| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,795 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,476 |
مجوز بهره‌برداری از آثار فکری در شبکه‌های اجتماعی؛ با نگاهی به رویکرد آمریکا و ایران | ||
| مطالعات حقوقی | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 28، شهریور 1397، صفحه 135-162 اصل مقاله (7.34 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jls.2018.27101.2626 | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسن شبیری زنجانی1؛ زهرا شاکری* 2؛ فاطمه خیاطی3 | ||
| 1دانشیار حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه قم | ||
| 2استادیار حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران | ||
| 3دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه قم. | ||
| چکیده | ||
| وب 2(نسل دوم اینترنت) محیطی تحت عنوان شبکه‌های اجتماعی مجازی خلق کرد که کاربران در آن علاوه بر تعامل با یکدیگر به تولید آثار فکری می‌پردازند. شرط ورود کاربر به این محیط قبول بی‌چون و چرای موافقتنامه از پیش تنظیم شده و یک جانبه‌ای موسوم به «موافقتنامه شروط استفاده یا خدمات» است. یکی از اساسی‌ترین مفاد مندرج در این موافقتنامه، مجوز بهره‌برداری از این آثار فکری به صورت غیرانحصاری، بدون حق امتیاز و با دامنه شمول بسیار گسترده و مبهم است که تأمین کننده شبکه اجتماعی برای هرگونه استفاده تجاری و غیرتجاری از کاربر اخذ می‌کند. مسئله پیش رو در این پژوهش تعیین قلمرو موضوعی این مجوز بهره‌برداری مبهم، بررسی شرط خاتمه آن و نیز اعتبار و قابلیت اجرای آن طبق قوانین کشور امریکا به عنوان پیشرو در زمینه مبادلات الکترونیک و ایجاد شبکه‌های اجتماعی و نیز طبق تدابیر پیش‌بینی شده در قانون تجارت الکترونیک و قوانین مالکیت فکری ایران است. مقاله حاضر با روش تحلیلی – توصیفی و رویکرد کتابخانه‌ای در چهار بخش با ارائه مفهوم شبکه اجتماعی، قالب حقوقی موافقتنامه شروط خدمات، بررسی مفاد مجوز بهره‌برداری و قابلیت اعتبار و اجرای موافقتنامه در شبکه‌های اجتماعی سرانجام نتیجه‌گیری می‌کند که محدوده موضوع مجوز بهره‌برداری باید به نفع پدیدآورنده (کاربر) تفسیر مضیق شود و شروط مجوز بهره‌برداری از آثار فکری در شبکه‌های اجتماعی از نظر ماهوی و شکلی می‌تواند غیرمنصفانه باشد و این امر می‌تواند به بطلان شرط و حتی کل قرارداد منجر شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مجوزبهره برداری غیرانحصاری؛ شبکه اجتماعی؛ حقوق مالکیت فکری؛ موافقتنامه شروط خدمات؛ حق بر فراموش شدن | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی اسلامی، رضا، فیضی، فریناز (1395). «حق بر فراموش شدن و چالش‌های پیش روی آن»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 13:94-47. افتاده، جواد (1393). «ویژگی‌ها و الگوهای رسانه‌های اجتماعی مطالعه موردی: تحلیل شبکه توییتر»،پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی. آلهیان، مجتبی، الهیان، محمدابراهیم (1392). «شروط غیرمنصفانه در قراردادهای بیمه و آثار آن از منظر فقه و حقوق ایران»، مجله پژوهش فقهی، دوره 9، شماره 1: 1-14. امینی، اعظم (1395). «بازاندیشی رابطه انصاف و حقوق»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال پنجم، شماره شانزدهم: 31-56 آهنی، بتول (1382). «قواعد حاکم بر قراردادهای الکترونیکی»، فقه و حقوق خانواده، شماره 29،:157-170. تقی زاده، ابراهیم، احمدی، افشین (1394). «جایگاه شروط غیرمنصفانه در حقوق ایران با نگاهی به ماده 46 قانون تجارت الکترونیک»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره دهم:9-42. حبیبا، سعید، شاکری، زهرا (1394). منافع عمومی و حقوق مالکیت ادبی و هنری، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. درودی، فریبرز (1393). «تحلیلی از وضعیت شبکه‌های اجتماعی»، فصلنامه کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 75:71-74. رجبی، زینب (1391). «تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر رفتار مصرف‌کنندگان با تأکید بر محتوای تولیدی کاربر در مورد سفر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی. زرکلام، ستار (1386). حقوق مالکیت ادبی و هنری، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت. زمانی، سید قاسم، عطار، شیما (1395). «حقوق بشر و حق بر فراموش شدن در عصر فناوری اطلاعات»، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 81:55-108. ساردویی نسب، محمد، کاظم پور، سیدجعفر (1390). «مؤلفه‌های غیرمنصفانه بودن قرارداد»، مجله حقوقی دادگستری، سال 75، شماره‌ی 75: 37-73 شاکری، زهرا، حبیبا، سعید (1392). «اشتراک سازی آثار ادبی و هنری؛ چالش‌ها و فرصت‌ها»، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حقوق مدنی، سال دوم، شماره اول: 1-12. شیروی، عبدالحسین (1381). «نظریه غیرمنصفانه و خلاف وجدان بودن شروط قراردادی در حقوق کامن لا»، مجله مجتمع عالی قم، 44-5. شیروی،عبدالحسین (1378). «نقش قراردادهای استاندارد در تجارت بین‌الملل و مقایسه آن با قراردادهای الحاقی در حقوق داخلی»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، سال اول، شماره دوم:61-76. صابری، روح‌الله (1387). قراردادهای لیسانس، چاپ دوم، تهران: انتشارات شهر دانش. صادقی نشاط، امیر (1394). حقوق تجارت الکترونیک، چاپ اول، تهران: انتشارات جنگل. فیضی چکاب، غلام نبی، موربخش، نعیم، لکناهور، جاوید (1395). «کشف عنصر رضا در قراردادهای کلیک رپ»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال پنجم، شماره هفدهم:70-103. قبولی درافشان، سید محمدمهدی، محسنی، سعید (1391). «قواعد عمومی حاکم بر قراردادهای بهره‌برداری از حقوق ادبی و هنری در ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه و مصر»، مجله مطالعات اسلامی: فقه و اصول، سال چهل و چهارم، شماره 91: 109-142. قبولی درافشان، سید محمدهادی (1386). مفهوم بیع و تمایز آن از سایر قراردادها در حقوق ایران با بررسی تطبیقی در حقوق انگلیس، چاپ اول، تهران: انتشارات شلاک. قنبریان، علی (1391). بررسی نگرش‌های مربوط به حریم خصوصی و به اشتراک گذاری اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی مجازی مطالعه موردی دانشجویان کاربر فیس بوک و دانشگاه‌های دولتی شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی. قنواتی، جلیل (1389). «اصل آزادی قراردادی: قراردادها و شروط غیرعادلانه»، مجله مطالعات اسلامی: فقه و اصول، سال چهل و دوم، پاییز و زمستان 1389: 157-135. کاتوزیان، ناصر (1387). قواعد عمومی قراردادها- جلد سوم، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشار. کاتوزیان، ناصر (1391). قواعد عمومی قراردادها- جلد اول، چاپ نهم، تهران: شرکت سهامی انتشار. کاتوزیان، ناصر (1395). اعمال حقوقی قراردادها-ایقاع، چاپ شانزدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار. محمدی، پژمان (1387). «ماهیت و اثر قراردادهای بهره‌برداری از حقوق مؤلف»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره دوازدهم، شماره 3:145-192. مطهری کرین، سیده خدیجه (1395). ابهام در قراردادهای بهره‌برداری از اموال فکری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
ب. قوانین و مقررات قانون تجارت الکترونیک مصوب 1382. قانون مدنی مصوب 1307. لایحه جامع حقوق مالکیت فکری (بخش مالکیت ادبی و هنری)
ج.انگلیسی Andrew, Sparrow, (2010) The law of virtual Worlds and Internet Social Networks, Gower Publishing Limited,
Babovic ,Mihajlo, (2015),”The Emperor’s New Digital Clothes: The Illusion of Copyright Rights in Social Media”,Mitchelhamline School of Law Cybaris, Vol. 6, Issue 1,No. 6,140-192.
Dusollier Severine, Ker Caroline, Iglesias Maria, Yolanda Smitts (2014), Contractual Arrangements Applicable to Creator: Law and Practice of Selected Member States, European Union.
E.Abruzzi, Bradley (2009), “Copyright,Free Expression And Enforceability of Personal Use-only And other Use Restrictive Online TOU”,Santa Clara High Tech. L.J.,Vol. 26,Issue 1,1-68.Available at:https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1754767
Gutierrez Alm Jessica (2014), “Sharing” Copyrights: The Copyright Implications of User Content in Social Media”, Hamline University's School of Law's Journal of Public Law and Policy, Vol.5, No 2,103-130.
Habibzadeh, Taher (2017).”Developing Internet Jurisdiction in B2B and B2C Contracts: Focusing on Iranian Legal System with Comparative Study of American”, Arab Law Quarterly, Vol.31, Issue 3,276-304
Hartzog, Woodrow, Website Design as Contract (August 10, 2011). 60 American University Law Review 1635 (2011). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1808108
Hilleshiem, Rayan, (2013), Scaling the Assent: The Enforceability of Modification Clauses in Online Agreements, p.2, J.D.Candidate, The University of Iowa College of Law, 1-37.Available at:https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2045829
Ian C. Ballon (2015), E-Commerce and Internet Law: A Legal Treatise With Forms, Second Edition, West Publishing.
Kelley, Christopher (2013). “Old School “Wrap”: Exploring Traditional Contract Doctrine and Developing Law that Can Serve to Prevent Websites from Exploiting Online Consumer Data,1-32.Available at:“www.law.msu.edu/king/2012-2013/Kelley.pdf.
Ker Dusollier Caroline (2014), “Contractual Arrangement Applicable to Creators: Law and Practice of Selected Member States”, European Parliament.
Li Dahui, J. Browne Glenn & C. Wetherbe James (2006), “Why Do Internet Users Stick with a Specific Web Site? A Relationship Perspective”, International Journal of Electronic Commerce, Vol.10, Issue 4, No 4,105-141.
Sandeen, Sharon K, (2003) “The Sense and Nonsense of Web Site Terms of UseAgreements”, Hamline Law Review, Available at: Vol.26, 500-553.https://open.mitchellhamline.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://www.google.com/&httpsredir=1&article=1313&context=facsch.
T. ChiuAaron (2012), “Irrationality Bound: Terms of Use Licenses and The Breakdown of Consumer Rationality In the Market For Social Network Sites”, University of Southern California Gould School of Law, Vol.21, No 3,165-197.
Wang Haiping, Guana Gu, Shihu An, Zhou Guanguchon (2014), “Understanding Online Consumer Stickiness in E-Commerce Environment: A relationship Formation Model”, International of u-and-e ServiceScience and Technology, Vol.7, No 3,151-162.
Ware J. Stephen(2011), “The Case for Enforcing Adhesive ArbitrationAgreements - With Particular Consideration of Class Actions and Arbitration Fees”,Journal of American Arbitration, Vol. 5, No. 2,251-294
Waunters Ellen, Lievens Eva,Valcke Peggy (2014),” Towards a Better Protection of Social Media Users: A Legal Perspective on the Terms of Use of Social Networking Sites”,International Journal Law and Information Technology, Vol.22, 254-294.
William,W.Fisher(2010),” the Implication for Law of User Innovation”, Minnesota Law Review, Vol.94,No 5,1417-1477.
YannisBakos, FlorenciaMarotta-Wurgler, David R. Trossen (2013), “Does Anyone Read the Fine Print? Consumer Attention to Standard Form Contracts” The Journal of Legal Studies, Vol.43,No 1,1-35.
Terms of Service Agreement on Facebook, Pinterest and Instagram. Available at: http://www.facebook.com/terms.php?ref=pf and http://instagram.com/legal/Terms (lastvisited 27. Aug, 2017) and https://policy.pinterest.com/en/terms-of-service(lastvisited 2.Apr, 2018)
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,854 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,149 |
||