| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 859 |
| تعداد مقالات | 7,631 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,515,224 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,637,807 |
بررسی میزان انطباق مسئولیت کارفرما در ماده 12 قانون مسئولیت مدنی با قواعد عام مسئولیت مدنی | ||
| مطالعات حقوقی | ||
| دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 40، تیر 1400، صفحه 89-116 اصل مقاله (583.74 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jls.2021.32124.3245 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه سعیدی* 1؛ محمد مهدی الشریف2؛ سید محسن قائم فرد2 | ||
| 1دانشجو | ||
| 2دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| هرچند ماده 12 قانون مسئولیت مدنی در باب مسئولیت مدنی کارفرما اقتباسی همراه با تصرف از قانون تعهدات سوئیس است و مسئولیت به این شکل در حقوق سنتی ایران و فقه بی‌سابقه است، اما اغلب نویسندگان حقوقی ایران در تحلیل و توجیه این ماده همچون بیشتر مسائل مسئولیت مدنی، از حقوق فرانسه الهام گرفته و برای آن مبانی همچون نظریه خطر و تقصیر مفروض را در نظر گرفته‌اند. با وجود این، بسیاری از نویسندگان حقوقی ایران در تعیین مبنای این ماده کوشیده‌اند آن را به قواعد عمومی مسئولیت مدنی بازگردانده و آن را با مبانی فقهی مسئولیت مدنی آشتی دهند. مهم‌ترین ابزاری که برای توجیه مسئولیت کارفرما در قبال عمل کارگر به آن استناد شده، قاعده سبب اقوا از مباشر است. سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود آن است که تعیین مبنای سبب اقوا از مباشر برای ماده مذکور صحیح است یا خیر؟ این مقاله با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‌ای به این نتیجه می‌رسد که جز در برخی موارد بسیار محدود، این قاعده نمی‌تواند از عهده توجیه مسئولیت کارفرما و انتساب زیان به وی برآید. از همین رو، رویه قضایی در جبران خسارات جسمانی از عمل به ماده 12 سرباز زده و اغلب کارگر را بر اساس مواد قانون مجازات اسلامی به پرداخت دیه و ارش محکوم می‌کند. با توجه به یگانگی معیارهای سببیت و استناد عرفی در خسارات مالی و جسمانی، اعتقاد به بقا ماده در مورد خسارات مالی و نسخ آن در مورد خسارات جسمانی، تناقض‌آمیز است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سبب؛ کارفرما؛ کارگر؛ مباشر؛ مسئولیت مدنی | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی
الشریف، محمدمهدی و سمیه سعیدی (1392) «نقد نهاد تخفیف بر اساس وضعیت مالی عامل زیان در دعوای مسئولیت مدنی»، حقوق خصوصی، دوره دهم، شماره اول، صص 32-5.
بابائی، ایرج (1380) «مبنای مسئولیت کارفرمایان در ماده 12 قانون مسئولیت مدنی»، پژوهش حقوق عمومی، شماره 5، صص 39-14.
بابائی، ایرج (1394) حقوق مسئولیت مدنی و الزامات خارج از قرارداد، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
باریکلو، علیرضا (1389) مسئولیت مدنی، چاپ سوم، تهران: میزان.
بهرامی احمدی، حمید (1388) مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: میزان.
حکمت‌نیا، محمد (1386) مسئولیت مدنی در فقه امامیه، چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
حیاتی، علی عباس (1392) حقوق مدنی (4) مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
خدابخشی، عبدالله (1395) جبران خسارت کارگران در نظام مسئولیت مدنی، چاپ چهارم، تهران: چاپخانه حیدری.
لطفی، اسدالله (1393) سلسله مباحث فقهی اصولی مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: انتشارات جاودانه جنگل.
صفایی، سید حسین و حبیب‌الله رحیمی (1396) مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، چاپ دهم، تهران: سمت.
قاسم‌زاده، سید مرتضی (1390) الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، چاپ نهم، تهران: میزان.
قیاسی، جلال‌الدین (1394) تسبیب در قوانین کیفری، چاپ سوم، تهران: انتشارات جنگل جاودانه.
کاتوزیان، ناصر (1393) الزام‌های خارج از قرارداد مسئولیت مدنی، ج دوم، چاپ یازدهم، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران.
کاتوزیان، ناصر (1385) مقدمه علم حقوق، چاپ چهل و هشتم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
نظری، ایراندخت (1395) حقوق مدنی (4) الزام‌های بدون قرارداد، چاپ دوم، تهران: مجد.
یزدانیان، علیرضا (1395) قواعد عمومی مسئولیت مدنی، ج سوم، چاپ اول، تهران: میزان.
ب. عربی
آملی، میرزا محمدتقی (1380) مصباح‌الهدی فی شرح العروه‌الوثقی، ج سوم، چاپ اول، تهران: مؤلف.
اردبیلی، احمد ابن محمد (1403) مجمع‌الفائده و البرهان، ج 13، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
اصفهانى، محمدبن‌حسن (1416) کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج 11، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
انصاری، مرتضى (1415) کتاب المکاسب، ج 3، چاپ اول، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
تبریزی، جواد بن على (1428) تنقیح مبانی الأحکام - کتاب الدیات، چاپ اول، قم: دارالصدیقة الشهیدة سلام الله علیها.
ترحینی‌عاملی، سیدمحمدحسین (1427) الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، ج 8، چاپ چهارم، قم: دار الفقه للطباعة و النشر.
سبزواری، سیدعبد الأعلى (1413) مهذّب الأحکام، ج 21، چاپ چهارم، قم: مؤسسه المنار - دفتر حضرت آیة الله.
سنهوری، عبدالرزاق احمد (2009) الوسیط فی شرح القانون الجدید المدنی، ج 2، بیروت، لبنان: منشورات الحلبی الحقوقیه.
سیستانی، سیدعلى (بی‌تا) منهاج الصالحین، ج دوم، بی‌نا.
طباطبایی‌بروجردی، حسین (1413) تقریرات ثلاث، چاپ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبائی‌یزدی، سیدمحمد کاظم (بی‌تا) تکمله العروه الوثقی، ج 1، چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری.
طباطبایی یزدی، سیدمحمد کاظم (1410) حاشیه المکاسب، ج 2، چاپ اول، قم: موسسه اسماعیلیان.
کلینی، محمدبن‌یعقوب (1407) الکافی، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
محقق‌حلی، نجم‌الدین (1408) شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، چاپ دوم، قم: موسسه اسماعیلیان.
مکارم، ناصر (1411) القواعد الفقهیه، ج دوم، چاپ سوم، قم: مدرسه امام امیرالمومنین (ع).
موسوی‌بجنوردی، سیدحسن (1419) القواعد الفقهیه، ج اول، چاپ اول، قم: نشر الهادی.
موسوی‌خمینی، سیدروح‌اللّه (بی‌تا) تحریر الوسیلة، جلد دوم، چاپ اول، قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
نجفی (صاحب جواهر)، محمدحسن (بی‌تا) جواهر الکلام، چاپ هفتم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
نجفی (کاشف الغطاء)، محمدحسین (1359) تحریر المجله، چاپ اول، نجف: المکتبه المرتضویه.
نجم‌آبادی، میرزا ابوالفضل (1421) الرسائل الفقهیه، چاپ اول، قم: انتشارات مؤسسه معارف اسلامی امام رضا (ع).
ج. فرانسه
Starck, Boris (1942) Droit civil obligation, Libraries technniques, Paris.
Bénabent, Alain (2005) Droit civil.les obligation, 10é.éd, Librairie general de droit et de jurisprudence.
Radé, Christophe (2005) “Droit à réparation, résponsabilite du fait d’autrui. Principe general”.
Savatier, René (1974) Traite de la résponsabilite civil en droit francais, Paris.
Flour, jacques (2009) Luc-Aubert (jean) et Savaux (Eric), Droit civil les obligation, 13 éd, Sirey.
Malaurie, Philippe (2007) Aynés, (Laurent) et Stoffel-Munck, (Philippe), Les obligation, 3e éd.
Terré François (1996) Simler (Philippe), Lequette (Yves), Droit Civil Les Obligation, 6e éd. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,176 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 792 |
||