| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 874 |
| تعداد مقالات | 7,803 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,220,803 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,165,097 |
بیا که ما سپر انداختیم، اگر جنگ است (بررسی آماری و تحلیلی واژگان جنگی و حماسی در غزلیات سعدی) | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 2، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، آذر 1400، صفحه 27-52 اصل مقاله (427.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2020.36516.3694 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا انصاری* 1؛ اسداله نوروزی1؛ مریم قره خانیان2 | ||
| 1عضو هیأت علمی/ دانشگاه هرمزگان | ||
| 2ارشد | ||
| چکیده | ||
| چکیده یکی از ویژگیهای غزل سعدی، حضور هم‌زمان دو مفهوم «عشق» و «جنگ» در بافت شعر عاشقانه یا به تعبیر دیگر خلق تصاویر عاشقانه با استفاده از واژگان، تعابیر، و تصاویر جنگی است. در این مقاله ضمن ارائهی دادههای آماری دراین‌خصوص، به بررسی دلایل حضور و بسامد قابل‌توجه واژگان و ترکیبات جنگی در غزل عاشقانهی سعدی پرداخته شده است. درمجموع 637 غزل، 1014 مورد واژگان و ترکیبات جنگی همچون: خون، کشتن، شمشیر، تیغ، تیر، ناوک، خدنگ، کمان، کمند و غیره مشاهده میشود. در بررسی دلایل این موضوع، موارد مطرح‌شده در این پژوهش ازاین‌قرار است: الف: پشتوانهی اسطورهای ایزدبانوان عشق و جنگ در گسترهی فرهنگی ایران، بین‌النهرین، یونان و روم و ادامهی این الگو در فضای شعری پیش از سعدی ازجمله الگوی «معشوق جنگجو» در ادبیات حماسی، غنایی و عامه؛ ب: اوضاع تاریخی، اجتماعی و سیاسی عصر سعدی با تأکید بر حملهی مغول و تأثیرات آن بر فضای شعر فارسی؛ ج: عوامل اجتماعی ازجمله سابقهی حضور غلامان ترک و رواج «شاهدبازی» در گسترهی فرهنگی و شعری زمان سعدی و پیش از آن؛ د: تداعی معانی به‌عنوان مفهومی مشترک میان روان‌شناسی و ادبیات و نقش آن در گسترش و تکرار واژگان و ترکیبات جنگی در شعر عاشقانهی سعدی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: غزلیات سعدی؛ عشق؛ جنگ؛ معشوق جنگجو | ||
| مراجع | ||
|
آیدنلو، سجاد. (1387). «پهلوانبانو». مطالعات ایرانی، شمارهی 13، صص 11-24.
اقبال آشتیانی، عباس. (1379). تاریخ مغول. تهران: امیرکبیر.
الیاده، میرچا. (1392). شمنیسم: فنون کهن خلسه. ترجمهی محمدکاظم مهاجری، قم: ادیان.
انوری، علی‌بن‌محمد. (1372). دیوان (دو جلدی). به اهتمام محدتقی مدرس رضوی، تهران: علمی و فرهنگی.
بهار، مهرداد. (1381). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: آگه.
پورنامداریان، تقی. (1384). گمشده‌ی لب دریا. تهران: سخن.
خوارزمی، حمیدرضا. (1394). «ارتباط مراعات نظیر و تداعی معانی و سیر تحول آن‌ها». پژوهشهای ادبی و بلاغی، سال 4، شمارهی 13، صص57-75.
خواندمیر، غیاثالدین، (بیتا). تاریخ حبیبالسیر. تهران: خیام.
دهخدا، علیاکبر. (1373). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
ذوالفقاری، حسن. (1393). «معشوقان جنگجو در منظومههای عاشقانه و افسانههای عامه». زبان و ادبیات فارسی، سال 22، شمارهی 77، پاییز و زمستان، صص91- 114.
زرقانی، سیدمهدی و دیگران. (1397). تاریخ بدن در ادبیات. تهران: سخن.
ساندرز، ج.ج. (1363). تاریخ فتوحات مغول. ترجمهی ابوالقاسم حالت، تهران: امیرکبیر.
سعدی، مصلحالدین. (1377). دیوان غزلیات. به‌کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: مهتاب.
سیاسی، علیاکبر. (1356). روان‌شناسی از لحاظ تربیت. تهران: کتابفروشی دهخدا و قطره.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1381). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شمیسا، سیروس. (1381). شاهدبازی در ادبیات فارسی. تهران: فردوس.
______________. (1383). انواع ادبی. تهران: فردوس.
______________. (1392). «علت سکوت سعدی». دفتر شانزدهم سعدیشناسی، به اهتمام کورش کمالی سروستانی.
صرفی، محمدرضا؛ عشقی، جعفر. (1387). «نمودهای مثبت آنیما در ادبیات فارسی». نقد ادبی، شمارهی 3، صص59-88.
صفا، ذبیحالله. (1378). تاریخ ادبیات در ایران و در قلمرو زبان پارسی. تهران: فردوس.
ظهیر فاریابی، طاهربن‌محمد. (1389). دیوان. به تصحیح اکبر بهداروند، تهران: نگاه.
فریزر، جیمز جرج. (1383). شاخه‌ی زرین. مترجم کاظم فیروزمند، تهران: آگاه.
گویری، سوزان. (1385). آناهیتا در اسطورههای ایرانی. تهران: ققنوس.
مظفری، علیرضا. (1381). «فرضیهای در باب همانندی‌های آناهیتا و معشوق شاعران ایرانی». مجلهی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی مشهد، شمارهی 1 و 2، سال 35، صص 83-100.
مککال، هنریتا. (1379). اسطورههای بینالنهرینی. ترجمهی عباس مخبر، تهران: مرکز.
مؤتمن، زینالعابدین. (1372). تحول شعر فارسی. تهران: طهوری.
همایی، جلالالدین. (1391). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: هما.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,605 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 623 |
||