| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,672 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,417 |
چهاربُعدیانگاری و مسأله‌ی اتصال اجزای زمانی در فلسفه‌ی معاصر و فلسفه‌ی صدرا | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 1، دوره 17، شماره 64، آذر 1396، صفحه 1-28 اصل مقاله (236.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2017.4490 | ||
| نویسندگان | ||
| رهام انصاری مهر1؛ جعفر شانظری2 | ||
| 1دنشجوی دکتری/دانشگاه اصفهان | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه وکلام اسلامی در دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| اگر یک جسم تغییر کند، ازیک‌سو پس از تغییر ممکن نیست درست همان جسمِ پیش از تغییر باشد؛ ازسوی‌دیگر، اگر یک جسم پس از تغییر درست همان جسمِ پیش از تغییر نباشد، موضوع دقیقی برای تغییر نیست، پس گویی هیچ‌چیز به‌راستی تغییر نکرده است.یک راه فیلسوفان برای حل این چیستان که دراصل، مسأله‌ی پایایی هویت در زمان است، این است که زمان را به درون اجسام راه دهند، نه درون ویژگی‌های آن‌ها. در‌این‌صورت می‌توان گفت که اجسام، اجزای زمانی دارند، همچنان‌که اجزای مکانی دارند. به این اعتبار، کل یک جسم در یک زمان خاص وجود ندارد. درعوض، در یک زمان، تنها یک جزء زمانی (یا یک مرحله‌ی زمانی) آن وجود دارد؛ از این دیدگاه، با نام چهاربُعدیانگاری یا نظریه‌ی اجزاء زمانی یاد می‌کنیم. در این مقاله، نخست نشان می‌دهیم که چهاربُعدی انگاری چگونه در حل چیستان‌های پایایی هویت در زمان، مانند «تغییر ذاتی» و «ترکیب مادی» به‌کار می‌آید. سپس اثبات می‌کنیم که ملاصدرا نیز با پشتیبانی از مفاهیمی مانند «حرکت به معنای قطع» و «حرکت جوهری»، چهاربُعدی‌انگار است. بحث دیگر این مقاله درباره‌ی نسبت چهاربعدی‌انگاری با هستی‌شناسی زمان است؛ این مبحث چگونگی اتصال اجزای زمانی یک چیز را روشن می‌سازد. در این راستا، همچنین تحلیل صدرا را برای مسأله‌ی اتصال این اجزا واکاوی می‌کنیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ۱. چهاربُعدیانگاری؛ ۲. اجزاء زمانی؛ ۳. چیستان تغییر؛ ۴. حرکت به معنای قطع؛ ۵. حرکت جوهری | ||
| مراجع | ||
|
۱. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، (۱۳۶۱)، فن سماع طبیعی از کتاب شفا، ترجمه محمدعلی فروغی، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. ۲. _____، (۱۳۸۸)، الهیات از کتاب شفا، ویرایش ابراهیم دادجو، تهران: امیر کبیر. ۳. ایجی، عضدالدین عبدالرحمن، (۱۹۰۷م)، المواقف بشرحه علی بن محمد الجرجانی (ج۶)، مطبعة السعاده بجوار محافظة مصر (قم: منشورات الشریف الرضی). ۴. جوادی آملی، عبدالله، (۱۳۹۳)، رحیق مختوم: شرح حکمت متعالیه (ج۱۴)، تنظیم حمید پارسانیا، قم: مرکز نشر اسراء. ۵. سبزواری، هادی، (۱۳۸۳)، التعلیقات، در: الحکمه المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة (ج ۳)، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۶. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، (۱۳۷۸)، رسالة فی الحدوث، تصحیح سید حسین موسویان، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۷. ___________، (۱۳۸۱)، الحکمه المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة (ج۵)،تصحیح رضا محمدزاده،تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۸. ___________، (۱۳۸۲)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح سید مصطفی محقق داماد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۹. ___________، (۱۳۸۳)، الحکمه المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة (ج۱)،تصحیح غلامرضا اعوانی،تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۰. __________، (۱۳۸۳)، الحکمه المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة (ج۳)، تصحیح مقصود محمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۱. __________، (۱۳۸۳)، الحکمه المتعالیة فی الأسفار الأربعة العقلیة (ج۴)،تصحیح مقصود محمدی،تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۲.___________، (۱۳۸۳)، شرح و تعلیقه صدرالمتألهین بر الهیات شفا،تصحیح مقصود محمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. ۱۳. میر داماد، (۱۳۵۶)، القبسات، به اهتمام مهدی محقق، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل شعبه تهران. 14. Le Poidevin, Robin, (1998), The Past, Present, and Future of the Debate about Time, in: Questions of Time and Tense, R. Le Poidevin (ed.), Oxford: Clarendon Press. 15. Lewis, David, (1986), On the Plurality of Worlds, Oxford: Blackwell. 16. McTaggart, J. Ellis, (1908), The Unreality of Time, Mind, 17(68), pp. 457-474. 17. Mellor, D. H., (1998), Real Time II. Cambridge: Cambridge University Press. 18. Ney, Alyssa, (2014), Metaphysics: An Introduction, New York: Routledge. 19. Quine, W.V.O., (1950), Identity, Ostension, and Hypostasis, Journal of Philosophy, 47(22), pp. 621-633. 20. Rea, Michael, (2014), Metaphysics: The Basic, London and New York, Routledge 21. Russell, Bertrand, (2010), Principles of Mathematics, London and New York: Routledge Classics (Originally Published in 1903). 22. Sider, Theodore, (2001), Four-Dimensionalism: An Ontology of Persistence and Time, Oxford: Blackwell. 23. ______________, (2008), Temporal Parts, in: Contemporary Debates in Metaphysics, T. Sider, J. Hawthorne, & D. W. Zimmerman (eds.), Oxford: Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,176 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 759 |
||