| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,684 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,422 |
سیری در سفرنامه‌های سنایی و عطّار (مطالعه‌ای تطبیقی میان سیرالعباد إلی المعاد سنایی و مصیبت‌نامه‌ی عطّار) | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 4، دوره 7، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 75-98 اصل مقاله (292.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2015.2476 | ||
| نویسندگان | ||
| نجف جوکار1؛ شیرین رزمجو بختیاری2؛ الهام خلیلی جهرمی* 3 | ||
| 1استاد دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| سیرالعبادِ سناییِ غزنوی و مصیبت‌نامه‌ی عطّار نیشابوری از مهم‌ترین سفرنامه‌های روحانی است. این دو اثر اشتراکات و اختلافاتی با یکدیگر دارند. اختلافاتِ آن دو از طرفی ناشی از جنبه‌های سه‌گانه‌ی زندگی و اندیشه‌ی سنایی و تأثیرپذیریِ او از شعرِ غیرعرفانی است. در حقیقت سنایی، شاعرِ شعرِ تحقیق است و سیرالعبادِ او نیز صبغه‌ای کاملاً عرفانی ندارد. از طرف دیگر سنایی، آغازگرِ راه است، بنابراین پر واضح است که گذشتِ زمان، گنجینه‌ی اندیشه‌ها و زبانِ عرفانی را بارور کرده و در سفرنامه‌ی عطّار به اوج خود رسانیده است. در این مقاله سعی بر آن بوده است با بررسی وجوه اشتراک و اختلافِ این دو اثر نمایی کلّی از یک سفرِ روحانی و انگیزه‌ها و چالش‌هایِ آن به تصویر درآید. وجوه اختلاف عبارتند از: 1ـ اختلاف ساختاری، 2ـ نمادگرایی دوگانه، 3ـ فضاهای مختلف؛ وجوه اشتراک شاملِ: 1ـ مراحلِ خلقت (بدو)، 2ـ شکایت از دنیا و مافیها، 3ـ بازگشت به اصل، 4ـ‌سالک و پیر، 5ـ سبک گفتگو، 6ـ مقصدِ سفر. بررسی اشتراکاتِ سفرنامه‌های عرفانی مختصاتِ کلّی این‌گونه آثار را آشکار می‌کند و آن را به عنوانِ بن‌مایه‌ای در ادبِ عرفانی مطرح می‌گرداند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سیرالعباد؛ مصیبت‌نامه؛ سنایی؛ عطّار؛ سفر روحانی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. (1381). ترجمه‌ی محمّد مهدی فولادوند، قم: حوزه‌ی علمیه. اکبری بیرق، حسن و بابایی، الیاس. (1388). «صراط‌های آسمان، مطالعه‌ی تطبیقی دو اثر عرفانی، سیرالعباد الی المعاد سنایی و کمدی الهی دانته». مجله ادبیات تطبیقی، سال 3، شماره‌ی 10، صص71- 100. پورنامداریان، تقی. (1367). رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی. تهران: علمی و فرهنگی. ریتر، هلموت. (1388). دریای جان (سیری در آراء و احوال شیخ فریدالدین نیشابوری). ترجمه‌ی عبّاس زریاب‌خویی و مهر‌آفاق بایوردی، ج1، تهران: الهدی. زرّین‌کوب، عبدالحسین. (1386). جستجو در تصوّف ایران. تهران: امیرکبیر. سجادی، سیّد جعفر. (1373). فرهنگ معارف اسلامی. 3جلد، تهران: دانشگاه تهران. سلمانی، مهدی. (1388). «سفر روحانی سنایی و ابوالعلاء». پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی، شماره‌ی 4، صص 86ـ69. سنایی غزنوی. (1356). سیرالعباد الی المعاد. تحقیق متن با مقدمه و تعلیق از رضا مایل، کابل: بیهقی. ــــــــــــــ (1348). مثنوی‌های حکیم سنایی به انضام شرح سیرالعباد الی المعاد. تصحیح و مقدمه از محمّدتقی مدرس رضوی، تهران: دانشگاه تهران. شمیسا، سیروس. (1382). سبک‌شناسی شعر. تهران: فردوس. صفا، ذبیح‌الله. (1384). تاریخ ادبیات ایران (خلاصه جلد اوّل و دوم). تهران: ققنوس. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1387). تازیانه‌های سلوک (نقد و تحلیل چند قصیده از حکیم سنایی). تهران: آگاه. عطّار نیشابوری، فریدالدین محمّد. (1388). مصیبت‌نامه. مقدّمه، تصحیح و تعلیقات محمّدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1387). منطق‌الطّیر. مقدّمه، تصحیح و تعلیقات محمّدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1389). مختارنامه. مقدّمه، تصحیح و تعلیقات محمّدرضا شفیعی کدکنی ، تهران: سخن. غیوری، معصومه. (1387). «تحلیلی بر سیرالعباد الی المعاد سنایی». دو فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره‌ی 11، صص 29ـ1. فتوحی، محمود و محمّدخانی، علی‌اصغر. (1385). شوریده‌یی در غزنه: اندیشه‌ها و آثار حکیم سنایی. تهران: سخن. فروزانفر، بدیع‌الزمان. (1374). شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدّین محمّد عطّار نیشابوری. تهران: ان‍ج‍م‍ن آثار و م‍ف‍اخ‍ر فرهنگی. میرصادقی، جمال. (1380). عناصر داستان. تهران: سخن. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,181 |
||