| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,730 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,446 |
واقع‌نمایی گزاره‌های دینی از منظر علامه طباطبایی و ونسان برومر | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| دوره 20، شماره 76، آذر 1399، صفحه 71-96 اصل مقاله (500.39 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2020.5941 | ||
| نویسندگان | ||
| مسعود رهبری* 1؛ فروغ السادات رحیم پور2 | ||
| 1دانش‌آموخته‌ی دکتری فلسفه‌ی اسلامی، دانشگاه اصفهان | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| در معرفت‌شناسی علامه طباطبایی، معرفت انسان بر باورهایی مبتنی است که مطابق با واقع، یقینی و ثابت‌اند. او ازآنجاکه مبنای معرفت بشری را بدیهیات می‌داند، جزو مبناگریان حداکثری شمرده می‌شود و الهیات خود را بر همین پایه استوار می‌کند. در الهیات وی، خداوند و صفات او اموری عینی و واقعی است و ذهن بشر، با بهره‌گیری از فنون استدلال، می‌تواند در حد وسع خویش و به‌نحو قطعی و یقینی، به واقعیت ساحت الوهی پی ببرد. زبان بشری نیز این قابلیت را دارد که بدون توسل به مجاز و تمثیل، به‌نحو حقیقت و با نظر داشت روح معنای الفاظ، در سخن گفتن از خداوند به‌کار گرفته شود. در مقابل، برومر از مبناگرایان حداقلی به شمار می‌آید و هیچ گزاره‌ای را مصون از چون و چرا نمی‌داند. از دیدگاه او، شناخت آدمیان از خداوند در حد تجلیات او است و دستگاه ادراکی بشر توان کشف واقعیت ساحت الوهی را ندارد. زبان دین نیز در سخن‌گفتن از خداوند، بیش از آنکه زبانی واقع‌نما و حکایت‌گر باشد، زبانی تمثیلی – تجویزی است و بیش از آنکه اِخبار از واقعیت باشد، در پی معنابخشی به زندگی و بیان‌گر شیوه‌ی زیست مؤمنانه و نحوه‌ی رفتار بایسته‌ی مؤمنان در ارتباط با خداوند است. بنابراین الهیات علامه طباطبایی مبتنی بر یقین است، اما الهیات برومر آمیخته با نسبیت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان کلیدی: 1. علامه طباطبایی؛ 2. ونسان برومر؛ 3. معرفت‌شناسی؛ 4. واقع‌گرایی؛ 5. زبان دین | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، (1364)، منطق المشرقیین و القصیده المزدوجه فی المنطق، قم: کتابخانه عمومی آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی. 2. ــــــــــــــــــــــــــــــ ، (1408 ق)، المنطقیات للفارابی، قم: کتابخانه عمومی آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی. 3. ــــــــــــــــــــــــــــــ ،(1387)، النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، ویراسته محمدتقی دانش‌پژوه، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. 4. ــــــــــــــــــــــــــــــ ،(1404 ق)، الشفاء (الهیات)، به‌تصحیح ابراهیم مدکور، قم: کتابخانه عمومی آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی. 5. پویمن، لوییس. پی.، (1388)، معرفت‌شناس، مقدمه‌ای بر نظریه‌ی شناخت، ترجمه‌ی رضا محمدزاده، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). 6. حلّی، حسن‌بن‌یوسف، (1414 ق)، القواعد الجلیه فی شرح الرساله الشمسیه، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم. 7. ــــــــــــــــــــــــــــ ، (۱۴۱۳ ق)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، قم: مؤسسة نشر اسلامی وابسته به جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم.
8. ساجدی، ابوالفضل، (1385)، زبان دین و قرآن، قم: مؤسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
9. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی، (1372)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج 1، به‌تصحیح هانری کربن، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
10. شمس، منصور، (1387)، آشنایی با معرفت‌شناسی، تهران: انتشارات طرح نو.
11. ـــــــــــــــــــــ ، (1364)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: صدرا.
12. ــــــــــــــــــــــ ، (1414 ق)، بدایه الحکمه، قم: جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم.
13. ـــــــــــــــــــــــ ، (1370)، رسائل توحیدی، ترجمه علی شیروانی هرندی، تهران: انتشارات الزهراء. 14. ـــــــــــــــــــــــ ، (۱۴۱۷ ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم.
15. ـــــــــــــــــــــــ ، (1416 ق)، نهایه الحکمه، قم: المؤسسه النشر الإسلامی.
16. ـــــــــــــــــــــــــ ، (۱۳۸۷)، مجموعه رسائل علامه طباطبایی، ج ۲، به‌کوشش سیدهادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب.
17. طوسی، خاجه نصیرالدین، (1413 ق)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، به‌تصحیح حسن حسن‌زاده آملی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
18. ـــــــــــــــــــــــــــــــ ، (1370)، «تعدیل المعیار فی نقد تنزیل الافکار» در منطق و مباحث الفاظ، به‌کوشش توشی هیکو ایزوتسو و مهدی محقق، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
19. فارابی ابونصر، (بی‌تا)، الجمع بین رأیی الحکیمین، تهران: مکتبة الزهرا.
20. مطهری، مرتضی، (1364)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: انتشارات صدرا.
21. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم، (1۹۸۱ م) الحکمه المتعالیه فى الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
22. ـــــــــــــــــــــــــــ ، (1362)، اللمعات المشرقیه فی فنون المنطقیه، با ترجمه و شرح عبدالحسین مشکات‌الدینی، تهران: آگاه.
23. ـــــــــــــــــــــــــــ، (1363)، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
24. هادسون، ویلیام دانالد، (1388)، لودویگ ویتگنشتاین، ربط فلسفه‌ی او به باور دینی، ترجمه‌ی مصطفی ملکیان، تهران: نگاه معاصر. 25. Brummer, Vincent, (2006), Brummer on Meaning and the Christian Faith, Hampshier: Ashgate.
26. ______________, (1993), The Model of Love: A Study in Philosophical Theology, Cambridge: Cambridge University Press.
27. ________________, (1992), Speaking of a Personal God: An Eessay in Philosophical Ttheology, Cambridge: Cambridge University Press.
28. ________________, (1982), Metaphorical Theology: Models of God in Religious Language, Philadelphia: Fortress Press.
29. _______________, (l981), Theology & Philosophical Inquiry, London: Macmillan.
30. McFague, Sallie, (1987), Models of God: Theology for an Ecological, Nuclear Age, Philadelphia: Fortress Press.
31. ________________, (1975), Speaking in Parables: A Study in Metaphor and Theology, Phi | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 354 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 449 |
||