| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,788 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,473 |
جنبههای رمزی و زبان اشارت در داستان ابراهیم(ع) در متون عرفانی تا پایان قرن هفتم هجری | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 2، دوره 3، شماره 4، بهمن 1390، صفحه 1-20 اصل مقاله (212.35 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2012.260 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین آقاحسینی؛ سمانه زراعتی* | ||
| دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| جنبههای رمزی و زبان اشارت در داستان ابراهیم(ع) در متون عرفانی تا پایان قرن هفتم هجری دکتر حسین آقاحسینی* سمانه زراعتی** دانشگاه اصفهان چکیده در متون عرفانی، دو زبان متفاوت کاربرد دارد: یکی، زبان عبارت و دیگری، زبان اشارت، زبان اشارت زبانی است که از طریق رمز، اشاره، نماد و تمثیل، برای القای معانی بهره میبرد و در عین غیرصریح بودن، زبانی قانون‌مند و منسجم است که از ارزشی والا برخوردار است. اساس این زبان تأویلی را باید در آیات قرآن کریم و روایات ائمه‌ی دین(ع) جستوجو کرد؛ زیرا بسیاری از مفاهیم کلام الهی با زبان رمز و تمثیل، بیان شده است. یکی از این داستانهای رمزی در قرآن کریم، داستان حضرت ابراهیم (ع) است که عرفا در آثار خویش به جنبههای رمزی آن توجه کردهاند؛ زیرا ماجرای عبرت‌آمیز ابراهیم(ع) در پیمانه‌ی قصه، همراه دیگر شخصیتهای داستان بیان شده است و عرفا گاهی به طور صریح یا غیرصریح، به رمزگشایی از آن پرداختهاند. بررسی متون عرفانی، ما را با این جنبههای رمزی داستان آشنا میکند و نشان میدهد که ابراهیم، رمز سالک حقیقی و پیر طریقت، اسماعیل، رمز سالک و مرید حقیقی و آزر و نمرود نیز از موانع سیر و سلوکاند. بررسی داستانهای دیگر پیامبران نیز میتواند ما را با جنبههای رمزی این داستان‌ها آشنا کند. * دانشیار زبان وادبیات فارسی دانشگاه اصفهان h.aghahosaini@ltr.ui.ac.ir (نویسنده‌ی مسئول) ** کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی sm.zeraati@yahoo.com تاریخ دریافت مقاله: 9/6/89 تاریخ پذیرش مقاله: 17/5/90 | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آتش؛ آزر؛ ابراهیم؛ اسماعیل؛ زبان اشارت؛ نمرود | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. (1363). ترجمه‌ی مهدی الهی قمشه‌ای، تهران: جاویدان.
آقاحسینی، حسین. (1389). «بررسی تطبیقی داستان حضرت ابراهیم در متون تفسیری و عرفانی». الهیات تطبیقی، سال 1، شماره‌ی2، صص41-64.
محمدبن منور. (1366). اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابوسعیدابوالخیر. تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: آگاه.
بهاء ولد. (1352). معارف. به اهتمام بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: کتابخانه طهوری.
پورنامداریان، تقی. (1369). داستان پیامبران در کلیات شمس. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
پورنامداریان، تقی. (1367). رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی. تهران: علمی و فرهنگی.
خاقانی، افضل‌الدین. (1357). تحفه العراقین. به اهتمام یحیی قریب، تهران: امیرکبیر.
خواجه‌عبدالله‌انصاری.(1362). طبقات‌الصوفیه.تصحیح محمدسرور مولایی، تهران: توس.
ساجدی، ابوالفضل. (1385). زبان دین و قرآن. تهران: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
سعدی، مصلح‌الدین.(1379).بوستان‌سعدی.تصحیح‌غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی.
سعیدی روشن، محمدباقر. (1387). تحلیل زبان قرآن و روششناسی فهم آن. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سلطان ولد، بهاءالدین. (1338). دیوان. سعید نفیسی، تهران: کتابفروشی رودکی.
سلطان ولد، بهاءالدین. (1376). ولدنامه. تصحیح جلال‌الدین همائی، به اهتمام ماهدخت بانو همائی، تهران: هما.
سنایی، مجدود بن‌آدم. (1362). دیوان. مدرس رضوی، تهران: کتابخانه سنایی.
شیخ محمود شبستری. (1361). گلشن راز. به اهتمام صابر کرمانی، تهران: کتابخانه‌ی طهوری.
عطار، فریدالدین. (1345). مظهرالعجایب. تصحیح احمد خوشنویس، تهران: کتابخانه‌ی سنایی.
عطار، فریدالدین. (1351). الهی‌نامه. تصحیح فؤاد حجازی، تهران: زوار.
عطار، فریدالدین. (1355). خسرونامه. تصحیح احمد سهیلی خوانساری، تهران: زوار.
عطار، فریدالدین. (1356). دیوان. تعلیقات از م. درویش، تهران: جاویدان.
عطار، فریدالدین. (1383). منطق الطیر. تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
مستملی بخاری، اسماعیل بن محمد. (1363). شرح تعرف. تصحیح محمد روشن، تهران: اساطیر.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (1363). مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسون، به اهتمام نصرالله پورجوادی، تهران، امیر کبیر.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (1383). کلیات دیوان شمس تبریزی. ابوالفتح حکیمیان، تهران: پژوهش.
میبدی، ابوالفضل.(1361). کشف‌الاسرار و عده‌الابرار. علی‌اصغرحکمت،تهران: امیرکبیر.
نویا، پل. (1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
هجویری، علی بن عثمان. (1384). کشف‌المحجوب. تصحیح محمود عابدی، تهران: سروش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,372 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,149 |
||