناز. (1394). رابطه تابآوری و پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان کم شنوا. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، 10(38)، 119-133.
رهنما، اکبر و عبدالملکی، جمال. (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. اندیشه های نوین تربیتی, 5(2)، 55-78.
* رئیسی، مرضیه؛ احمری طهران، هدی؛ حیدری، سعیده؛ جعفربگلو، عصمت؛ عابدینی، زهرا و بطحایی، سید احمد. (1392). ارتباط هوش معنوی با شادکامی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 13(5)، 431-440.
زنجانی، تهمینه؛ زنجانی، الناز و جباری، الیاس. (1393). اثربخشی مدل پرمای سلیگمن بر شادکامی افراد مبتلا به دیابت. مقاله ارائه شده در اولین کنگره علمی پژوهشی سراسری توسعه و ترویج علوم تربیتی و روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و علوم فرهنگی اجتماعی ایران.
* ستایشی اظهری، محمد؛ میرنسب، میرمحمود و محبی، مینا. (1396). رابطه امیدواری و پیشرفت تحصیلی با نقش میانجیگری اهمالکاری تحصیلی در دانشآموزان. نشریه علمی-پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 10(37)، 125-132.
* ستوده اصل، نعمت؛ کاهویی، مهدی؛ سن‌سبلی، عادله و فوداجی، فهیمه. (1397). سرمایههای اجتماعی و روانشناختی و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی دانشجویان. ویژه نامه عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، 20(70)، 256-262.
* سحاقی، حکیم. (1397). رابطه سلامت روان و شادکامی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان جندیشاپور اهواز. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، 5(1)، 15-24.
* سعادت، سجاد؛ اعتمادی، عذرا و نیلفروشان، پریسا. (1394). رابطه تابآوری و سبکهای دلبستگی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 7(4)، 46-55.
* سلیمانی، نادر و میرزایی، خداداد. (1397). الگوی نقش مولفههای سرمایه روانشناختی در رضایت از زندگی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاههای پیام نور غرب استان اصفهان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 12(2)، 125-144.
* سیاح برگرد، مهدی؛ کیانی، آیه؛ اولی‌پور، علیرضا؛ حسینی آهنگری، سید عابدین و حیدری، احمد. (1394). بررسی رابطهی باورهای مذهبی و شادکامی با موفقیت تحصیلی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعهی آموزش علوم پزشکی، 6(4)، 333-338.
سیف، علی اکبر. (1395). روان‌شناسی پرورشی: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
* صفاری، محسن؛ سنایی‌نسب، هرمز؛ رشیدی جهان، حجت؛ پورتقی، غلامحسین و پاکپور حاجی‌آقا، امیر. (1393). مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، 7(13)، 22-29.
* غریبزاده، رامین و معینی‌کیا، مهدی. (1396). رابطه تابآوری و سخترویی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان با نقش میانجیگری شادکامی دانشجویان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 11(1)، 81-93.
قنبرلو، سلمان؛ غلامعلی لواسانی، مسعود و اژهای، جواد. (1394). رابطه خوشبینی تحصیلی و هوش هیجانی معلمان با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان. مجله روان‌شناسی، 19(3)، 218-234.
* کیامرثی، آذر و مومنی، سویل. (1392). بررسی ارتباط سرمایه اجتماعی و شادکامی با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان دختر دبیرستانی. مجله روان‌شناسی مدرسه، 2(1)، 119-130.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس. (1989/ 1393). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی. ترجمه احمدرضا نصر و دیگران ، چاپ نهم، تهران، سمت.
* گلستانه، سیدموسی، سلیمانی، لیلا و دهقانی، یوسف. (1396). رابطه سرمایه های تحولی و پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی سرمایه روان شناختی. مجله دست آوردهای روان شناختی، 24(1)، 127-150.
* گنجی ، حمزه و امیریان، کامران. (1391). اثربخشی آموزش الگوی خوشبینی به روش قصهگویی بر افزایش پیشرفت تحصیلی در کودکان دبستانی. فصلنامه علوم تربیتی، 5 (18)، 27-40.
گنجی، مسعود؛ زاهد بابلان، عادل و معینی‌کیا، مهدی. (1391). فراتحلیل پژوهشهای انجام یافته در خصوص نقش الگوهای تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان .روان‌شناسی مدرسه، 1(1)، 93-107.
محبی نورالدین‌وند، محمدحسین؛ شهنی ییلاق، منیجه و شریفی، حسن‌پاشا. (1393). رابطه سرمایه روانشناختی (امید، خوشبینی، تابآوری و خودکارآمدی) با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان سال اول. پژوهش در برنامهریزی درسی، 11(13)، 61-79.
محمدی، آیین؛ مجتهدزاده، ریتا و شمسی، افضل. (1398). بررسی ارتباط هوش اجتماعی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان هوشبری و اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی تهران. علوم مراقبتی نظامی، 6(3)، 248-256.
محمدی مولود، سعید و زوار، تقی. (1399). رابطه هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی: یک مطالعه فراتحلیلی، علوم تربیتی، 27(1)، 161-181.
مشتاقی، سعید و مویدفر، همام. (1396). نقش مولفه های سرمایه روانشناختی (تابآوری، خوشبینی و امید) و جهت گیری اهداف پیشرفت در پیش‌بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان. راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 61-78.
* مومنی مهموئی، حسین و جلالی بارزاری، سعید. (1395). رابطه خوش بینی تحصیلی معلمان با ادراک حمایت اجتماعی، انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(2)، 161-199.
نعمتی، معصومه؛ شریفی، حسن‌پاشا و قاضی، قاسم. (1388). تاثیر آموزش شادکامی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دبیرستان های دخترانه شهرساری سال تحصیلی 86-1385. پژوهشهای مشاوره (تازه‌ها و پژوهشهای مشاوره)، 80(30)، 45-60.
همایی، رضا. (1380). رابطه بین استرس و سلامت روان با نقش میانجی سرسختی روانشناختی در مراکز پیش دانشگاهی شهر اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران.
ب. انگلیسی
Ateş, A., & Ünal, A. (2021). The relationship between teacher academic optimism and student academic achievement: A meta-analysis. Psycho-Educational Research Reviews, 10(2), 284–297.
Bandura, A. (2006). Adolescent development from an agentic perspective. In F. Pajares & T. C. Urdan (Eds.), self-efficacy beliefs of adolescents (pp. 1–44). Greenwich, CT: Information Age.
Bücker, S., Nuraydin, S., Simonsmeier, B., Schneider, M., & Luhmann, M. (2018). Subjective well-being and academic achievement: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 74, 83-94.
Busato, V. V., Prins, F. J., Elshout, J. J., & Hamaker, C. (2000). Intellectual ability, learning style, personality, achievement motivation and academic success of psychology students in higher education. Personality and Individual Differences, 29, 1057-1068.
Card, N. A. (2012). Applied meta-analysis for social science research. New York: Guilford.
Çelik, D. A., Çetin, F., & Tutkun, E. (2015). The role of proximal and distal resilience factors and locus of control in understanding hope, self-esteem and academic achievement among Turkish pre-adolescents. Current Psychology, 34(2), 321-345.
Chen, S. Y., & Lu, L. (2009). Achievement of male and female secondary level students in Pakistan. Journal of College Teaching & Learning (TLC), 7(8), 19-24.
Chun, H., & Dickson, G. (2011). A psychological model of academic performance among Hispanic adolescents. Journal of Youth Adolescence, 40, 1581-1594.
Ciarrochi, J., Heaven, P. C. L., & Davies, F. (2007). The impact of hope, self-esteem, and attributional style on adolescents' school grades and emotional well-being: A longitudinal study. Journal of Research in Personality, 41(6), 1161–1178.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd Ed.). Hillsdale, Lawrence Erlbaum Associates.
Day, L., Hanson, K., Maltby, J., Proctor, C., & Wood, A. (2010). Hope uniquely predicts objective academic achievement above intelligence, personality, and previous academic achievement. Journal of Research in Personality, 44, 550-553.
Fredrickson, B. L. (2009). Positivity. New York: Crown Publishers.
Fredrickson, B. L., & Losada, M.F. (2005). Positive affect and the complex dynamics of human flourishing. American Psychologist, 60(12), 678-686.
Gabriel, L. H., Coelhoa, R., Vilarb, P. H. P., Hanelc, R. P., Monteirod, M. G. C., & Valdiney V. (2018). Optimism scale: Evidence of psychometric validity in two countries and correlations with personality. Personality and Individual Differences. 134, 245–251.
Gurel, N. (2009). Effect of thinking styles and gender on psychological well-being. Diunduh Pada, 12, 1-70.
Harnish, R. (2005). Student resiliency and academic performance. Recruitments & Retention in Higher Education, 19(11), 1-2.
Harrison, L. (1999). A study of the relationship between personal resiliency and academic achievement in middle school students in Alabama [dissertation]. Auburn, AL Auburn University.
Hawkings, J. D., Catalano, R. F., & Miller, J. Y. (1992). Risk and protective factors for Alcohol and other drug problems. Psychological Bulleting, 112(1), 64-105.
Higgins, J. P., Thompson, S. G., Deeks, J. J., & Altman, D. G. (2003). Measuring inconsistency in meta-analyses. British Medical Journal, 327(7414), 557-560.
Hills, P., & Argyle, M. (2001). Happiness, introversion-extroversion and happy introverts. Personality and Individual Differences, 30, 595-608.
Huebner, E. S., & Alderman, G. L. (1993). Convergent and discriminant validation of a children’s life satisfaction scale: Its relationship to self and teacher-reported psychological problems and school functioning. Social Indicators Research, 30, 71–82.
Jew, C. L., Green, K. E., & Kroger, J. (1999). Development and validation of a measure of resiliency. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco and New York. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 32(2), 75-89.
Kobal, D., & Musek, J. (2001). Self- concept and academic achievement: Slovenia and France. Personality and Individual Differences, 30, 887- 899.
Kumi-Yeboah, A. (2016). Educational resilience and academic achievement of immigrant students from Ghana in an urban school environment. Urban Education, 1-30.
Layous, K., Chanceller, J., Lyubomirsky, S., Wang, L., & Doraiswamy, M. (2011). Delivering happiness: Translating positive psychology intervention research for treating major and minor depression disorders. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 17(8), 675-83.
Luthans, B. C., Luthans, K. W., & Jensen, S. M. (2012). The impact of business school students’ psychological capital on academic performance. Journal of Education for Business, 87(5), 253-259.
Lyubomirsky, S. Sheldon, K. M., & Schkad, D. (2005) pursuing happiness: The General Psychology, 9, 111-131.
Maddi, S. R, & Khoshaba, D .M. (2005). Resilience at work. NY: Amacom.
Marques, S. C., Gallagher, M. W., & Lopez, S. J. (2017). Hope- and academic-related outcomes: A meta-analysis. School Mental Health: A Multidisciplinary Research and Practice Journal, 9(3), 250–262. https://doi.org/10.1007/s12310-017-9212-9
Otaghi, M., Sayehmiri, K., Valizadeh, R., & Tavan, H. (2019). Correlation between happiness and academic achievement in Iranian students: A meta-analysis letter. Shiraz E-Med Journal, 21(3), e94277. doi: 10.5812/semj.94277.
Pattengale, J. (2002). The hope scale: A measurement of willpower and way power. Article of Policy Center on the First Year of College. Indiana Wesleyan University.
Ramesh, S., Samuel, H., & Ram Kumar, D. (2016). Impact of emotional intelligence on academic achievements of college students: A review. International Journal of Business, 6(2), 25-30.
Rand, K. L., Martin, A. D., & Shea, A. M., (2011). Hope, but not optimism, predicts academic performance of law students beyond previous academic achievement. Journal of Research in Personality, 45(6), 683-686.
Scheier, M. F., & Carver, C. S. (2002). Effects of optimism on psychological and physical well-being: Theoretical overview and empirical update. Cognitive Therapy and Research, 16, 201−228.
Schimmel, J. (2009). Development as happiness: The subjective perception of happiness and UNDPS analysis of poverty, wealthy and development, Journal of Happiness Studies, 11, 95-111.
Seifert, T. L. (2004). Understanding student motivation. Educational Research, 46(2), 137-149.
Seligman, M. E. P. (2012). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-Being. New York: Free Press.
Snyder, C. R., Irving, L., & Anderson, J. R. (1991). Hope and health measuring the will and ways. In C. R. Snyder, & D. R. Forsyth (Eds.), handbook of social and clinical psychology the health perspective (pp. 285-305).
Snyder, C. R., Shorey, H. S., Cheavens, J., Pulvers, K. M., Adams III, V. H., & Wiklund, C. (2002). Hope and academic success in college. Journal of Educational Psychology, 94(4), 820.
Steven, M., Bonanno, G. A., Masten, A. S., Panter-Brick, C., & Yehuda, R. (2014). Resilience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European Journal of Psychotraumatology, 5(1), 25338.
Suldo, S., Thalji, A., & Ferron, J. (2011). Longitudinal academic outcomes predicted by early adolescent’s subjective well-being, psychology and mental health status yielded from a dual factor model. The Journal of Positive Psychology, 61(1), 17-30.
Tschannen-Moran, M., Bankole, R. A., Mitchell, R. M., & Moore Jr, D. M. (2013). Student academic optimism: A confirmatory factor analysis. Journal of Educational Administration, 51(2), 150-175.
Tuominen-Soini, H., Salmela-Aro, K., & Niemivirta, M. (2012). Achievement goal orientations and academic well-being across the transition to upper secondary education. Learning and Individual Differences, 22(3), 290-305.
Yorke, M., & Longden, B. (2004). Retention and student success in higher education. Society for Research into Higher Education & Open University Press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 641 |
||