| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 874 |
| تعداد مقالات | 7,803 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,218,001 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,164,652 |
بررسی تطبیقی رمز «عقاب» در شعر پرویز ناتل خانلری و عمر ابوریشه | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 5، دوره 3، شماره 4، بهمن 1390، صفحه 67-78 اصل مقاله (247.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2012.263 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدمحمد رضی مصطفوی نیا؛ محمودرضا توکلی* ؛ سلمان محمودی | ||
| دانشگاه قم | ||
| چکیده | ||
| بررسی تطبیقی رمز «عقاب» در شعر پرویز ناتل خانلری و عمر ابوریشه دکتر سیدمحمد رضی مصطفوی‌نیا* محمودرضا توکلی محمدی** سلمان محمودی*** دانشگاه قم چکیده بی‌شک پرویز ناتل خانلری و عمر ابوریشه دو شاعر بزرگ در پهنه‌ی ادبیات فارسی و ادبیات عربی هستند. هر دو شاعر، گرایشی قوی به ادبیات ملی دارند. این دو متأثر از ادبیات اروپا بوده‌اند و در این پیوند ناتل خانلری بیش‌تر از ادب فرانسه و ابوریشه بیش‌تر از ادبیات انگلستان تأثیر پذیرفته‌اند. این تأثیرپذیری مربوط به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است که در آن، گرایش رمزی ادبا به اساطیر یونان و روم باستان، رو به افزایش گذاشته بود. رمز، عبارت است از هر علامت، اشاره، کلمه، ترکیب و عبارتی که بر معنا و مفهومی ورای آن‌چه ظاهر آن می‌نماید، دلالت کند. ناتل خانلری در مثنوی عقاب و عمر ابوریشه در قصیده‌ی «النسر»، عقاب را در جایگاه رمز، به کار گرفته‌اند. در این دو اثر ادبی، بین روند حوادث و درون‌مایه، شباهت زیادی دیده می‌شود تا آن‌جا که بعضی از ابیات را می‌توان معادل برخی دیگر دانست. این شباهت تا آن‌جاست که پژوهش را به دلیل این قرابت در مضمون و روند حوادث و پی‌جویی آن، در دو قصیده سوق می‌دهد. مقاله‌ی حاضر در صدد است با بررسی اوضاع تاریخی و زندگی‌نامه و سپس تحلیل اشعار، به تحقیق در مورد تأثیرگذاری و تأثرپذیری این دو شاعر از یکدیگر و بر یکدیگر، پرداخته و میزان موفقیت هر دو شاعر را در انتقال مفاهیم، به نمایش بگذارد. عدم تأثیرپذیری دوشاعر از یکدیگر، مشترک بودن دو عنصر آزادی و کرامت انسانی در دو قصیده، مفصل‌گویی خانلری و مختصر‌گویی ابوریشه و... از جمله نتایجی است که این تحقیق به آن دست یافته است. * استادیار زبان و ادبیات عربی dr_amostafaviniya@yahoo.com ** مربی زبان و ادبیات عربی و دانشجوی دکتری mrtavakoly@yahoo.com (نویسنده‌ی مسئول) *** دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات عربی salmanmahmoodi63@yahoo.com تاریخ دریافت مقاله: 3/9/89 تاریخ پذیرش مقاله: 11/5/90 | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات تطبیقی؛ پرویز ناتل خانلری؛ رمز؛ عقاب؛ عمر ابوریشه | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌جعفر، قدامه. (1928). نقد النثر. بیروت: دارالکتب العلمیه.
أبوریشه، عمر. (2009). الأعمال الشعریه‌الکامله. بیروت: دارالعوده.
اصطیف، عبدالنبی. (2007). المدرسه‌السلافیه و الأدب المقارن. مصر: دارالمعارف.
افشار، ایرج و هانس روبرت، رویمر. (1376). سخنواره: پنجاه و پنج گفتار پژوهشی به یاد دکتر خانلری. تهران: تونس.
آوری، پیتر. (بی‌تا). تاریخ معاصر ایران از تاسیس پهلوی تا کودتای 28مرداد 1332. ترجمه‌ی محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: چاپخانه‌ی حیدری.
پورنامداریان، تقی. (1368). رمز و داستان‌های رمزی. تهران: علمی و فرهنگی.
الجیوسی، سلمی‌خضراء. (2007). الإتجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث. ترجمه‌ی عبدالواحد لؤلؤه، بیروت: دارالکتب العربیه.
دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران.
رستگار فسایی، منصور. (1379). احوال و آثار دکتر پرویز ناتل خانلری. تهران: طرح نو.
زاید، علی عشری. (1972). عن بناء القصیده الحدیثه. قاهره: دار مرجان.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1373). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شوالیه، ژان و آلن گربران. (1378). فرهنگ نماد‌ها. ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، تهران: جیهون.
ضیف، شوقی. (1959). دراسات فی الشعر العربی المعاصر. قاهره: دارالمعارف.
عبدالله، علی و خریس، مهنا علی نعیم. (1990). مشاهیر الشعراء و الأدباء. بیروت: دارالکتب العلمیه.
عبود، خازن. (2008). معجم شعراء العرب من الجاهلیه‌الی نهایه القرن العشرین. مراجعه و تدقیق خازن عبود، بیروت: دارالطباعه و النشر و التوزیع.
العشی، محمد سهیل. (1420). فجر الإستقلال فی سوریه منعطف خطیر فی تاریخها: خواطر و ذکریات. بیروت: دارالنفاس.
علوی، بزرگ. (1386). تاریخ ادبیات معاصر ایران. ترجمه‌ی سعید فیروزآباد، تهران: جامی.
فتوح، احمد. (1978). الرمز و الرمزیه فی الشعر المعاصر. قاهره: دارالمعارف.
قهرمانی مقبل، علی‌اصغر. (1389). «علل موفقیت قالب مثنوی در ادبیات فارسی و ناکامی آن در ادبیات عربی». مجله‌ی الجمعیه‌ی الایرانیه للغه‌العربیه و آدابها، سال 6، شماره‌ی 16، صص 119- 133.
کوپر، جی. سی. (1386). فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه‌ی ملیحه کرباسیان، تهران: نشر نو.
الکیالی، سامی. (بی‌تا). الادب العربی المعاصر فی سوریا. مصر: دارالمعارف، مکتبه الدراسات الادبیه.
ناتل‌خانلری، پرویز. (1377). ماه در مرداب: مجموعه شعر. تهران: معین.
ندا، طه. (1380). أدبیات تطبیقی. ترجمه‌ی زهرا خسروی، تهران: فرزان روز.
هال، جیمز. (1383). فرهنگ نگاره‌ی نماد‌ها در هنر شرق و غرب. ترجمه‌ی رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ.
یاحقی، محمدجعفر. (1374). ادبیات معاصر فارسی، چون سبوی تشنه. تهران: جامی.
یوسفی، غلامحسین. (1368). چشمه‌ی روشن، دیداری با شاعران. تهران: علمی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,350 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,426 |
||