| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 852 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,420,692 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,583,389 |
تحلیلی بر میزان اثربخشی معرفت و مهارت منطقی در توسعه‌ی نظریه‌پردازی و تولید علم | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 6، دوره 14، شماره 50، اردیبهشت 1393، صفحه 115-132 اصل مقاله (194.99 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2014.2400 | ||
| نویسنده | ||
| جمیله فاطمی | ||
| عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور فیروز‌آباد | ||
| چکیده | ||
| به‌رغم تأکید منطق‌دانان مسلمان بر نقش ابزاری اصول و قواعد منطقی در سایر علوم اکتسابی و در تمامی حوزه‌های اندیشه‌ی بشری، تاکنون تلاش درخور توجهی برای تثبیت این جایگاه و عملی‌کردن آن صورت نگرفته است. ازاین‌رو نگارنده در این نوشتار، بر آن است تا میزان اثربخشی این معرفت و مهارت را در فرآیند نظریه‌پردازی در تمامی مراحل آن، از تکوین و تدوین نظریه گرفته تا اثبات و دفاع از آن و نیز استنتاج فرضیه‌های جدید از نظریات قبلی، مورد تحلیل قرار دهد. با توجه به این‌که نظریه‌پردازی در علوم مختلف با شیوه‌های گوناگونی چون مفهوم‌سازی و کشف ارتباط مفاهیم، تبیین علی، تبیین بدیهی، استنتاج استقرایی و استنباط برهانی و نیز سبک مدل‌شناسی صورت می‌پذیرد، در این مقاله این سبک‌های مختلف به‌تفکیک، مورد بحث قرار گرفته و در هر مرحله، نقش و کارایی مهارت منطقی نشان داده شده است. همچنین ارتباط دو رویکرد و برنامه‌ی جدیدغرب با عناوین «تفکرانتقادی» و «فلسفه برای کودکان» و تأثیر آن‌دو بر پرورش تفکر منطقی، نظریه‌پردازی و تولید علم، مورد تحلیل قرارگرفته است. از مهم‌ترین نتایج این پژوهش، لزوم توجه به آموزش نظری و عملی فنون منطقی، اعم از منطق صوری، منطق جدید و نیز تقویت جایگاه تفکر انتقادی در نظام آموزشی کشور است. این امر می‌تواند به تسهیل و تسریع در فرآیندنظریه‌پردازی و تولید علم در شاخه‌های مختلف علوم، اعم از علوم انسانی و علوم تجربی، منجر گردد. البته درست است که برخی از نظریه‌پردازان به دلیل برخورداری از منطق فطری، در مراحل مختلف، فرآیند کار خود را به طور ذاتی و غیر اکتسابی، بر اصول و قواعد عقلی و منطقی منطبق می‌سازند، قطعاً هم‌اینان نیز با کسب مهارت در فنون تخصصی منطق، طی طریق را برای خود، آسان‌تر خواهند نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| 1- نظریه؛ 2- نظریه‌پردازی؛ 3- فرضیه؛ 4- معرفت منطقی؛ 5- مهارت منطقی؛ 6- تفکر انتقادی؛ 7- فلسفه برای کودکان | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌سینا، ابوعلی، (1403)، الاشارات و التنبیهات، مع شرح الطوسی و شرح الرازی، الجزء الاول فی علم المنطق، تهران: دفتر نشر کتاب. 2. آزادارمکی، تقی، (1376)نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران: سروش. 3. اسکید مور، ویلیام، (1375)، نظریه‌های جامعه‌شناسی (تفکر نظری در جامعه‌شناسی)، ترجمه‌ی حاضری و دیگران، تهران: تابان. 4. اشمیت، ریچارد، (1375)، «سرآغاز پدیدارشناسی»، ترجمه‌ی شهرام پازوکی، فرهنگ ش 18. 5. بابایی پرویز، (1384)، فرهنگ اصطلاحات فلسفه (انگلیسی به فارسی)، تهران: آگاه. 6. دادبه، علی‌اصغر، (1370)، کلیات فلسفه، تهران: دانشگاه پیام نور. 7. دایانه، کالینسون، (1380)، 50 فیلسوف بزرگ، ترجمه‌ی محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: مؤسسه انتشارات عطایی. 8. دلاور، علی، (1385)، «مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی»، رشد، 9. سیاسی علی‌اکبر، (1378)، نظریه‌های شخصیت، تهران: دانشگاه تهران. 10. شولتز، داون و شولتز سیدنی، آلن، (1385)، نظریه‌های شخصیت، ترجمه‌ی یحیی سید محمدی، تهران: مؤسسه‌ی نشر و ویرایش پاییز. 11. فرامرز قراملکی، احد، (1384)، منطق (1) و(2)، تهران: دانشگاه پیام نور. 12. فرمهینی فراهانی، محسن، (2000)، فرهنگ توصیفی علوم تربیتی، تهران: اسرار دانش. 13. کاپلستون، فردریک، (1370)، تاریخ فلسفه، ج 8، ترجمه‌ی بهاءالدین خرمشاهی، تهران: سروش. 14. گنجی، محمدحسین، (1386)، کلیات فلسفه، تهران: سمت. 15. Damer, T. Edward, (2009), Attacking Faulty Reasoning, Emory and Henry College, Wads Worth Congage Learning, U. S. A.
16. H. Ennis Robert, (1996), Critical Thinking, Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall Inc.
17. Salman, H. Marili, (1984), Introduction to Logic and Critical Thinking, Harkert Beris Jowanvich.
18. Smith – stoner, Marilyn, (1999), Critical Thinking Activies for Nursing, Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins Press.
19. The American Heritage Dictionary, (1982), United State of America: Houghton Mifflin Company.
20. La Rouche, Lymdon H. Jr, (2004), "Reductionism as Mental Slavery, when Even Scientists were Brain Washed", Excutive Intelligen Review, April 30.
21. Walton, D. N, (1991), Informal Logic, New York: Clamoring University.
22. Zechmeister, Eugineb and James e. Johnson, (1992), Critical Thinking a Functional Approach , California: Brooksl Cole Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,308 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,006 |
||