| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,748 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,453 |
تحلیل صرفی و نحوی نام‌های افراد در گویش لامردی | ||
| زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی | ||
| دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 8، شهریور 1400، صفحه 291-323 اصل مقاله (487.7 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jill.2021.40525.1251 | ||
| نویسنده | ||
| داوود پورمظفری* | ||
| استادیار زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| مطالعۀ ساخت صرفی و نحوی نام‌های خاص، یکی از حوزه‌های مطالعات زبان‌شناسی است که از آن به نام‌شناسی زبان‌شناختی تعبیر می‌شود. پژوهش پیش رو که به توصیف و تحلیل نام‌های افراد در گویش لامردی، یکی از گویش‌های فارسی رایج در جنوب استان فارس، اختصاص دارد، در شمار نخستین پژوهش‌های حوزۀ نام‌شناسی زبان‌شناختی در گویش‌های ایرانی است. در این جستار نام افراد به سه گروه ساده، ترکیبی و گروهی دسته‌بندی و لایه‌های صرفی و نحوی آن‌ها از منظری ساختارگرایانه بررسی و تحلیل می‌شود. یافته‌های نشان می‌دهند که در نام‌های ساده و ترکیبی زایاترین فرایند واژه‌سازی در گویش لامردی، فرایند کوتاه‌سازی است که در قالب کوتاه‌سازی پس‌رو، میانی، پیش‌رو و نامنظم نمود یافته است. تکواژهای تصریفی متعددی متأثر از بافت موقعیتی برای بیان معنای سرزنش (-ol)، تحقیر و تصغیر (-ak) و تحبیب (-ā و -aku و -i) به کار گرفته می‌شوند. در این میان، نشانداری تکواژ -ol به جنسیت افراد و نشانداری -aku به سن و منزلت اجتماعی آنان از جهت کاربردشناختی قابل توجه است. بررسی «نام‌های گروهی» و توصیف چهار الگو در ساخت نحوی آن‌ها بخش پایانی این نوشتار است. نام‌های گروهی در گویش لامردی نمایان‌گر بقای سنتی کهن در نام‌گذاری ایرانی است که به دلیل رواج سنت عربی نام‌گذاری افراد در متون رسمی و دیوانی، چندان مجال بروز نداشته ولی به طور غیررسمی در گویش‌های ایرانی باقی مانده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کوتاه‌سازی؛ گویش لامردی؛ نام‌شناسی؛ نام‌های افراد؛ نام‌های ترکیبی؛ نام‌های گروهی | ||
| مراجع | ||
|
ابن ابی‌الخیر، شهمردان. (1362). نزهت‌نامۀ علایی. تصحیح فرهنگ جهانپور. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
بیهقی، ابوالفضل. (1386). تاریخ بیهقی. 2ج. تصحیح محمدجعفر یاحقی و مهدی سیّدی. تهران: سخن.
ثمره، یدالله. (1386). آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
جذوه. (1377). واژنامۀ بوربسّه. به‌کوشش ایرج افشار. ضمیمۀ شمارۀ5 نامۀ فرهنگستان. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
جلیلیان، شهرام. (1388). ساسان خودای؛ چهره‌ای تاریخی یا افسانه‌ای؟. تاریخ ایران. (3)، صص. 27-54.
زندی، بهمن و فاطمه عظیمی‌فرد. (گردآورنده) (1397). مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات نام‌شناسی ایران. تهران: نشر نویسۀ پارسی.
شقاقی، ویدا. (1386). مبانی صرف. تهران: سمت.
شقاقی، ویدا. (1394). فرهنگ توصیفی صرف. تهران: انتشارات علمی.
صادقی، علی‌اشرف. (1354). دربارۀ بعضی پسوندهای نسبت در فارسی معاصر. در جشن‌نامۀ محمد پروین گنابادی. زیرنظر محسن ابوالقاسمی. تهران: توس.
صادقی، علی‌اشرف. (1397). پسوندهای تحبیبی فارسی در دورۀ اسلامی. فرهنگ‌نویسی. (13)، صص. 3-41.
صادقی، علی‌اشرف. (1398الف). پسوندهای تحبیبی فارسی در درورۀ اسلامی(2). فرهنگ‌نویسی. (14)، صص. 3-17.
صادقی، علی‌اشرف. (1398ب). پسوندهای تحبیبی فارسی در دورۀ اسلامی(3). فرهنگ‌نویسی. (15)، صص. 3-16.
فراتی، علی‌اکبر. (1387). جستاری در کنیه و فرهنگ عربی‌ـاسلامی. علوم حدیث. 13 (1)، صص. 84-112.
قزوینی، محمد. (1362). مقدمۀ قدیم شاهنامه. در هزارۀ فردوسی. تهران: دنیای کتاب.
منور، محمد. (1386). اسرارالتوحید. 2ج. تصحیح محمدرضا شفیعی‌کدکنی. تهران: آگاه.
ندیم، مصطفی. (1384). نظام نام‌گذاری غیررسمی عامه در میان جزیره‌نشینان قشم. نامۀ انسان‌شناسی. 4 (7)، صص. 147-160.
Algeo, J. and K. Algeo (2000). Onomastics as an interdisciplinary study. Names. 48 (3/4), pp. 265-274. Bauer, L. (1983). English word-formation. Cambridge: Cambridge University Press. Bauer, L. (2003). Morphological productivity. Cambridge: Cambridge University Press. Blanár, V. (2009). Proper names In the light of theoretical onomastics. Namenkundliche Informationen, 95 (96), pp. 89-157. Bright, W. (2003). What is a name? reflections on onomastics. Language and Linguistics. 4 (4), pp. 669-681. Cheon-Bae, P. (1988). A study on the rule of clipping. English Studies, (12), pp. 168-186. Name. (2014). Encyclopaedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/name. Access Date: June 03, 2020. Sánchez Fajardo, J. A. and F. R. González. (2018). Motivations and morphological variations in clipped personal names: A cross-linguistic approach. Lingua, (206), pp. 1-14. Schlücker, B. and T. Ackermann. (2017). The morphosyntax of proper names: An overview. Folia Linguistica, 51(2), pp. 309–339. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 988 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 505 |
||