| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,716 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,441 |
شناسایی مؤلفه‌های آموزش اخلاق و میزان توجه به آن در مدارس ابتدایی | ||
| پژوهش‌های برنامه درسی | ||
| دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، شهریور 1400، صفحه 133-156 اصل مقاله (582.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcr.2021.6327 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه یوسفی1؛ عبدالله پارسا* 2؛ مسعود صفایی مقدم3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 3استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با رویکرد ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی با هدف شناسایی مؤلفهها و بررسی میزان توجه به آموزش اخلاق در مدارس ابتدایی انجام شده است. در بخش کیفی با روش استنتاجی-پدیدارشناسی، با 14 استاد و محقق حوزه آموزش اخلاق و مؤلفان کتب درسی که به صورت هدفمند و با روش زنجیرهای انتخاب شده بودند تا حد اشباع نظری، مصاحبه نیمهساختارمند انجام شد. روایی و پایایی مصاحبه با پیادهسازی متن، بازنگری سؤالات و پاسخها و تطبیق برخی مضامین، توسط دو تحلیلگر مستقل تأیید شد.سپس هشتاد مضمون پایه وسیزده مضمون سازماندهنده، در قالب چهار بعد (اهداف فردی، اهداف اجتماعی، روش، چالشها و نارساییهای آموزش اخلاق)، دستهبندی شدند و پرسشنامهای با محوریت چهار بعد اصلی برای بخش کمّی (توصیفی – پیمایشی) تحقیق تنظیم شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تأیید ده تن از استادان دانشگاه رسید. ضریب آلفا کرانباخ بهدست آمده حاکی از پایایی مطلوب پرسشنامه است. طبق نتایج کمی، دبیران، در بعد اهداف فردی، مضامین بهداشت فردی، رابطه فرد با خدا، پاکدامنی و خویشتنبانی؛ و در بعد اهداف اجتماعی، مضامین رابطه فرد با دیگر انسانها و رابطۀ فرد با طبیعت را ، بهصورت معناداری از میانگین مطلوب بالاتر ارزیابی کردند که نشانۀ توجه کافی به آنها در مقایسه با سایر مضامین است. مضامین اخلاق فردی (شجاعت، معنویت نه به معنای پرورش دینی، کرامت انسانی، انضباط شخصی و خود راهبری) و نیز برنامه درسی منسجم در قالب تحقق اهداف سطوح بالای شناختی، عاطفی و عملی نیازمند توجه و برنامهریزی فکورانهتری هستند. رشد توانمندی معلمان در فهم شفافتر مضامین اخلاقی و بکارگیری اثربخش آموزش اخلاق از پیشنهادات مهم این پژوهش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آموزش اخلاق؛ کرامت انسانی؛ مدارس ابتدایی؛ اهداف اجتماعی؛ شجاعت اخلاقی | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی اسماعیلی، رضا. (1379). بررسی اوضاع و ویژگیهای فرهنگ عمومی استان اصفهان، (گزارش تحقیق) اصفهان، انتشارات اداره کل دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی اصفهان. افکاری، فرشته. (1393). نقد و بررسی رویکردهای تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی در کتابهای درسی بخوانیم، بنویسیم، قرآن، هدیههای آسمان، تعلیمات اجتماعی و طراحی الگوی برنامه درسی. رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی. بیات، فریبرز. (1372). تأثیر عامگرایی بر اخلاق، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی. حسنی، محمد. (1394). رویکردهای نوین در تربیت اخلاقی. تهران، انتشارات مدرسه. حسنی، محمد. (1395). بررسی رویکرد تربیت اخلاقی در نظام تربیت رسمی و عمومی دوره ابتدایی. فصلنامه علمی-پژوهشی تربیت اسلامی، (11) بهار و تابستان، 48-28. درخشه، جلال؛ افتخاری، اصغر و ردادی، محسن. (1394). تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه آیتالله خامنهای، جستارهای سیاسی معاصر. دوره 6 شماره 3، 72- 53. سجادی، سید مهدی و علیآبادی، ابوالافضل. (1388). تبیین نظریه اخلاق در فلسفه مدرن (کانت) و پست مدرن (فوکو) و نقد تطبیقی دلالتهای آن برای تربیت اخلاقی. فصلنامه تعلیم و تربیت، ( 93) 164- 137. طالبی، ابوتراب. (1380). بررسی تعارض بین ارزشهای اخلاقی مذهبی و کنشهای اجتماعی دانشآموزان دبیرستانهای منطقه 3و5 شهر تهران، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس. زکاوتیقرگزلو، علی. (1395). رابطه عقل و اخلاق، اندیشههای نوین تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا، 12، (2) تابستان، 187-166. عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضمونها: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 5 شماره 2، 198 -151. کارور، نجمه؛ خوشبخت، فریبا و مزیدی، محمد. (1394). فهم آموزش اخلاق در مدارس ابتدایی شهر شیراز از دیدگاه معلمان پایه اول. مجله پژوهش برنامه درسی، 4 (2) 162-131. مصطفوی، حمیده؛ هاشمی، سهیلا و ایزدی، صمد. (1394). تحلیلی بر کارکرد نظام آموزشی در آموزش و رشد اخلاقی دانشآموزان با محوریت محتوای کتب درسی و شیوه تدریس معلمان، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 9 (36) 120-97. موسوی داودی، سیدمهدی؛ حضوری، محمدجواد؛ نجاری، رضا و رستگار، عباسعلی. (1395). طراحی و تبیین الگوی ارزشهای سازمانی مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه، مدیریت سازمانهای دولتی، دوره 5 شماره 1، 48ـ 33. میرشاه جعفری، ابراهیم و کلباسی، افسانه. (1388). دیدگاه برنامه درسی اخلاقمدار با تکیه بر پرورش منش. معرفت اخلاقی، 1 (1) 171-194. وجدانی، فاطمه. (1379). جایگاه یادگیری ضمنی و غیرمستقیم در آموزش اخلاق، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش نامه اخلاق، 7 (26) 58-48. ب. انگلیسی Curran, R. (2014). Judgment and the aims of education. Social Philosophy and Policy, 31 (1): 2-11.
Hersh, R. H., Paolitto, D. P. & Reimer, J. (1979). Promoting Moral Growth, From Piaget to Kohlberg Longman Inc., New York. (1979(.
Chowdhury, M. (2016). Emphasizing Moral Values Ethics And Character Education In Science Teaching. The Malaysian Online Journal of Educational Science, 4 (2) 1- 16.
Althof, W. & Berkowitz, M. W. (2006). Moral education and character education: their relationship and roles in citizenship education University of Missouri-St. Louis, USA. Journal of Moral Education, 5 (4), 495–518. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 541 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 490 |
||