| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 877 |
| تعداد مقالات | 7,848 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,535,475 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,270,753 |
تحلیل عینیت حق با خلق از منظر صور خیال | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 7، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 53، آذر 1401، صفحه 175-204 اصل مقاله (944.17 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2022.41138.4081 | ||
| نویسنده | ||
| مجید فرحانی زاده* | ||
| دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
| چکیده | ||
| تحلیل عینیت حق با خلق از منظر صور خیال مجید فرحانی‌زاده* پژوهش حاضر به تحلیل عینیت حق با خلق، ازمنظر صور خیال در سروده‌های عارفانی چون عطار، عراقی، مولوی و جامی میپردازد. بنیان نظری پژوهش، کاربرد ابزارهای علم بیان است که آن‌ها را از حدّ ابزاری فقط زیباشناسانه به رویکردی برای شناخت، تعالی بخشیده است. این پژوهش که با روشی توصیفی- تحلیلی انجام شده، سعی دارد با تکیه بر دسته‌ای از ابزارهای صور خیال به کشف و شناخت زیست‌جهان شهودی برخی عارفان از عینیت حق در مظاهر هستی دست یابد. شایان ذکر است اهل عرفان باوجود تأکید برجنبه‌ی تنزیهی خداوند در مرتبه‌ی ذات، قائل بر جنبه‌های شهودی و عینی حق در مرتبه‌ی تجلّی و ظهورند؛ ازاین‌رو پژوهش حاضر نشان می‌دهد که تصاویر به دست آمده از تجلّی حق در توصیف‌های عارفان یادشده، دلالت بر عینیت حق در هیئت «انسان»، «پدیده و شیء»، و «عالم و موجودات هستی» دارد که با شگردهای صور خیال مانند تشبیه، استعاره و ثمثیل تفسیرپذیر شده‌اند. با توجه به وجه‌شبه‌های استخراج‌شده از انگاره‌های تشبیهی، استعاری و ثمثیلی می‌توان نتیجه گرفت شواهدی که در قالب انگاره‌های تشبیهی، استعاری به عینیت حق با انسان یا شیء دلالت دارند و نیز شواهدی که در قالب انگاره‌های تمثیلی بر عینیت حق با عالم دلالت دارند، دارای وجه‌شبه‌های تقریباً غیرهم‌گون و متفاوت هستند؛ اما شواهدی که در قالب انگاره‌های تشبیهی به عینیت حق با عالم دلالت دارند، دارای وجه‌شبه‌های یکسان‌اند. * دانش‌آموخته‌ی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار farhanizadeh.majid@gmail.com تاریخ دریافت مقاله: 26/4/1400 تاریخ پذیرش مقاله: 13/11/1400 | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعاره؛ تشبیه؛ تمثیل؛ صور خیال؛ عینیت حق | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
قرآن حکیم. (1384). ترجمه‌ی محمد خواجوی، تهران، مولی.
نهج‌البلاغه. (1414ق). گردآوری شریف‌الرضی، تصحیح صبحی صالح، قم: هجرت.
ابن‌بابویه، محمد‌بن‌على. (1362). الخصال. ج2، قم: جامعه‌ی مدرسین.
ابن‌شاذان، فضل ابومحمد. (1363). الإیضاح. به‌تحقیق سیدجلال‌الدین محدث، تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌عربی، محیی‌الدین. (بی‌تا). الفتوحات‌المکّیه. ج2، بیروت: دارصادر.
ــــــــــــــــــــ.(1387). متن و ترجمه‌ی فصوص‌الحکم. تصحیح و ترجمه‌ی محمد خواجوی، تهران: مولی.
بانوى اصفهانى، سیده‌نصرت امین. (1361). مخزن‌العرفان در تفسیر قرآن. ج 10، تهران: نهضت زنان مسلمان.
بقلی، روزبهان. (1374). شرح شطحیات. تصحیح هانرى کربن، تهران: طهورى.
ـــــــــــــ (1393). کشف‌الاسرار و مکاشف‌الانوار. تصحیح محمد خواجوی، تهران: مولی.
جامى، نورالدین عبدالرحمان. (1370). نقدالنصوص فى‌شرح نقش‌الفصوص. مقدمه‌ی آشتیانی، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
ــــــــــــــــــــــــــ. (1388). کلّیات دیوان. با مقدمه‌ی فرشید اقبال، تهران: اقبال.
ـــــــــــــــــــــــــــ. (1389). هفت‌اورنگ. تصحیح مرتضی مدّرس گیلانی، تهران: مهتاب.
ـــــــــــــــــــــــــــ. (1360). لوامع و لوایح. مقدمه‌ی ایرج افشار، تهران: منوچهری.
خواجوی، محمد. (1388). رساله‌ی وجودیه. تهران: مولی.
رازی، نجم‌الدین. (1386). مرصادالعباد. به‌کوشش محمدامین ریاحی، تهران: علمی و فرهنگی.
شبسترى، محمود. (1382). گلشن راز. تصحیح محمد حماصیان، کرمان: خدمات فرهنگى.
شمس، محمدجواد. (1389). تنزیه و تشبیه در مکتب ودانته و مکتب ابن‌عربی. قم: ادیان.
شمیسا، سیروس. (1381). بیان. تهران: فردوس.
عطار، فریدالدین محمد. (1384) دیوان عطار. به‌اهتمام و تصحیح محمدتقی تفضّلی، تهران: علمی و فرهنگی.
ــــــــــــــــــــــ. (1385). منطق‌الطیر. تصحیح سیدصادق گوهرین، تهران: علمی و فرهنگی.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1388). الهی‌نامه. تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1392). اسرارنامه. تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
عراقی، فخرالدین ابراهیم. (1363). دیوان. به‌کوشش سعید نفیسی، تهران: سنایی.
ــــــــــــــــــــــــ. (1384). لمعات. تصحیح محمدخواجوی، تهران: مولی.
عین‌القضات همدانی، عبدالله. (1371). تمهیدات. تصحیح عفیف عسیران، تهران: دانشگاه تهران.
غزالى، ابوحامد محمد. (1386). احیاء علوم‌الدین. ترجمه‌ی مؤیدالدین خوارزمی، ج4، تهران: علمى و فرهنگى.
فروزانفر، بدیع‌الزمان. (1387). احادیث و قصص مثنوی. بدیع‌الزمان فروزانفر، ترجمه و تنطیم حسین داودی، تهران: امیرکبیر.
فرهنگی، سهیلا؛ فرحانی‌زاده، مجید. (1395). «جنبه‌های هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی تشبیه و تنزیه در شعر جامی و تطبیق آن با آرای ابن‌عربی». پژوهشنامه‌ی عرفان، دورهی 8، شماره‌ی 15، صص141-164.
قشیری، ابوالقاسم. (1374). ترجمه‌ی رساله‌ی قشیریه. بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: علمى و فرهنگى.
قیصری، داوود. (1387). شرح قیصری بر فصوص‌الحکم ابن‌عربی. ترجمه‌ی محمد خواجوی، تهران: مولی.
کاشانی، عزالدین محمود. (1388). مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه. تصحیح همایی، تهران: هما.
مالامیری، محمدعلی؛ ظفری، حسین. (1395). «عینیت در عین غیریت حق و خلق از نگاه عرفان نظری». حکمت عرفانی، سال ۵، شماره‌ی۱، پیاپی11، صص 33-47.
مجلسى، محمدباقر. (1403ق). بحارالأنوار (ط-بیروت). ج58، بیروت: دارإحیاءالتراث العربی.
محمدیان، عباس؛ فرحانی‌زاده، مجید. (1397). «استعاره‌ی مفهومی «شادی» در دیوان شمس». مطالعات زبانی و بلاغی، سال9، شماره‌ی 18، صص 319-350.
مشیّدی، جلیل. (1376). «رؤیت حق در نظر مولوی». ادبیات و علوم انسانی، شماره‌ی 141، پیاپی 998، صص: 277-293.مولوی، جلال‌الدین محمد بلخی. (1373). مثنوى معنوى. تصحیح توفیق سبحانى، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
ـــــــــــــــــــــــــــــ. (1384). دیوان‌کبیر شمس. تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: طلایه.
نبیان، پروین. (1390). «رؤیت حق تعالی از دیدگاه عرفان اسلامی و مقایسه آن با برخی دیدگاه های کلامی و تفسیری مشهور». الاهیات تطبیقی، دورهی 2، شماره‌ی 5، صص 131-148.نجیب‌الدین تبریزی، رضا. (1398). نورالهدایه و مصدرالولایه. مقدمه، تصحیح و توضیح خیرالله محمودی، تهران: مولی.واحدجوان، وحید؛ نیکخو، جواد. (1397). «تحلیل مسئله عینیت و غیریت خدا با خلق در عرفان اسلامی با رویکرد ارزیابی اشکالات منتقدان». عرفان اسلامی، دورهی 15، پیاپی 58، صص 111-125. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 982 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 435 |
||
