| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 874 |
| تعداد مقالات | 7,803 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,220,735 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,165,052 |
گفتگو در شعر فروغ فرّخ زاد با تکیه بر منطق مکالمه ی میخاییل باختین | ||
| شعر پژوهی(بوستان ادب) | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 23-46 اصل مقاله (291.29 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jba.2015.2121 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر باقری خلیلی* ؛ مرضیه حقیقی حقیقی | ||
| دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| میخاییل باختین، صاحبِ نظریه ی منطق مکالمه بر ویژگی گفتگویی متون مختلف تأکید دارد و آن را حاصل تعامل متقابل گوینده و شنونده می داند. از دیدگاه او گفتگو در بستر اجتماعی شکل می گیرد و با گفتارهای گذشته و آینده در تعامل است. اگرچه از دیدگاه او از میان انواع ادبی تنها رمان واجد ویژگی های منطق گفتگویی و چند صدایی بوده و شعر به دلیل گزینش های محدود و خالی بودن از حضورِ « دیگری» در خور توجه از دیدگاه مذکور نمی باشد، اما شعر فروغ فرّخزاد به سبب گزینش‌های گسترده،آفرینش فضاها و موقعیّت‌های حضور دیگران و کاربرد واژگان، مضامین و مفاهیم غیر مرسومی که شاعر آزادانه و به دور از هنجارهای رایج شعری، وارد زبان شعر می‌کند، دارای ویژگی های گفتگویی است و عمده ترین شگردهایی که فروغ برای فضاسازی گفتگو به کار می گیرد، عبارتند از: 1)کاربرد ضمایر من، تو و او 2)گزاره های خطابی 3)چند صدایی 4)کارناوال. شعر فروغ هرچه از سه مجموعه ی آغازین به سوی دو مجموعه ی پایانی به پیش می رود، از تعلقات فردی فاصله گرفته، صبغه ی اجتماعی می پذیرد و از تک صدایی به چند صدایی می گراید. گزاره های پرسشی، امری و ندایی، مهم ترین گزاره هایی هستند که بر منطق گفتگویی فروغ دلالت دارند و بیان روایی برجسته ترین شگرد او برای آفرینش فضای چند صدایی است و انتقادهای صریح و تلخ او شعرهایش را به سخن کارناوالی نزدیک ساخته و بر خاصیت گفتگویی و تعاملی شعرش افزوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| میخاییل باختین؛ فروغ فرّخزاد؛ منطق مکالمه؛ کارناوال؛ چندصدایی | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، بابک. (1378) ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز. باختین، میخاییل. (1373) سودای مکالمه، خنده، آزادی. ترجمهی محمد پوینده، تهران: آرست. ــــــــــــــــ . (1384) زیباییشناسی و نظریهی رمان. ترجمهی آذین حسینزاده، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات هنری. بوبر، مارتین. (1380) من و تو. ترجمهی ابوتراب سهراب و الهام عطاردی، تهران: فرزان روز. پژوهنده، لیلا. (1384) «فلسفه و شرایط گفتوگو از چشمانداز مولوی با نگاهی تطبیقی به آرای باختین و بوبر». مقالات و بررسیها، دفتر 77 (2)، صص 11- 34. پورنامداریان، تقی. (1385) «منطق گفتوگو و غزل عرفانی». مطالعات عرفانی، شماره 3، صص 15- 30. ترابی، ضیاءالدین. (1376) فروغی دیگر: نگاهی تازه به شعرهای فروغ فرّخزاد. تهران: دنیای نو. تودوروف، تزوتان. (1373) «باختین: بزرگترین نظریه پرداز ادبیات در قرن بیستم». سودای مکالمه، خنده، آزادی: میخاییل باختین. ترجمهی محمّد پوینده، تهران: آرست. ـــــــــــــــــ . (1377) منطق گفتوگویی میخاییل باختین. ترجمهی داریوش کریمی، تهران: مرکز. جلالی، بهروز. (1377) جاودانهزیستن در اوج ماندن. تهران: مروارید. حسینپورچافی، علی. (1384) جریانهای شعری معاصر فارسی. تهران: امیرکبیر. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1386) زمینهی اجتماعی شعر فارسی. تهران: اختران. شمیسا، سیروس.(1372) نگاهی به فروغ. تهران: مروارید. ـــــــــــــــ .(1388) نقد ادبی. تهران: میترا. عابدی، کامیار. (1377) تنهاتر از یک برگ: زندگی و شعر فروغ فرّخزاد. تهران: جامی. غلامحسینزاده، غریبرضا؛ غلامپور، نگار. (1387) میخاییل باختین. تهران: روزگار. فرّخزاد، فروغ. (1381) دیوان. تهران: پل. کراچی، روحانگیز. (1376) فروغ یاغی مغموم. تهران: راهیان اندیشه. م. آزاد (محمود مشرف آزاد تهرانی). (1378) پریشادخت شعر(زندگی و شعر فروغ فرّخزاد). تهران: ثالث. مقدادی، بهرام؛ بوبانی، فرزاد. (1382) «جویس و منطق مکالمه: رویکردی باختینی به اولیس جیمز جویس». پژوهشهای زبان خارجی، شماره 15، صص 19- 29 . نامورمطلق، بهمن. (1387) «باختین، گفتوگومندی و چندصدایی: مطالعهی پیشابینامتنیت باختینی». پژوهشنامهی علوم انسانی، شماره 57، صص 397- 414. یاکوبسن، رومن. (1373) «باختین: پیشگام زبانشناسی اجتماعی». سودای مکالمه، خنده، آزادی: میخاییل باختین. ترجمهی محمّد پوینده، تهران: آرست، صص27- 29. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,952 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,750 |
||