| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,795 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,476 |
تحلیل مبانی معرفت دینی غزالی، با نگاهی به استدلال شرطیه‌ی پاسکال | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 4، دوره 14، شماره 50، اردیبهشت 1393، صفحه 65-80 اصل مقاله (205.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2014.2398 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم عسکرزاده‌‌ی مزرعه* 1؛ ولی الله خوش طینت2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه پیام نور تهران و مربی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2استادیار دانشکده الاهیات، علوم اسلامی و حقوق دانشگاه پیام نور ایران | ||
| چکیده | ||
| علم از نظر معرفت‌شناسان عبارت است از باور صادق موجه. درباره‌ی صدق سه نظریه‌ی اصلی وجود دارد که عبارت است از: نظریه‌ی مطابقت؛ نظریه‌ی سازگاری؛ نظریه‌ی عمل‌گرا. نظریه‌های در باب توجیه را می‌توان به دو دسته‌ی درون‌گرایی و برون‌گرایی تقسیم کرد. نظریه‌های عمده‌ی درون‌گرایی عبارت‌اند از: نظریه‌ی مبناگرایی؛ نظریه‌ی انسجام‌گرایی. در نظریه‌های توجیه برون‌گرایی، باورکننده ملزم به داشتن بینه نیست و توجیه، به عوامل بیرون از باورکننده مربوط است؛ مانند نظریه‌های اعتمادگرایی و احتمال‌گرایی. استدلال شرطیه‌ی غزالی که استدلالی است در باب پذیرش باور به وجود خدا و معاد، در مقام صدق، نظریه‌ای عمل‌گراست و در مقام توجیه، از نظری مبناگراست؛ چراکه معرفت یقینی در این استدلال، همان معرفت خود موجه و پایه است. از نظری، برون‌گراست؛ زیراکه به عوامل بیرون از فاعل شناسا برای توجیه باور، مثل فرآیند حصول باور، ساحت ارادی‌عاطفی و وضعیت عقلانی باور توجه دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ۱- معرفت دینی؛ ۲- توجیه؛ ۳- صدق؛ ۴- غزالی؛ ۵- پاسکال؛ ۶- درون‌گرایی؛ ۷- برون‌گرایی | ||
| مراجع | ||
|
۱. پولاک، جان و جوزف کراز، (۱۳۸۵)، نظریه‌های امروزی شناخت، علی حقی، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب. ۲. پویمن، لویی پی، (۱۳۸۷)، معرفت‌شناسی: مقدمه‌ای بر نظریه‌ی شناخت، رضا محمدزاده، تهران: دانشگاه امام‌صادق(ع). ۳. خسروی فارسانی، عباس، (۱۳۸۵)، ارزش معرفت‌شناختی و اخلاق؛ استدلال شرطی در منابع اسلامی و الاهیات مسیحی، تهران: دانشگاه امام‌صادق(ع). ۴. ـــــــــــــــــــــــــ، (۱۳۸۴)، «تحلیل و نقد شرطیه‌ی پاسکال با توجه به نظریه‌ی تصمیم‌سازی»، نامه‌ی حکمت، شماره‌ی ۶. ۵. شمس، منصور، (۱۳۸۴)، آشنایی با معرفت‌شناسی، تهران: طرح نو. ۶. عثمان، عبدالکریم، (۱۳۸۷)، روان‌شناسی از دیدگاه غزالی و دیگر اندیشمندان اسلامی، سیدمحمدباقرحجتی، تهران: فرهنگ اسلامی. ۷. غزالی، ابوحامد محمد، (۱۳۶۸)، کتاب الاربعین، برهان‌الدین حمدی، تهران: اطلاعات. ۸. ـــــــــــــ، (۱۳۷۴)، میزان العمل، سلیمان دینا، علی‌اکبر کسمایی، تهران: سروش. ۹. ــــــــــــ، (۱۳۳۶ق)، إحیاء علوم الدین، المجلد الرابع، قاهره: دار احیاء الکتب العربیه. ۱۰. ـــــــــــ، (۲۰۰۳)، الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت: دار مکتبه الهلال. ۱۱. ـــــــــــ، (۱۹۹۴)، تهافت الفلاسفه، بیروت: دار مکتبه الهلال. ۱۲. ـــــــــــ، (بی‌تا)، روضه الطالبین و عمده السالکین، بیروت: دارالنهضه الحدیثه. ۱۳. ـــــــــــ، (۱۹۹۶)، محک النظر فی المنطق، بیروت: دار النهضه الحدیثه. ۱۴. ــــــــــــ، (۲۰۰۳)، رساله اللدنیه فی مجموع رسائل الامام الغزالی، بیروت: دار الفکر. ۱۵. ــــــــــــ، (۱۹۹۳)، المنقذ من الضلال و الموصل الی ذی‌العزة و الجلال، بیروت: دار مکتبه الهلال. ۱۶. ـــــــــــــ، (۱۴۰۵)، إحیاء علوم الدین، المجلد الثامن، بیروت: دار الکتاب العربی. ۱۷. ـــــــــــــ، (۲۰۰۰)، میزان العمل، تعلیق بوملحم، بیروت: دار مکتبه الهلال. ۱۸. فتحی‌زاده، مرتضی، (۱۳۸۴)، جستارهایی در معرفت‌شناسی معاصر، قم: کتاب طه. ۱۹. فعالی، محمدتقی، (۱۳۷۷)، درآمدی بر معرفت‌شناسی معاصر و دینی، قم: معاونت امور اساتید دروس معارف اسلامی. ۲۰. فیومرتون، ریچارد، (۱۳۹۰)، معرفت‌شناسی، جلال پیکانی، تهران: حکمت. ۲۱. کشفی، عبدالرسول، (۱۳۸۵)، «دسته‌بندی نظریه‌های توجیه معرفت‌شناسی»، نامه‌ی حکمت، شماره‌ی ۸. ۲۲. نیازاده، ام‌البنی، (۱۳۸۹)، دیدگاه غزالی درباره‌ی اراده و نقش آن در تبیین فلسفه‌ی اخلاق، تهران: دانشگاه پیام‌نور. 23. Edwards, Pool, (1967), The Encyclopedia Of Philosophy, London: Collier Macmillan.
24. Hajek, Alan, (2004), “Pascal Wager”, The Stanford Encycolopedia Of Philosophy (Spring 2004 Edition), Edward N.Zalt (ed.), URL=(http;//Plato, Stanford. Edu/ archives/ Spr 2004/ entries/ Pascal Wager/).
25. Johnson, Lawrence E, (1992), Focusing on Truth, London, New York: Rutledge.
26. Jordan, Jeff, (1986), “Duff and the Wager”, Analysis, Vol 46.
27. Rescher, Nicholas, (1985), Pascal Wager: A Study Of Practical Reasoning in Philosophical Theology, Notre Dame: University Of Notre Dame.
28. Steup, Mattias, (1995), An Introduction To Contemporary Epistemology, New Jersey: Prentice Hall, Upper Saddle River. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,381 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 990 |
||