| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 862 |
| تعداد مقالات | 7,672 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,668,628 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,743,177 |
سازمانهای مردم‌نهاد به‌مثابه صدای بزه‌دیدگان آسیبپذیر؛ نگاهی به رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری 1392 | ||
| مطالعات حقوقی | ||
| دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 40، تیر 1400، صفحه 221-252 اصل مقاله (786.58 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jls.2020.36729.3856 | ||
| نویسندگان | ||
| کوثر شکریان کوکنده1؛ سید ابراهیم قدسی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه مازندران، بابلسر | ||
| 2دانشیار رشته جزا و جرم شناسی دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| قانون‌گذار ایران همسو با اندیشه‌های سیاست جنایی مشارکتی، حمایت سازمانهای مردم‌نهاد (سمن‌ها) از بزه‌دیدگان آسیبپذیر را نیز پذیرفته است. این گروه ها به‌واسطه شرایط فیزیکی و اجتماعی در برابر جرم آسیب پذیرترند و نیازمند حمایت ویژه هستند. برای تحقق این هدف در ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 به سمن‌ها اجازه حمایت از بزه‌دیدگان در رسیدگی کیفری، از طریق اعلام جرم و شرکت در دادرسی داده شده است. مقاله حاضر نیز با هدف بررسی کارکرد سمن ها به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا سمن‌ها کارایی لازم در حمایت از بزه‌دیدگان را دارند. یافته‌ها نشان می‌دهند که تدابیر حمایتی مذکور، با چالش‌هایی روبه‌رو هستند؛ فقدان معیار ارزیابی سمن‌ها، محدودیت مداخله آن‌ها و بی‌اطلاعی قضات سبب می‌شود تا بهره‌مندی خوبی از آن‌ها به عمل نیاید. علاوه بر این، سمن‌ها دارای ماهیت حقوقی ضعیفی بوده و اغلب مستقلانه عمل می‌کنند، با رسانه‌های جمعی همکاری نداشته و غالباً فاقد تخصص هستند. همچنین از اعتماد دولت و مردم و وضعیت مالی خوبی برخوردار نیستند. از این روز لازم است هم در قانون‌گذاری تدابیری اندیشیده شود و هم به قضات آموزش‌های لازم در این خصوص داده شود. همچنین باید تلاش شود تا سمن‌ها جایگاه اجتماعی خوبی در جامعه پیدا کرده، با درآمدزایی وابستگی خود را کاهش داده و بهتر بتوانند از افراد آسیبپذیر حمایت کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بزه‌دیدگان آسیبپذیر؛ چالش‌ها؛ دعوای کیفری؛ سازمانهای مردم‌نهاد | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی
بابایی، جابر (1389) «نقش سازمانهای مردم‌نهاد در پیشگیری از جرائم نوجوانان در حقوق ایران و اسناد الزام‌آور سازمان ملل متحد»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری.
توجهی، عبدالعلی (1378) «سیاست جنایی حمایت از بزه‌دیدگان»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، دوره چهارم، شماره 4، صص 27- 46.
توجهی، عبدالعلی (1380) «جایگاه حمایت از بزه‌دیدگان در اسناد و کنوانسیون‌های بین‌المللی»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، دوره اول، شماره 9، صص 51- 66.
جوانمرد، بهروز (1394) آیین دادرسی کیفری، جلد اول، تهران: انتشارات جاودانه.
چکنی، مصطفی و حسنی، محمدحسن (1397) «راهبردهای مشارکت سازمانهای مردم‌نهاد در فرآیند کیفری (نقد تحلیل ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری)»، مجله مجلس و راهبرد، دوره بیست و پنجم، شماره 94، صص 341-367.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (1397)، «آسیب‌شناسی سازمانهای مردم‌نهاد»، (دسترسی در 18/03/1399).
www.irna.ir/news/83124230/
دامغانی، مریم، عبدلی، غلامرضا و بهمن پور، هومن (1396) «باز شناسایی دیدگاه کارشناسان و فعالان محیط‌زیست نسبت به جایگاه حقوقی و نقش سازمانهای مردم‌نهاد (NGOs) محیط‌زیستی در کشور»، مجله پژوهش در هنر و علوم انسانی، دوره چهارم، شماره 4، صص 9- 22.
ذاکر حسین، محمد‌هادی (1393) «حمایت کیفری از منابع طبیعی؛ توجیهات حقوق بشری»، مجله دادرسی، دوره سوم، شماره 105، صص 49-51.
رازقی، نادر و لطفی خاچکی، بهنام (1397) «تحلیل جامعه‌شناختی چالش‌های بقا و پایداری سازمانهای مردم‌نهاد فعال در حوزه آسیب‌های اجتماعی؛ با تأکید بر رابطه آن‌ها با دولت»، جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، دوره پنجم، شماره 11، صص 93- 122.
رایجیان اصلی، مهرداد (1384) بزه‌دیده‌شناسی حمایتی، تهران: نشر دادگستر.
رایجیان اصلی، مهرداد (1385) «بزه‌دیدگان؛ حقوق و حمایت‌های بایسته»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، دوره سوم، شماره 19، صص 117- 138.
رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین (1396) «حضور سازمانهای مردم‌نهاد در فرآیند کیفری در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری»، مجله حقوقی دادگستری، دوره سوم، شماره 99، صص 139- 168.
رمضانی قوام آبادی، محمد حسین و شفیعی سردشت، جعفر (1391) «آسیب شناسی طرح ناظر بر تاسیس، فعالیت و نظارت بر سازمانهای مردم نهاد»، مجله تحقیقات حقوقی، دوره چهارم، شماره 58، صص 49- 113.
زارعی، محمدحسین (1386) «امنیت قضایی به‌مثابه حق»، فصل‌نامه مجلس و راهبرد، دوره دوم، شماره 56، صص 9- 46.
زینالی، امیر و مقدسی، محمدباقر (1391) «حق بزه‌دیده بر امنیت و اطلاع‌رسانی در فرآیند کیفری»، مجله تحقیقات حقوقی، دوره اول، شماره 57، صص 227- 272.
سودمند راد، امیر (1395) «نقش حمایتی سازمانهای مردم‌نهاد در فرآیند رسیدگی کیفری»، مجله دادرسی، دوره چهارم، شماره 118، صص 60-65.
شمس، عبدالله (1387) آیین دادرسی مدنی (دوره بنیادین)، جلد دوم، تهران: دراک.
عزیزی، علیرضا (1388) «پیشینه و مبانی حمایت از بزه‌دیده و متهم در فرآیند دادرسی کیفری»، مجله حقوقی گواه،دوره اول، شماره 14، صص 17- 28.
فارل، گراهام و کورتا فیلیپس و کن پیس (1385) «چرا بزه‌دیدگی ثانوی اتفاق می‌افتد» ترجمه نوروز کارگری، مجله فقه و حقوق، دوره دوم، شماره 9، صص 141- 166.
فتاح، عزت، سوسن خطاطان، و علی حسین نجفی ابرندآبادی (1371) «از سیاست مبارزه با بزهکاری تا سیاست دفاع از بزه‌دیده (ضرورت یک تغییر بنیادی در سیاست جنائی کنونی)»، مجله حقوقی دادگستری، دوره هشتاد و چهار، شماره 3، صص 85- 112.
کوشکی، غلام حسن (1392) «سازمانهای غیردولتی: از انفعال تا مشارکت رو به فعال در تعقیب دعوی عمومی (با نگاهی به قانون آیین دادرسی کیفری)»، مجله پژوهشی حقوق کیفری، دوره دوم، شماره 4، صص 65- 86.
کوهکن، علیرضا (1388) آسیب‌شناسی سازمانهای مردم‌نهاد در ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات سیاسی.
گسن، ریموند (1370) مقدمه‌ای بر جرم‌شناسی، ترجمه مهدی کی‌نیا، تهران: چاپخانه علامه طباطبائی.
لپز، ژرار و فیلیزولا، ژینا (1379) بزه‌دیده و بزه‌دیده‌شناسی، ترجمه روح الله کرد علیوند و احمد محمدی، تهران: مجد.
مرکز پژوهشی آرا (1399) «آسیب‌شناسی سازمانهای مردم‌نهاد در ایران/چه عواملی باعث عدم کارایی سمن‌ها در کشور شده است؟»، (دسترسی در 18/03/1399).
مظفری، سیما (1390) «نقش سازمانهای مردم‌نهاد در فرآیند دادرسی عادلانه جرائم کودکان و نوجوانان در ایران و فرانسه»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی.
وروایی، اکبر و محمدی، همت و نوریان، ایوب (1395) «مشارکت سازمانهای مردم‌نهاد در فرآیند کیفری»، مجله حقوق و سیاست، دوره دوم، شماره 28، صص 27- 44.
ب. انگلیسی
Demmitt, Audrey (2019) "Crime against Persons with Disabilities:The Facts", (Accessed January 26, 2020) at:
Finkelhor, David (2011) “Prevalence of Child Victimization, Abuse, Crime, and Violence Exposure”, Violence against Women and Children: Mapping the Terrain. Jacquelyn W. White, Mary P. Koss, & Alan E. Kazdin, (Eds). Washington, DC: American Psychological Association. pp. 9-29.
Fortugno, Federic and et al. (2013) "Symptoms Associated with Victimization in Patients with Schizophrenia and Related Disorders". PLoS ONE 8(3).
Cook, Royer, Barbara. Smith and Adele. Harrell (1990) "Helping Crime Victims: Levels of Trauma and Effectiveness of Services in Arizona", 1983-1984. Archival Version. Version: v0. ICPSR - Interuniversity Consortium for Political and Social Research. Dataset. Accessed July 1, 2020.
Nixon, Margaret (2019) "People with Disability Are More Likely to Be Victims of Crime– Here’s why", (Accessed March 18, 2020) at:
https://theconversation.com/people-with-disability-are-more-likely-to-be-victims-of-crime-heres-why-111999
Fitzgerald, Paul and et al. (2005) "Victimization of Patients with Schizophrenia and Related Disorders", Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, Vol 39, No 3, pp.169-174.
Rayejian, Mehrdad (2013) "Introducing General Theory of Victimology in Criminal Sciences", Intl. J. Humanities, Vol. 20, No. 3, pp. 53-79. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 580 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 491 |
||