| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,738 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,449 |
پاسخ سیدسند و ملاصدرا به اشکال برخاسته از قاعده‌ی فرعیه درخصوص اتصاف ماهیت به وجود | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| دوره 20، شماره 74، خرداد 1399، صفحه 89-106 اصل مقاله (270.36 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2020.5687 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه عابدینی* 1؛ علی ارشد ریاحی2 | ||
| 1دانشگاه اصفهان | ||
| 2استاد تمام دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| قاعده‌ی فرعیه «ثبوت شیء لشیء فرع ثبوت مثبت له» از قواعد مهم فلسفی است. باتوجه‌به قاعده‌ی فرعیه، درخصوص اتصاف ماهیت به وجود، مشکل دور یا تسلسل مطرح شده است. ملاصدرا برای حل اشکال مزبور، سه راه‌حل ارائه داده است. دو راه‌حل وی بر مبنای اصالت وجود اقامه شده است: یکی براساس رابطه‌ی وجود و ماهیت به‌حسب اعتبار ذهنی و دیگری براساس رابطه‌ی وجود و ماهیت به‌حسب نفس‌الامر. صدرالدین دشتکی (سیدسند) که از فیلسوفان بزرگ مکتب شیراز است نیز یک راه‌حل با تحلیل رابطه‌ی وجود و ماهیت در دو موطن اعتبار ذهنی و نفس‌الامر ارائه داده است. شارحان ملاصدرا (و حتی خود وی) ازآنجاکه سیدسند را اصالت ماهوی می‌دانستند، راه‌حل سیدسند را عکس راه‌حل ملاصدرا دانسته‌اند. در این مقاله با تحلیل آرای سیدسند نشان داده شده است که ازنظر او، مفهوم موجود، امر حقیقی است و لذا راه‌حل سیدسند مجموع دو راه‌حلی است که ملاصدرا ارائه داده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژگان کلیدی: 1. قاعده‌ی فرعیه؛ 2. اتصاف ماهیت به وجود؛ 3. ملاصدرا؛ 4. سیدسند | ||
| مراجع | ||
|
۱. آشتیانی، سیدجلال‌الدین، (۱۳۷۶)، هستى ازنظر فلسفه و عرفان، چاپ سوم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. ۲. جوادی‌آملی، عبدالله، (۱۳۸۹)، رحیق مختوم؛ شرح حکمت متعالیه، تنظیم و تدوین حمید پارسانیا، چاپ چهارم، قم: مرکز نشر اسراء. ۳. رازی، فخر الدین، (۱۴۱۱ق)، المباحث المشرقیه فى علم الالهیات و الطبیعیات، چاپ دوم، قم: انتشارات بیدار. ۴. سبزواری، ملاهادی، (۱۳۸۳)، «تعلیقه علی الحکمه المتعالیه»، در: الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، تصحیح و تحقیق غلامرضا اعوانی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۵. ____________ ، (۱۳۸۱)، «تعلیقه علی الحکمه المتعالیه»، در: الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، تصحیح و مقدمه احمد احمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۶. ____________ ، (۱۳۶۰)، «تعلیقات علی الشواهد الربوبیه»، در: الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تعلیق و تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانی، چاپ دوم، مشهد: المرکز الجامعی للنشر. ۷. سلیمانی امیری، عسکری، (۱۳۸۰)، «قاعده‌ی فرعیه و وجود محمولی (اتصاف ماهیت به وجود)»، خردنامه‌ی صدرا، شماره‌ی ۲۳، صص: ۵۲ - ۵۸. ۸. شیرازی (دشتکی)، میرسیدصدر، (بی‌تا الف)، حاشیه بر شرح تجرید (حاشیه‌ی جدید)، شماره‌ی ۴۷۳، مشهد: نسخه‌ی خطی کتابخانه‌ی آستان قدس رضوی. ۹. ___________________ ، (بی‌تا ب)، حاشیه بر شرح تجرید (حاشیه‌ی قدیم)،شماره‌ی ۱۱۸، مشهد: نسخه‌ی خطی کتابخانه‌ی آستان قدس رضوی. ۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، (بی‌تا)، بدایه الحکمه، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. ۱۱. عابدینی، فاطمه؛ ارشدریاحی، علی؛ زراعت‌پیشه، محمود، (۱۳۹۷)، «نقد و بررسی اصالت ماهوی بودن سیدسند»، اندیشه‌ی دینی، شماره‌ی ۶۸، صص: ۱۰۹ - ۱۲۴. ۱۲. قوشجی، علاءالدین علی‌بن‌محمد، (۱۳۹۳)، شرح تجرید العقائد المشهور بالشرح الجدید، به تصحیح و تحقیق محمدحسین زارعی رضایی، قم: رائد. ۱۳. ملاصدرا، (۱۳۸۳)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه، تصحیح و تحقیق غلامرضا اعوانی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۴. _____ ، (۱۳۸۱)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه، تصحیح و تحقیق و مقدمه‌ی احمد احمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۵._____ ، (۱۳۶۰)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تعلیق و تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانی، چ دوم، مشهد: المرکز الجامعی للنشر. ۱۶. _____ ، (۱۳۰۲)، مجموعه الرسائل التسعه، تهران، بی‌نا. ۱۷. _____ ، (۱۳۶۳)، مشاعر، به اهتمام هانری کربن، چاپ دوم، تهران: کتابخانه طهوری. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 340 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 445 |
||