| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,732 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,448 |
نقد و بررسی پلورالیسم دینی نجاتبخش در دیدگاه عرفانیِ ابن‌عربی و مولوی | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 3، دوره 16، شماره 58، خرداد 1395، صفحه 51-76 اصل مقاله (262.19 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2016.3720 | ||
| نویسندگان | ||
| قاسم کاکایی1؛ هاجر آویش2 | ||
| 1استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز | ||
| 2کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| نظریه‌ی پلورالیسم دینی رویکرد جدیدی در عرصه‌ی دین‌پژوهی است و با این عنوان، در زمان ابن‌عربی و مولوی مطرح نبوده است. باوجودِاین، طرفداران پلورالیسم دینی، به‌ویژه جان هیک، مدعی‌اند که عارفان مسلمانی چون ابن‌عربی و مولوی نظراتی شبیه به آرای آنان ارائه داده‌اند و در این خصوص، به برخی از سخنان این دو عارف تمسک می‌جویند. جان هیک مدعی است که ادیان گوناگون، حتی اگر پاسخ‌ها و واکنشهای گوناگون به واقعیت الوهی باشند، همگی میتوانند مایه‌ی رستگاری، کمال نفس یا رهایی پیروان خود شوند. با بررسی و تدقیق در آرای ابن‌عربی و مولوی، مشخص میگردد که نظریات این دو عارف مسلمان به‌رغم داشتن مضامین کثرت‌گرایانه، تفاوت اساسی با پلورالیسم دینی مورد ادعای هیک دارد، چراکه از منظر ایشان، در حقیقت، یک دین نجاتبخش وجود دارد که دارای تمامی حقایق است و همه‌ی راه‌های محتمل را برای نجات بشر داراست. این دین همان اسلام است که خود را تسلیم حق بودن معرفی میکند. اما آنها عقیده دارند که دیگر ادیان نیز دارای حقایقی بوده، به اندازه‌ی حقیقتی که دارند معتقدان خویش را به نجات و رستگاری می‌رسانند. اما پیروان دیگر ادیان اگر از سنت اسلامی آگاهی یابند و به آن پایبند گردند، به درجات عالیتری از رستگاری نایل میشوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| 1- نجات؛ 2- رستگاری؛ 3- پلورالیسم دینی؛ 4- جان هیک؛ 5- ابن‌عربی؛ 6- مولوی | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن مجید. 2. آشتیانی، سیدجلال، (1370)، شرح مقدمه‌ی قیصری بر فصوص‌الحکم. تهران: انتشارات امیرکبیر. 3. ابراهیمی، حسن، (1386)، «عذاب دائم از نگاه ابن‌عربی»، مقالات و بررسی‌ها، ش61. تابستان. 4. ابن‌عربی، محیی‌الدّین، (بی‌تا)، فتوحات المکیه. بیروت: انتشارات دارالصدر. 5. ـــــــــــــــــــــ، (1370)، فصوص الحکم. تصحیح ابوالعلا عفیفی، قم: انتشارات الزهرا. 6. ابوزید، نصر حامد، (1386)، چنین گفت ابن‌عربی، ترجمه‌ی سید محمد راستگو، تهران: نشر نی. 7. جامی، عبدالرحمن، (1366)، نقدالنصوص فی شرح نقش‌الفصوص، تعلیقات ویلیام چیتیک، تهران: انجمن فلسفه. 8. چیتیک، ویلیام، (1388)، طریق عرفانی معرفت از دیدگاه ابن‌عربی، ترجمه‌ی مهدی نجفی افرا، تهران: جامی. 9. ــــــــــــــ، (1389)، عوالم خیال، (ابن‌عربی و مسأله اختلاف ادیان)، ترجمه‌ی قاسم کاکایی، تهران: انتشارات هرمس. 10. حسینی، سیدحسین، (1382)، پلورالیزم دینی یا پلورالیزم در دین، تهران: انتشارات سروش. 11. حیدری، حسن، (1381)، «بررسی اندیشه‌های کلامی در موضوع شفاعت»، مجله دانشکده‌ی الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مشهد، ش55، بهار. 12. سبحانی، جعفر، (1385)، پلورالیسم دینی یا کثرت‌گرایی، قم: مؤسسه امام صادق(ع). 13. عداس، کلود، (1382)، ابن‌عربی، سفر بی بازگشت، ترجمه‌ی فریدالدین رادمهر، تهران: انتشارات نیلوفر. 14. فروزانفر، بدیع‌الزمان، (1367)، شرح مثنوی شریف،تهران: نشر زوار. 15. ـــــــــــــــــــ، (1376) احادیث و قصص مثنوی، تهران: امیر کبیر 16. قیصری، داوود، (1363)، شرح فصوص الحکم،قم: انتشارات بیدار. 17. لگنهاوزن، محمد، (1379)، اسلام و کثرت‌گرایی دینی،مترجم: نرجس جواندل، قم: مؤسسه فرهنگی صراط. 18. مظاهری، عبدالرضا، (1385)، «رحمت از دیدگاه ابن‌عربی»، مجله‌ی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش 179، پائیز. 19. مولوی، جلال‌الدّین محمد، (1348)، فیه ما فیه،با تصحیح و حواشی بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: انتشارات امیر کبیر. 20. ـــــــــــــــــــــــــ، (1378)، کلیات شمس تبریزی،تهران: سیمای دانش. 21. ــــــــــــــــــــــــ، (1377)، مثنوی معنوی، تصحیح نیکلسون، چاپ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر. 22. هیک، جان، (1378)، مباحث پلورالیسم دینی، ترجمه‌ی عبدالرحیم گواهی، تهران:مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,159 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,542 |
||