اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات24
تعداد شماره‌ها859
تعداد مقالات7,631
تعداد مشاهده مقاله13,515,821
تعداد دریافت فایل اصل مقاله11,638,184
سوری, روح الله, پارسانیا, حمید, کاویانی, محمد صادق. (1401). برون رفت نهایی حکمت متعالیه از چالش ارتباط متغیر با ثابت، برپایه اندیشه استاد جوادی آملی. , 22(82), 57-79. doi: 10.22099/jrt.2022.42375.2613
روح الله سوری; حمید پارسانیا; محمد صادق کاویانی. "برون رفت نهایی حکمت متعالیه از چالش ارتباط متغیر با ثابت، برپایه اندیشه استاد جوادی آملی". , 22, 82, 1401, 57-79. doi: 10.22099/jrt.2022.42375.2613
سوری, روح الله, پارسانیا, حمید, کاویانی, محمد صادق. (1401). 'برون رفت نهایی حکمت متعالیه از چالش ارتباط متغیر با ثابت، برپایه اندیشه استاد جوادی آملی', , 22(82), pp. 57-79. doi: 10.22099/jrt.2022.42375.2613
سوری, روح الله, پارسانیا, حمید, کاویانی, محمد صادق. برون رفت نهایی حکمت متعالیه از چالش ارتباط متغیر با ثابت، برپایه اندیشه استاد جوادی آملی. , 1401; 22(82): 57-79. doi: 10.22099/jrt.2022.42375.2613

برون رفت نهایی حکمت متعالیه از چالش ارتباط متغیر با ثابت، برپایه اندیشه استاد جوادی آملی

فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز
مقاله 3، دوره 22، شماره 82، خرداد 1401، صفحه 57-79    اصل مقاله (423.33 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2022.42375.2613
نویسندگان
روح الله سوری1؛ حمید پارسانیا2؛ محمد صادق کاویانی* 3
1استادیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3دانشجوی دکتری فلسفه‌ی فیزیک، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران
چکیده
مسئله ارتباط امر متغیر با ثابت، یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی است؛ چراکه متغیر از جهتی که متغیر است، نمی‌تواند با ذات ثابت خداوند متعال در ارتباط باشد. ازاین‌رو بسیاری از فیلسوفان مسلمان کوشیده‌اند تا وَجه ثباتی برای متغیر در نظر گیرند. به‌رغم نکات ارزنده‌ای که پیشنهادهای ایشان برای گره گشایی از معضل یادشده دارند، اما هیچ‌یک به‌تنهایی نمی‌توانند این چالش را حل نمایند؛ چراکه در ثبات و تغیر، نسبت به غیر لحاظ نشده است؛ پس نمی‌توان برای امر متغیر دو چهره وجودی در نظر گرفت که از منظر امور ثابت، ثابت و از منظر امور متغیر، متغیر باشد. آیت‌الله جوادی آملی خوانش جدیدی در گره-گشایی از این مسئله دارند که بر تشکیک وجود استوار است. برابر این دیدگاه، همه مراتب وجود به ثباتی نفس‌الامری و غیر نسبی متصف هستند که برپایه مرتبه‌ وجودی آنها شدت و ضعف می‌یابد. ضعف ثبات در مراتب پایین وجود، مایه شکل‌گیری مفهوم منافق «تغیر» از این مراتب می‌گردد. نوشتار پیش رو با هدف حل نهائی مسئله ربط متغیر به ثابت بر اساس اصول حکمت متعالیه، نخست به تحلیل و بررسی اجمالی آرای مهم حکیمان مسلمان پرداخته و سپس با واکاوی دیدگاه استاد جوادی آملی، به برتری‌های دیدگاه ایشان نسبت به اقوال دیگر اشاره می‌کند.
کلیدواژه‌ها
ربط سیال به ثابت؛ جوادی آملی؛ متغیر؛ ثابت؛ تشکیک؛ حکمت متعالیه
مراجع
  1. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، (1404الف)، الشفاء الطبیعیات، ج 1، قم: کتابخانه آیت­الله مرعشی.
  2. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، (1404ب)، التعلیقات، بیروت: مکتبۀ الاعلام الاسلامی.
  3. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، (1363)، المبداء و المعاد، تهران: موسسه مطالعات اسلامی.
  4. ارسطو، (1377)، متافیزیک (مابعدالطبیعه)، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران: حکمت.
  5. افلاطون، (1380)، دوره آثار افلاطون، ج 2، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی.
  6. بهمنیار بن مرزبان، (1375)، التحصیل، تهران: دانشگاه تهران.
  7. جوادی آملی، عبدالله، (1386)، تبیین براهین اثبات خدا، چ پنجم، تدوین و نگارش حمید پارسانیا، قم: اسراء.
  8. جوادی آملی، عبدالله ، (1394)، رحیق مختوم، ج 12،11و 14، تدوین و نگارش، حمید پارسانیا، قم: اسراء.
  9. جوارشکیان، عباس، (1379)، «نظری انتقادی بر راه حلّ معضل ربط ثابت و متغیر در نظریه حرکت جوهری»، اندیشه دینی، جلد2، شماره 5، صص 94-75.
  10. سبزواری، ملا هادی، (1369)، شرح المنظومه، ج 2، تهران: ناب.
  11. سهروردی، یحیی بن حبش، (1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج 2، چ دوم، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  12. شیرازی، صدرالدین محمد، (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج 1 و 3، چ سوم. بیروت: دارالاحیاء التراث العربیه.
  13. شیرازی، صدرالدین محمد، (1354)، المبدا و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  14. شیرازی، صدرالدین محمد، (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
  15. طباطبایی، محمدحسین، (1386)، نهایۀ الحکمۀ، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، ج 1، 2، 3 و 4، چ چهارم، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  16. طباطبایی، محمدحسین، (1416 ق)، بدایۀ الحکمۀ، قم: جامعه مدرسین.
  17. طباطبایی، محمدحسین، (بی­تا)، الانسان و العقیده، چ دوم، قم: باقیات.
  18. طباطبایی اصفهانی، میرزا ابوالحسن، (1375)، دو رساله از میرزای جلوه، تحقیق و تصحیح محسن کدیور، نامه مفید، 6.
  19. فرهمندکیا، محمدرضا؛ رضا، حصاری؛ ساجدی، علی­محمد (1400)، «بررسی معانی دهر و سرمد از منظر ابن­سینا، میرداماد و ملاصدرا»، اندیشه دینی، جلد21، شماره 3 ، صص 69-90.
  20. فیاضی، غلام­رضا؛ حسین­زاده، محمد (1394)، «تأملی در ادله ضرورت علی»، معرفت فلسفی، جلد 3، صص 52-72.
  21. فیاضی، غلامرضا، (1395)، «پای سخن استاد 3؛ تفاوت دیدگاه مشاء و حکمت متعالیه نسبت به وجود»، نسیم خرد، جلد 3، صص 11-22.
  22. فیض کاشانی، محمد محسن، (1406ق)، الوافی، اصفهان: کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام.
  23. کاپلستون، فردلیک چارلز، (1393)، تاریخ فلسفه، ج 1 (یونان و روم)، مترجم سید جلال­الدین مجتبوی، چاپ دهم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  24. کانت، امانوئل، (1394)، تمهیدات، چاپ ششم، ترجمه غلامعلی حدادعادل. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  25. محمدزاده، رضا؛ راستیان، ابراهیم، (1391)، «برون­رفت از اشکال ربط سیال به ثابت از منظر ملاصدرا»، حکمت صدرائی، جلد 1، شماره 1، صص 94-85.
  26. مصباح یزدی، محمدتقی، (1393)، تعلیقۀ علی نهایۀ الحکمۀ، قم: موسسه امام خمینی (ره).
  27. مطهری، مرتضی، (1391)، مجموعه آثار شهید مطهری، ج 5، تهران: صدرا.
  28. مطهری، مرتضی، (1393)، درس­های اسفار، ج 1، 2 و 6، چاپ هشتم، تهران: صدرا.
  29. میرداماد، محمد (1367)، القبسات، چ دوم. تهران: دانشگاه تهران.
  30. میرداماد، محمد، (1381). مصنفات میرداماد، ج1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 672
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 494


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب