| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 851 |
| تعداد مقالات | 7,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,413,722 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,580,441 |
مسآله‌ی «حرکت» در حکمت متعالیه‌ی ملاصدرا و فلسفه‌ی لایب نیتس | ||
| فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز | ||
| مقاله 3، دوره 14، شماره 50، اردیبهشت 1393، صفحه 39-64 اصل مقاله (262.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jrt.2014.2395 | ||
| نویسندگان | ||
| علی‌محمد ساجدی1؛ زهرا جاودانی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه شیراز | ||
| 2کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| وقتی چیزی در حال تغییر و عوض شدن تدریجی است، دارای صفتی می‌باشد که از آن به حرکت تعبیر می‌کنیم. در حرکت، شیء از پوسته‌ی نخستین خود بیرون می‌آید و به پوسته و هسته‌ای دیگر دست می‌یابد و یا نیست می‌شود و شیء دیگری بر جایش می‌نشیند. سؤال این‌جاست که تغییر و دگرگونی چگونه صفتی است؟ و چیزی که عوض می‌شود و از حالتی به حالت دیگر درمی‌آید بر او چه می‌گذرد؟ آیا خودش می‌ماند و احوالش عوض می‌شود؟ آیا ظاهرش نو می‌شود و باطنش باقیست؟ و یا همه‌ی هستی‌اش دست‌خوش تحول می‌گردد؟ در این پژوهش، آرای لایب نیتس در باب حرکت و احکام آن، محرک و غایت حرکت با آراء صدرالمتألهین مقایسه شده است. به‌رغم تفاوت‌هایی که لایب نیتس در تعریف حرکت و احکام آن با ملاصدرا دارد، در متحرک و فعال دانستن جوهر عالم و بحث محرک و غایت حرکت دیدگاه او بسیار به صدرالمتألهین نزدیک است. وی با نگرشی که به مفهوم جوهر و مناد دارد، مناد را موجودی فعال، زنده، خود‌انگیخته و دارای ادراک و اشتیاق معرفی نموده است و مبدأ فعالیت جوهر فعال و خودجوش را نیرو معرفی می‌کند. لذا در تبیین ماهیت حرکت، به حرکت جوهری ملاصدرا نزدیک می‌شود. این مقاله با بهره‌گیری از شیوه‌ی اسنادی، به جمع‌آوری اطلاعات درباره‌ی مسأله‌ی تحقیق پرداخته است و با روش توصیفی-تحلیلی و بررسی تطبیقی، به تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| 1- ملاصدرا؛ 2- لایب نیتس؛ 3- حرکت؛ 4- محرک؛ 5- جوهر؛ 6- مناد | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن سینا، (1404)، الشفاء، به تصحیح سعید زاید، قم: مکتبه آیت الله مرعشی. 2. ارسطو، (1366)، متافیزیک، به کوشش شرف الدین خراسانی، تهران: نشر گفتار. 3.اسپینوزا، باروخ، (1388)، شرح اصول فلسفه دکارت و تفکرات مابعدالطبیعی، ترجمه محسن جهانگیری، تهران: انتشارات سمت. 4. ــــــــــــــ، (1364)، اخلاق، ترجمه محسن جهانگیری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 5. جوادی آملی، عبدالله، (1382)، رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه، قم: اسراء. 6. دکارت، رنه، (1364)، اصول فلسفه، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات آگاه. 7. ـــــــــــ، (1390)، فلسفه دکارت، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات الهدی. 8. راسل، برتراند، (1382)، شرح انتقادی فلسفه لایب نیتس، ترجمه ایرج قانونی، تهران: نشرنی. 9. صانعی دره بیدی، منوچهر، (1382)، فلسفه لایب نیتس، تهران: انتشارات ققنوس. 10. فخرالدین رازی، (1373)، شرح عیون الحکمه، ج: 2، تهران: موسسه الصادق. 11. لاتا، رابرت، (1384)، فلسفه لایب نیتس، تهران: هرمس. 12. لایب نیتس، گوتفرید ویلهلم، (1381)، گفتار در مابعدالطبیعه و نوشتارهای مربوط به آن، تهران: حکمت. 13. مجتهدی، کریم، (1390)، لایب نیتس و مفسران او، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 14.مطهری، مرتضی، (1371)، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، ج: 1، تهران: انتشارات حکمت. 15. ملاصدرا، (1981م)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 16. ــــــــ، (1354)، المبدا و المعاد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. 17. ـــــــ، (1378)، رساله فی الحدوث، تصحیح سید حسین موسویان، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 18. ـــــــ، (1363)، المشاعر، به اهتمام هانرى کربن، تهران: کتابخانه طهوری. 19. ملکشاهی، حسن، (1388)، حرکت و استیفای اقسام آن، تهران: سروش. 20. Descartes, Rene, (2006), The Philosophical Writing of Descartes, Vol 1. Translated by John Cottingham, USA: Cambridge University.
21. Edwards Paul ed, (1967), The Encyclopaedia of Philosophy, New York: Macmillan Publishing Co, Inc, and the Free Press.
22. Leibniz, Gottfried Wilhelm, (2001), First Truths (in A Selection of Philosophical Works), selected by M. Jahangiri, Tehran: The center for studying and compiling university books in humanities (SAMT).
23. ______________________, (1965), Monadology and other Philosophical Essays, New York: The Bobbs-merril Company.
24. _______________________,(2010), Leibniz’s correspondence with Antoine Arnauld, [on line]< http://www.earlymoderntexts.com /leibarna .html > [jun.2012]
25. _______________________, (2008), Leibniz، New Essays on Human Understanding, [on line]< http://www.earlymoderntexts .com /leibne.html>[ jun.2012]
26. _______________________, (2006), Essay in Dynamics, [online] <http:// www.earlymoderntexts.com/pdf/leibessa.pdf>[ jun.2012]
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,693 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,076 |
||