| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,754 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,454 |
نقش داستان در پرورش و تقویت مهارت پرسشگری کودک؛ بررسی موردی داستان حقیقت و مرد دانا | ||
| مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 8، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، اسفند 1401، صفحه 193-220 اصل مقاله (919.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcls.2021.39417.1854 | ||
| نویسنده | ||
| علی شیروانی شیری* | ||
| استادیار، گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقش داستان در پرورش و تقویت مهارت پرسشگری کودک؛ بررسی موردی داستان حقیقت و مرد دانا علی شیروانی شیری* چکیده یکی از مهم‌ترین و بارزترین ویژگیهای کودکان، پرسیدن پرسشهای بیشمار در زمینههای گوناگون است. این ویژگی کودک که ریشه در کنجکاوی و حقیقتجویی وی دارد، از ویژگیهای عمومی انسان است که در دوره‌ی کودکی بیشتر نمود دارد. هدف از این مقاله، تأملی در ویژگی پرسشگری کودک و چگونگی پرورش و جهتدهی این توانمندی از طریق داستان است. داستان‌های کودکان محمل و میدان‌گاه مناسب برای پرورش قدرت خلاقیت، تفکر، اندیشهورزی و همچنین تقویت و جهتدهی به ویژگی پرسشگری کودک است. این تحقیق با رویکردی کیفی و با بررسی اسناد به گردآوری دادهها پرداخته است. مورد مطالعه در این پژوهش، داستان حقیقت و مرد دانا از بهرام بیضایی (1351) است که از این زاویه تحلیل می‌شود. یافتهها نشان میدهد که برخی از داستان‌های کودکان با خلق شکل و تجربهای از زندگی، کودک را در معرض مجموعهای از فرصتها و موقعیتهای هرچند ساختگی، اما به‌دقت طراحیشده قرار میدهند و برخی دیگر با دعوت از کودک به مشارکت در خلق معنای داستان، وی را پرسشگرانه و به‌طور فعال و مشارکتجویانه وارد فرایند خلق داستان میکنند و از این معناها نزد کودک تمرکززدایی می کنند. افزون‌بر این، نوع شخصیتپردازیها، زاویه دید، وقایع و رخدادها، شیوه‌ی جلوهگری درون‌مایه، پیرنگ و... میتواند در ایجاد چالش ذهنی و ترغیب کودک به پرسشگری و دعوت از وی به مشارکت فعالانه در فرایند ساخت معنا در داستان یا مشایعت منفعلانه‌ی او مؤثر باشد. * استادیار گروه آموزشی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان ali_shiravani@cfu.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: 16/10/99 تاریخ پذیرش مقاله: 26/4/1400 | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حقیقت و مرد دانا؛ داستان؛ کودک؛ مهارت پرسشگری | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، نامدار و همکاران. (1393). «از پرسشهای متخیلانه تا آفرینشهای خلاقانه». پژوهشنامه‌ی مبانی تعلیم و تربیت، سال4، شماره‌ی2، صص29-49.
اکرمی، لیلا و همکاران.(1394). «اثر بخشی آموزش فلسفه به شیوه‌ی حلقه کندوکاو بر پرسشگری و نگرش به خلاقیت در دانش‌آموزان نابینا». ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره‌ی4، شماره‌ی4، صص71-78.
اسمیت، فیلیپ، جی؛ هولفیش، گوردون. (1389). تفکر منطقی: روش تعلیم و تربیت. ترجمه‌ی علی شریعتمداری، تهران: سمت.
بدری‌گرگی، رحیم؛ خانلری، مریم. (1392). «تأثیر آموزش راهبرد پرسشگری متقابل هدایت‌شده در گروه همتایان بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دختر پایه‌ی سوم راهنمایی». تفکر و کودک، سال4، شماره‌ی2، صص 1-16.
بیضائی، بهرام. (1396). حقیقت و مرد دانا. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
پاشایی، روشنک. (1391). «فراداستان در ادبیات کودک». مجموعه مقالات همایش ادبیات کودک، به‌کوشش سعید حسامپور، صص 27-36.
حیاتی، علی و همکاران. (1396). «شناسایی موانع خانوادگی مؤثر بر پرسشگری دانش‌آموزان دوره ابتدایی». خانواده و پژوهش، شماره‌ی4، صص 127-146.
خسرونژاد، مرتضی. (1384). «مفهوم کودکی و هدفها ادبیات کودک». علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره‌ی22، شماره‌ی4، پیاپی45، صص 154-168.
ــــــــــــــــــ. (1388). دیگرخوانیهای ناگزیر؛ رویکردهای نقد و نظریه ادبیات کودک. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ـــــــــــــــــ . (1389). معصومیت و تجربه درآمدی بر فلسفه ادبیات کودک. تهران: نشر مرکز.
ـــــــــــــــــ . (1390). چگونه توانایی اندیشیدن فلسفی کودکان را پرورش دهیم؛ ضمیمهی کتاب داستان‌های فکری، مشهد: به نشر.
خسرونژاد، مرتضی؛ شکراللهزاده، سودابه. (1395). «رهاوردهای نظریه تمرکززدایی رهاوردهای نظریه‌ی تمرکززدایی برای ایدئولوژی‌های جنسیتی: مطالعهی موردی افسانهی لجباز». مطالعات ادبیات کودک، سال7، شماره‌ی1، پیاپی 13، صص 49- 68.
دانشی، غلامرضا؛ یاری‌دهنوی، مراد. (1393). «پیامدهای پرسشگری در فلسفه‌ورزی کودک». همایش بین المللی فلسفه تعلیم‌وتربیت در عمل، دانشگاه خوارزمی.
رجبی همدانی و همکاران. (1396). «افسانه‌های ایرانی پریان ابزاری برای فکرپروری کودکان؛ رهیافتی آموزشی بر‌اساس نظریه لیپمن». تفکر و کودک، سال8، شماره‌ی2، صص 59- 86.
رشتچی، مژگان. (1389). «ادبیات داستانی کودکان و نقش آن در رشد تفکر». تفکر و کودک، سال1، شماره‌ی2، صص 23-37.
شاه‌آبادی، محمدرضا و همکاران. (1395). «تأثیر قصه‌های قرآنی بر مهارت پرسشگری دانش‌آموزان». خانواده و پژوهش، شماره‌ی23، صص 32-46.
شعارینژاد، علی اکبر. (1395). ادبیات کودکان. تهران: اطلاعات.
شکیبایی، زهره و همکاران. (1389). «تأثیر داستان‌های مثنوی معنوی مولانا بر میزان مهارت پرسشگری فلسفی نوجوانان». تحقیقات مدیریت آموزشی، سال2، شماره‌ی2، صص 117-134.
شیروانی‌شیری، علی. (1392). بررسی تطبیقی مبانی فلسفیتربیتی و شگردهای جلوهگری مقولههای «اقتدار و آزادی» در داستان‌های فارسی و انگلیسی کودک. پایاننامهی دکتری رشته تاریخ و فلسفه آموزشوپرورش دانشگاه اصفهان.
طباطبایی، زهرا؛ موسوی، مرضیه. (1390). «بررسی تأثیر برنامه‌ی فلسفه برای کودکان در پرسشگری و تفکر انتقادی دانش‌آموزان پایههای سوم تا پنجم ابتدایی دبستان علوی شهر ورامین». تفکر و کودک، سال2، شماره‌ی2، صص 73-90.
غریبی، حسن و همکاران. (1392). «اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانش‌آموزان پسر پایه‌ی پنجم ابتدایی شهر سنندج». تفکر و کودک، سال4، شماره‌ی1، صص 72- 99.
فرنیا، فاطمه؛ پورگیو، فریده. (1392). «بررسی مفهوم توانمندسازی در داستان‌های احمد اکبرپور». مطالعات ادبیات کودک، سال4، شماره‌ی1، صص 113-136.
فیشر، رابرت. (1397). آموزش تفکر به کودکان. ترجمه‌ی مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان، اهواز: گوزن.
قاسمی، سمانه. (1392). «شگردهای تمرکززدایی در کتابهای تصویری کودکان». چهارمین همایش ملی ادبیات کودک و نوجوان (ادبیات کودک و نوجوان و تصویرگری)، 10 و 11 اردیبهشت 1392، دانشگاه شیراز.
قائدی، یحیی. (1395). مبانی نظری فلسفه برای کودکان. تهران: مرآت.
گال، م. بورگ؛ گال، ج. (1393). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ج2، ترجمه‌ی احمدرضا نصر و همکاران، تهران: سمت و دانشگاه شهید بهشتی.
گنجی، کامران و همکاران. (1392). «اثربخشی آموزش مهارت‌های پرسشگری به معلمان بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان متوسطه». روانشناسی تربیتی، شماره‌ی27، دوره‌ی9، صص 1- 25.
لسنیک-ابر اشتاین، کارن. (1387). «تأملی در چیستی ادبیات کودک و کودکی». دیگرخوانیهای ناگزیر؛ رویکردهای نقد و نظریه ادبیات کودک، ترجمه‌ی طاهره آدینه‌پور، صص 291-322.
لیپمن، متیو. (1395). ناتاشا؛ گفت وگویی بر مبنای نظریه ویگوتسکی .ترجمه‌ی مهرنوش هدایتی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
متیوز،گرت. ب. (1387). «داستان‌های تفننیفلسفی». دیگرخوانیهای ناگزیر، رویکردهای نقد و نظریه ادبیات کودک، ترجمه‌ی روحیه نظیریپور، صص323-343.
مهدوی، انسیه و همکاران. (1397). «شناخت مربیان پیشدبستانی از مهارت تفکر انتقادی». اندیشههای نوین تربیتی، دوره‌ی14، شماره‌ی4، صص 83- 109.
میرصادقی، جمال. (1394). عناصر داستان. تهران: سخن.
نودلمن، پری. (1387).«لذت و گونهی ادبی: ژرفاندیشیهایی دربارهی ویژگیهای ادبیات داستانی کودکان». دیگرخوانیهای ناگزیر، رویکردهای نقد و نظریه ادبیات کودک، ترجمه‌ی داود خزایی، صص 419-444.
نورتون، دنا. (1382). شناخت ادبیات کودک: گونهها و کاربردها از روزن چشم کودک، ترجمه‌ی منصوره راعی و همکاران، ج1، تهران: قلم.
هجری، محسن. (1382). سرچشمه خشکیده پرسشگری، کتاب ماه کودک و نوجوان. سال7، شماره‌ی 72، صص 66-69.
هیگونه، م. ر. (1387). «گوناگونی لذتها». دیگرخوانیهای ناگزیر، رویکردهای نقد و نظریه ادبیات کودک، ترجمه‌ی داود خزایی، صص 469-479.
Farnia, F. (2009). A Study of Power in the novels of Roald dahl and Lewis Carroll, Thesis Submitted to the School of Graduate Studies in Partial Fulfillment of the Requirement for the Degree of Master of Art, English Literature, Shiraz University, Shiraz, Islamic Republic of Iran.
McClelland, M. M., & Morrison, F.J. (2003). The emergence of learning related social skills in Preschool Children. Early childhood Research Quarterly, 18, 206-224.
Matthews, Garret B. (1994). The Philosophy of Childhood, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Mayring, P. (2000). Qualitative Content Analysis, in Forum Qualitative Social Research, 1, No. 2.
Sadan, E. (2004). Empowerment and Community Planning: Theory and Practice, Available online at: http//www/mpow.org
Wilson Melissa B. (2009). Constructions of Childhood Found in Award-winning Children’s Literature. A Dissertation Submitted to the Faculty of the Department of Language, Reading, and Culture in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy in the Graduate College, The University of Arizona. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 967 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 467 |
||
